Theo báo South China Morning Post (SCMP), ngày 13-7,máy bay trinh sát E-8C của Mỹ được phát hiện bay tới gần tỉnh Quảng Đông, miền nam Trung Quốc.
Tổ chức Sáng kiến Theo dõi chiến lược Nam Hải thuộc Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) đăng lên Twitter một hình ảnh cho thấy chiếc E-8C bay cách bờ biển Quảng Đông khoảng 110 km.
Theo hình ảnh được đăng trên Twitter của tài khoản No Callsign, trước khi xuất hiện gần bờ biển tỉnh Quảng Đông, chiếc E-8C đã có mặt tại căn cứ không quân Kadena ở Nhật và được phát hiện bay qua thủ đô Tokyo đầu ngày 13-7.
Mỹ hậu thuẫn Đài Loan
Tuần trước, một máy bay trinh sát RC-135 và 2 máy bay trinh sát EP-3E của quân đội Mỹ đã di chuyển tới gần bờ biển Trung Quốc trong ba ngày liên tiếp.
Theo SCMP, hoạt động này của máy bay Mỹ được cho nhằm giám sát bất kỳ hoạt động quân sự nào của Trung Quốc dọc bờ biển.
Chuyến bay của chiếc E-8C trùng hợp với thời điểm Đài Loan tiến hành cuộc tập trận quân sự Hán Quang - cuộc tập trận thường niên lớn nhất của lãnh thổ này, bắt đầu vào thứ Hai vừa qua.
Phát hiện máy bay trinh sát E-8C gần bờ biển Trung Quốc. Ảnh: KHÔNG QUÂN MỸ
Cuộc tập trận năm nay lần đầu có sự tham gia của một số tiểu đoàn vũ trang kết hợp mới được đưa vào hoạt động ở Đài Loan. Lực lượng này sẽ tiến hành phối hợp với lực lượng đặc nhiệm diễn tập bắn ngư lôi và đạn thật.
Các máy bay trinh sát của Mỹ thường xuyên được phát hiện gần bán đảo Triều Tiên trong những tháng gần đây khi căng thẳng leo thang.
Tuy nhiên, việc máy bay trinh sát E-8C xuất hiện gần bờ biển Trung Quốc là động thái đáng chú ý trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc và Mỹ tiếp tục xấu đi. Đầu năm nay, Mỹ đã tăng cường trao đổi với Đài Loan với việc thông qua Đạo luật Sáng kiến Bảo vệ và Tăng cường quốc tế đồng minh Đài Loan.
Mỹ muốn nắm rõ Trung Quốc đang làm gì
Ông Tống Trung Bình - một nhà bình luận quân sự tại Hong Kong cho biết hoạt động mới nhất của máy bay trinh sát Mỹ diễn ra theo sau nhiều cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc trong khu vực.
"Mỹ phải biết được quân đội Trung Quốc dự định sẽ làm gì, chẳng hạn liệu quân đội Trung Quốc có chuẩn bị giải quyết vấn đề Đài Loan bằng vũ lực sớm hay không" - ông Tống nói.
Nhà nghiên cứu Collin Koh đến từ Đại học Công nghệ Nanyang của Singapore, cho rằng E-8C có thể đang tìm kiếm các hoạt động khả nghi.
Collin Koh - một nghiên cứu viên của Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam tại Đại học Công nghệ Nanyang của Singapore nói rằng máy bay E-8C có thể đang tìm kiếm các hoạt động đáng ngờ.
"Đặc biệt có thể máy bay trinh sát này đang kiểm tra xem quân đội Trung Quốc có tập trung lực lượng bất thường dọc bờ biển hay không, vốn là dấu hiệu cho thấy các hoạt động quân sự hoặc diễn tập lớn" - theo ông Koh.
“Điều này đặc biệt nhằm kiểm tra bất kỳ sự tập trung bất thường nào của quận đội Trung Quốc dọc theo bờ biển, vốn là dấu hiệu cho thấy các hoạt động quân sự hoặc diễn tập lớn” - ông Koh nói.
Mỹ trấn an đồng minh
Đầu tháng 7, Mỹ đã tiến hành một cuộc tập trận phòng không lớn tại Biển Đông khi điều đến hai đội tàu sân bay do USS Nimitz và USS Ronald Reagan dẫn đầu, nhằm củng cố “chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở” của nước này.
Cuối tuần qua, ông David Helvey - Trợ lý Bộ trưởng quốc phòng Mỹ, phụ trách các vấn đề an ninh Ấn Độ-Thái Bình Dương cho biết Mỹ cần các chiến lược dài hạn và “các đối tác có cùng chí hướng” để cạnh tranh với Bắc Kinh trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo quốc tế.
Ông nói rằng thách thức của Trung Quốc đối với trật tự dựa trên luật lệ quốc tế sẽ là một cuộc đua marathon chứ không phải chạy nước rút.
Mỹ cần “duy trì tập trung ngăn chặn hành động xâm lược” bằng cách hiện diện một lực lượng quân sự luôn sẵn sàng và có đủ khả năng ở khu vực. Bên cạnh đó ỹ cần có các kế hoạch tác chiến đổi mới và đầu tư nhiều hơn để củng cố lợi thế công nghệ của mình, bao gồm cả về không gian và không gian mạng.
Bắc Kinh nói rằng tình hình khu vực vẫn ổn định và cáo buộc Mỹ đang khiến quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á bất ổn hơn. Quân đội Trung Quốc cũng có nhiều động thái đáp trả các hoạt động quân sự gần đây của Mỹ đồng thời cảnh báo rằng Mỹ sẽ chỉ làm hại các đồng minh của mình.
Tài khoản WeChat chính thức của Chiến khu Nam bộ Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc cho rằng Mỹ đang cố gắng trấn an các đồng minh của mình ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
