Với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội như hiện nay, ngành nước TP.HCM vẫn đủ đáp ứng nhu cầu cơ bản, song vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp. Vì vậy, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn (SAWACO) đã đưa ra nhiều giải pháp để đảm bảo cung cấp nước sạch, an toàn, ổn định trong tình hình biến đổi khí hậu.
Nước bị tác động bởi biến đổi khí hậu
Theo PGS-TS Nguyễn Minh Hòa, 96% nguồn nước thô của hệ thống cấp nước TP khai thác từ sông Sài Gòn và sông Đồng Nai. Trong khi đó, TP.HCM đang nằm ở cuối lưu vực sông nên việc kiểm soát vấn đề nguồn nước cũng gặp nhiều khó khăn.
Bên cạnh đó, tình hình biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến cực đoan đã ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn nước như xâm nhập mặn, hạn hán. Theo đó, độ mặn ở sông Sài Gòn và sông Đồng Nai tới ngưỡng dưới 200 mg/lít, nhiều thời điểm độ mặn vượt ngưỡng diễn ra 1-2 giờ. Trường hợp độ mặt vượt trên 250 mg/lít sẽ vượt ngưỡng cho cấp phép sinh hoạt.
 |
SAWACO đảm bảo cung cấp đủ nguồn nước cho toàn TP ngay cả trong tình hình biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp. Ảnh: ĐT |
PGS-TS Hòa cũng cho biết dân số TP ngày càng tăng dẫn đến nhu cầu sử dụng nước ngọt cũng tăng theo. Theo ông Hòa, bình quân hằng năm TP.HCM sẽ có khoảng 250.000 người nhập cư. Dự báo dân số TP sẽ tăng tới 13 triệu dân và sắp tới có thể đạt 15 triệu dân. Hằng năm, TP sẽ đón khoảng 8-10 triệu lượt khách du lịch quốc tế và 15-20 triệu lượt khách nội địa. Vì vậy, TP cần có nhiều giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp nước sạch ổn định cho người dân.
PGS-TS Hòa cũng lưu ý đến hiện tượng khai thác nước ngầm quá mức tại TP.HCM. Ông cho rằng đây là một trong những nguyên nhân gây ra hiện tượng sụt lún (bình quân hằng năm là 2 cm, có nơi 6-8 cm).
Theo TS Võ Kim Cương, việc khai thác nước ngầm có tỉ lệ lên đến 15%-16% là con số lớn. Xu hướng trong tương lai cần phải hạn chế hoặc cấm khai thác nước ngầm vì làm nhanh quá trình sụt lún đô thị. Ngoài ra, TP cũng cần tận dụng tối đa các nguồn nước như nước mưa, tái sử dụng lại nguồn nước thông qua xử lý… TP cần đầu tư khoa học kỹ thuật để xử lý nước, cung ứng nước vừa đủ để tránh thất thoát nước.
Đảm bảo cung cấp đủ nước cho TP.HCM
Ông Bùi Thanh Giang, Phó Tổng Giám đốc SAWACO, cho biết hiện nay đơn vị đang đảm bảo cung cấp đủ nước sạch cho 21 quận, huyện và TP Thủ Đức. Tuy nhiên, ở nhiều khu vực tỉ lệ sử dụng nước sạch trong người dân còn thấp, nguyên nhân là người dân vẫn sử dụng giếng khoan.
Theo ông Giang, ngành nước TP hiện đang đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu như thiếu công nghệ xử lý bậc cao, thiếu hồ trữ nước thô, bể trung gian chứa nước sạch, tình trạng xâm nhập mặn, khai thác nước ngầm. Tuy nhiên, SAWACO đã chủ động thích ứng với sự thay đổi của môi trường để đảm bảo cung cấp nước sạch cho người dân TP.
Ông Bùi Thanh Giang, Phó Tổng Giám đốc SAWACO, cho biết hiện nay đơn vị đang đảm bảo cung cấp đủ nước sạch cho 21 quận, huyện và TP Thủ Đức. Tuy nhiên, ở nhiều khu vực tỉ lệ sử dụng nước sạch trong người dân còn thấp vì người dân vẫn sử dụng giếng khoan.
Trong bối cảnh hiện tại, nhiều giải pháp tích cực đã được ngành nước TP.HCM đưa ra. Cụ thể, SAWACO đã phối hợp với các nhà khoa học, kỹ sư và chuyên gia môi trường để đưa ra kế hoạch toàn diện cho các chiến lược quản lý nguồn nước dài hạn. Cùng với đó là các chiến dịch tuyên truyền người dân về việc thực hành sử dụng nước bền vững, tiết kiệm và giảm lãng phí nguồn nước.
SAWACO đã đầu tư cung cấp công nghệ, thiết bị hiện đại để khắc phục tình trạng rò rỉ nước trên mạng lưới cấp nước nhằm giảm thiểu tình trạng thất thoát nước. Từ đó, đảm bảo việc phân phối nguồn nước hiệu quả.
“Chúng tôi cũng đã triển khai thí điểm chương trình lắp đặt đồng hồ nước thông minh cho các gia đình, doanh nghiệp. Đồng hồ thông minh này sẽ cung cấp dữ liệu thời gian về lượng nước tiêu thụ, cho phép người dùng theo dõi và quản lý sử dụng nguồn nước được hiệu quả hơn” - ông Giang nói.
Một giải pháp khác là SAWACO khuyến khích khách hàng sử dụng nguồn nước có trách nhiệm, hiệu quả hơn thông qua định mức và biểu giá lũy tiến. Trong đó, mức tiêu thụ nước cao hơn sẽ phải trả phí cao hơn. Theo ông Giang, với giải pháp này SAWACO mong muốn người dân sẽ quan tâm đến việc sử dụng nước hơn.
“SAWACO đang làm việc với địa phương để tổ chức tuyên truyền, thực hiện các sáng kiến nhằm thúc đẩy thực hành sử dụng nước có trách nhiệm và tạo ra văn hóa tiết kiệm nước. Với những nỗ lực của SAWACO, người dân và cả các chuyên gia, chúng tôi tin sẽ đảm bảo cung cấp nước ổn định và tin cậy, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế” - ông Giang nhấn mạnh.•
Từ nay tới năm 2025, TP.HCM sẽ chấm dứt khai thác nước ngầm
Mới đây, UBND TP.HCM đã có báo cáo sơ kết giữa nhiệm kỳ về kết quả thực hiện Đề án phát triển hệ thống cấp nước TP giai đoạn 2020-2050 và chương trình cung cấp nước sạch và chấm dứt khai thác nước ngầm TP giai đoạn 2020-2030.
Trong thời gian tới, TP sẽ hoàn thành các chỉ tiêu đã đặt ra trong kế hoạch thực hiện quyết định của TP về kế hoạch thực hiện Chương trình cung cấp nước sạch và chấm dứt khai thác nước ngầm giai đoạn 2021-2025. TP sẽ tiếp tục điều chỉnh quy hoạch tổng thể cấp nước TP đảm bảo cấp nước an toàn và thích ứng với biến đổi khí hậu trong tình hình hiện nay.
Ngoài ra, TP sẽ ứng dụng công nghệ thông tin, thiết bị thông minh quản lý, vận hành hệ thống cấp nước; nghiên cứu, ứng dụng lựa chọn công nghệ và thiết bị tiên tiến, có chế độ tự động hóa cao, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm nước, thân thiện với môi trường và bảo đảm cung cấp nước an toàn.
