Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm 25-6 đã lên tiếng về ý định Trung Quốc nhằm thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở Biển Đông, sau khi truyền thông đưa tin Bắc Kinh đã lên kế hoạch cho việc này từ 10 năm trước.
“Một ADIZ của Trung Quốc trên toàn bộ Biển Đông sẽ là nhận vơ một vùng biển rộng lớn vốn là một nguồn tài nguyên chung của toàn cầu vốn được đã được mở ra trong hàng thiên niên kỷ cho tất cả mọi người để đi lại và đánh bắt”, tờ Inquirer dẫn lời ông Lorenzana phát biểu.
Quan chức này nói rằng Trung Quốc cũng sẽ vi phạm quyền của các nước liên quan đến những vùng đặc quyền kinh tế theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) mà Trung Quốc đã ký kết. “Nhiều quốc gia sẽ coi ADIZ này là bất hợp pháp và vi phạm luật pháp quốc tế” - ông Lorenzana nói.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana. Ảnh: PNA
UNCLOS cung cấp một khuôn khổ cho việc quản lý các đại dương. Theo ông Lorenzana, việc Trung Quốc thiết lập ADIZ ở Biển Đông sẽ làm gia tăng căng thẳng và có thể dẫn đến những tính toán sai lầm trên biển và trong khu vực, ông nói thêm.
“Hy vọng nhiệt thành của tôi là Trung Quốc sẽ không xúc tiến hành động theo kế hoạch này để tiếp tục duy trì hòa bình và ổn định trên toàn bộ Biển Đông” - quan chức Phililippines bày tỏ.
Gần đây, tờ South China Morning Post dẫn một nguồn tin quân đội Trung Quốc tiết lộ nước này đã lên kế hoạch thiết lập ADIZ trên Biển Đông từ năm 2010.
Theo đó, ADIZ mà Bắc Kinh dự định thiết lập bao trùm quần đảo Đông Sa (Pratas) ở phía bắc Biển Đông, và hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam, và cơ quan chức năng Trung Quốc đang chờ thời điểm công bố.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó cho biết Bắc Kinh sẽ “nghiên cứu cẩn thận” về khả năng thiết lập một ADIZ “trong bối cảnh các mối đe dọa an ninh hàng không mà Trung Quốc phải đối mặt trên các vùng biển liên quan của Biển Đông”, cho rằng mọi quốc gia “có quyền thiết lập một ADIZ”.
Trong một hội nghị từ xa hôm 24-6, Tư lệnh Không quân Thái Bình Dương của Mỹ, Tướng Charles Brown Jr. đã lên tiếng báo động về kế hoạch trên của Trung Quốc. Tướng Brown nói rằng việc thiết lập ADIZ ở Biển Đông có thể đi ngược lại trật tự quốc tế dựa trên các quy tắc, cũng như cản trở tự do hàng hải và hàng không.
Tư lệnh Brown, người sắp kế nhiệm Tướng David Lee Goldfein làm Tham mưu trưởng Không quân Mỹ, cảnh báo việc Trung Quốc tuyên bố lập ADIZ ở Biển Đông không chỉ tác động đến Mỹ mà tất cả các quốc gia trong khu vực.
Tướng Brown cũng chỉ trích Trung Quốc về việc “tăng cường hoạt động mang tính cơ hội” nhằm “cưỡng ép các nước láng giềng trong việc thúc đẩy các yêu sách hàng hải bất hợp pháp của họ” trong khi thế giới tập trung ứng phó đại dịch COVID-19.
Tướng Brown nhắc lại cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ tự do hàng hải và hàng không, cũng như giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình.
