Hai nhà lập pháp Philippines hôm 30-8 ủng hộ đề xuất của Ngoại trưởng Teodoro Locsin chấm dứt hợp đồng với các công ty Trung Quốc (TQ) tham gia hoạt động xây dựng và quân sự hóa tại các đảo nhân tạo phi pháp ở Biển Đông.
Theo tờ Philippine Daily Inquirer, ông Locsin đưa ra đề xuất trên hôm 28-8, hai ngày sau khi chính phủ Mỹ tuyên bố trừng phạt 24 công ty nhà nước cùng những quan chức của Trung Quốc liên quan đến các hoạt động nói trên.
Danh sách này bao gồm các công ty con của Tổng Công ty Xây dựng giao thông TQ (CCCC) - nhà thầu chủ lực thuộc dự án Một vành đai - Một con đường của Bắc Kinh.
Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros. Ảnh: INQUIRER
Phản ứng với đề xuất của ông Locsin, Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros hôm 30-8 nói rằng chính quyền của Tổng thống Rodrigo Duterte sẽ chỉ tiếp tay cho TQ xâm phạm lãnh hải của Philippines nếu vẫn tôn trọng các hợp đồng dịch vụ được trao cho các công ty nhà nước TQ tham gia xây dựng các đảo nhân tạo ở biển Tây Philippines (tức Biển Đông theo cách gọi của Philippines).
“Các công ty TQ săn mồi này phải bị ngăn chặn. Chúng ta đừng từ bỏ chủ quyền của mình để có cơ sở hạ tầng mà nhiều công ty khác không tích cực tham gia vào việc xâm phạm lãnh thổ của chúng ta có thể chủ trì” – bà Hontiveros nói trong một tuyên bố.
Theo bà, các công ty con của CCCC hiện đang tham gia vào ít nhất năm dự án cơ sở hạ tầng, trong đó có một dự án ở TP Davao, quê hương của Tổng thống Duterte.
Theo Thượng nghị sĩ Hontiveros, chính phủ Philippines đã ký kết biên bản ghi nhớ với các công ty con của CCCC để thực hiện Dự án phát triển cảng và đường bờ biển Davao, Dự án cải tạo trung tâm cảng Manila, Dự án nhà ga quốc tế Cebu và Tuyến đường sắt Manila-Clark.
Bà nói thêm rằng công ty China Harbour Engineering, cũng thuộc CCCC, đã được trao hợp đồng xây dựng đường vào TP New Clark ở Pampanga.
“Những dự án này nên được thu hồi. Nếu chúng ta tiếp tục những thỏa thuận này, nó có thể tương đương với việc từ bỏ lãnh thổ của chúng ta” – bà nói.
Hạ nghị sĩ Samar Edgar Mary Sarmiento. Ảnh: MANILA BULLETIN
Hạ nghị sĩ Samar Edgar Mary Sarmiento, Chủ tịch Ủy ban Giao thông của Hạ viện Philippines, đã bày tỏ sự nhất trí với bà Hontiveros. Ông cho biết quan điểm của Ngoại trưởng Locsin “sẽ làm rõ chính sách đối ngoại của chính phủ đối với TQ rằng trong khi chúng ta coi họ như đồng minh, chúng ta cũng có nghĩa vụ khẳng định quyền chủ quyền của mình”.
“Điều này sẽ cho thấy Philippines đồng tình với thế giới trong việc phản đối các hoạt động cải tạo của TQ ở biển Tây Philippines. Việc cho phép các công ty TQ này hoạt động ở đây là một sự xúc phạm quá lớn đối với tất cả người dân Philippines” – ông Sarmiento nói trong một tuyên bố.
Hạ nghị sĩ Philippines nói rằng các cơ quan chính phủ nên tiến hành kiểm toán tất cả các dự án xây dựng của mình nhằm đảm bảo rằng các nhà thầu của họ không có mối liên hệ nào với các công ty TQ.
Ông cũng yêu cầu Cục Di trú Philippines xác định nhân thân những người đang làm việc cho các công ty này và trục xuất họ ngay lập tức.