Theo Văn phòng Chính phủ, thực hiện chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chương trình công tác của Ban cán sự đảng Chính phủ 6 tháng cuối năm 2023, ngày 30-9, Ban cán sự Đảng Chính phủ có văn bản gửi Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, đôn đốc về việc chuẩn bị Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam.
Tuy nhiên, đến nay Bộ GTVT chưa báo cáo Thường trực Chính phủ và Văn phòng Trung ương Đảng để phục vụ cuộc họp của Bộ Chính trị vào cuối năm nay.
Giữa tháng 10, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, Trưởng ban chỉ đạo xây dựng, thực hiện Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đã họp và yêu cầu Bộ GTVT huy động chuyên gia về kỹ thuật, kinh tế, tổ chức hội nghị chuyên đề góp ý hoàn thiện đề án.
Trong đó, ông lưu ý Bộ cần chứng minh để khẳng định quan điểm đất nước phát triển, có công nghiệp phát triển, thu nhập cao thì tất yếu phải có đường sắt tốc độ cao. Đầu tư đường sắt tốc độ cao liên quan đến lợi ích quốc gia, dân tộc nên không thể chậm trễ mà cần có quyết tâm chính trị mạnh mẽ để thực hiện.
Khẳng định đường sắt tốc độ cao Bắc Nam là động lực phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, có nhiều ưu thế như vận chuyển khối lượng lớn, nhanh, an toàn so với phương thức khác, Phó thủ tướng yêu cầu phát triển đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam phải đồng bộ, hiện đại, phù hợp xu thế của thế giới, tốc độ thiết kế 350 km/h và thực sự trở thành trục xương sống.
Hiện Bộ GTVT đã đưa ra bốn kịch bản đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và tới Hội đồng Thẩm định Nhà nước đang tập trung đánh giá, góp ý cho hai kịch bản chính.
Kịch bản 1, xây dựng mới một tuyến đường sắt đôi khổ 1.435 mm, chiều dài 1.545 km, tốc độ thiết kế tối đa 350 km/giờ, tốc độ khai thác 320 km/giờ để vận tải hành khách, đường sắt hiện hữu dành riêng cho vận tải hàng hóa. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 58,71 tỉ USD.
Kịch bản 2, xây dựng đường sắt đôi khổ đường 1.435 mm để vận tải hành khách và hàng hóa, tốc độ khai thác tàu khách tối đa 180 km/giờ, tàu hàng tối đa 120 km/giờ. Tổng mức đầu tư khoảng 64,9 tỉ USD.
Bộ GTVT đang nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của lãnh đạo Chính phủ, khuyến nghị của Hội đồng Thẩm định Nhà nước để hoàn chỉnh tài liệu. Song song đó, bộ cũng đang xây dựng Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam và lấy ý kiến các bộ, ngành.
Trên cơ sở đó, tháng 12-2023, Bộ Chính trị sẽ họp và cho ý kiến về dự án này, trước khi trình ra Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư.
