Hãng Reuters ngày 27-7 đưa tin Ngoại trưởng New Zealand Winston Peters đã tuyên bố đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hong Kong và thực hiện một số thay đổi nhẳm phản đối việc Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia mới ở đặc khu này.
"Trung Quốc đã đi ngược cam kết với cộng đồng quốc tế bằng cách thông qua luật an ninh và hủy hoại mô hình 'một quốc gia, hai chế độ'. Là một phần phản ứng tương xứng và có chủ ý, chúng tôi quyết định đình chỉ hiệp ước dẫn độ của New Zealand với Hong Kong" - ông Peters phát biểu.
New Zealand cũng tiến hành các thay đổi liên quan đến quá trình xuất khẩu những mặt hàng nhạy cảm như công nghệ quân sự hoặc hàng hóa "ứng dụng kép" có thể phục vụ mục đích quân sự.
Theo đó, những mặt hàng này khi xuất khẩu sang Hong Kong sẽ được đối xử như khi xuất sang Trung Quốc.
"New Zealand không còn tin tưởng hệ thống tư pháp hình sự của Hong Kong có thể đủ độc lập với Trung Quốc. Nếu trong tương lai Trung Quốc thay đổi hành động của mình, chúng tôi có thể xem xét lại quyết định này" - Ngoại trưởng Peters nói thêm.
Ngoại trưởng New Zealand Winston Peters đến một cuộc họp báo tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 22-3-2019. Ảnh: REUTERS
New Zealand đồng thời khuyến cáo và cảnh báo công dân nước này tại Hong Kong về những rủi ro từ luật an ninh mới mà Trung Quốc vừa áp đặt.
Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại New Zealand cho biết công dân của họ có nguy cơ bị bắt, truy tố và có thể bị đưa sang Trung Quốc đại lục. Hiện hình phạt tối đa theo luật an ninh Hong Kong là tù chung thân, Reuters đưa tin.
Theo Ngoại trưởng Peters, Bộ Thương mại New Zealand cũng sẽ tiếp tục xem xét lại mối quan hệ với Hong Kong.
Mối quan hệ của New Zealand với Trung Quốc trước đó đã trở nên xấu đi sau khi Wellington ủng hộ Đài Loan tham gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Người dân cầm cờ New Zealand và cờ Trung Quốc. Ảnh: REUTERS.
Các đồng minh New Zealand trong liên minh an ninh Ngũ Nhãn gồm Mỹ, Canada, Úc và Anh cũng đã đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hong Kong do luật an ninh mới, động thái khiến Bắc Kinh và chính quyền Hong Kong tức giận.
Hôm 30-6, Trung Quốc đã thông qua luật an ninh quốc gia mới tại Hong Kong. Luật mới hình sự hóa bốn loại tội phạm bao gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài để gây nguy hiểm an ninh khu vực.
Chính phủ Trung Quốc và chính quyền Hong Kong khẳng định luật an ninh mới chỉ nhắm đến một nhóm đối tượng nhỏ, trong khi quyền lợi, tự do của người Hong Kong cũng như lợi ích các nhà đầu tư nước ngoài vẫn được đảm bảo.
Tuy nhiên, Mỹ và các quốc gia châu Âu vẫn chỉ trích luật trên, coi đó là sự hủy hoại tự chủ, tự do của Hong Kong và làm suy yếu nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ".