Sáng 13-8, GS.TS Nguyễn Thanh Long - Bộ trưởng Bộ Y tế đã chủ trì hội nghị tập huấn trực tuyến về quản lý, điều trị và chăm sóc người nhiễm SARS-CoV-2, người bệnh COVID-19 và an toàn tiêm chủng vaccine phòng COVID-19.
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết bên cạnh công tác dự phòng, vấn đề điều trị bệnh nhân COVID-19 là ưu tiên trọng tâm với các địa phương trong giai đoạn hiện nay để giảm tối đa các trường hợp tử vong.
Từ thực tiễn chống dịch, bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng các địa phương cần rút ra một số bài học kinh nghiệm.
Thứ nhất, công tác tổ chức khám, chữa bệnh nói chung và đặc biệt là điều trị bệnh nhân COVID-19 nói riêng đã được thay đổi trên nguyên tắc tất cả người dân đều được tiếp cận và cung cấp các dịch vụ y tế nhanh, thuận tiện, chất lượng
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long
Đối với các địa phương, Bộ Y tế đã có hướng dẫn chia tầng điều trị theo mô hình tháp 3 tầng. Trong đó tầng 1 bao gồm các bệnh viện dã chiến, các địa điểm tại cộng đồng, kể cả tại gia đình… để quản lý và chăm sóc người nhiễm COVID-19 không triệu chứng theo điều kiện từng địa phương.
“Tới đây chúng tôi sẽ triển khai thí điểm chương trình điều trị tại nhà tại TP.HCM và một số tỉnh, thành phố khi ca nhiễm tăng nhanh, vượt quá khả năng thu dung, điều trị của các cơ sở. Tầng 1 rất quan trọng để bệnh nhân được tiếp cận nhanh nhất với dịch vụ y tế” - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Tầng 2 được đánh giá là tầng quan trọng, phải có đủ oxy cho người bệnh, thuốc kháng đông và kháng viêm. Tầng này là các cơ sở y tế từ tuyến huyện trở lên, phục vụ những bệnh nhân có triệu chứng trung bình.
"Nếu chúng ta làm tốt công tác điều trị ở tầng này thì sẽ giảm nhẹ ca mắc và không làm tăng nặng ca nhiễm. Khả năng cứu sống bệnh nhân nhiều hơn, thực tế đã chứng minh điều đó" - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Về thuốc kháng đông và thuốc kháng viêm, Bộ trưởng nhắc lại lần nữa là các cơ sở ở tầng điều trị thứ 2 phải luôn luôn có oxy, thuốc kháng đông và kháng viêm, phải cho bệnh nhân sử dụng sớm để giảm mức độ nặng.
Tầng 3 là tầng điều trị hồi sức tích cực. Các địa phương cần rà soát lại các tầng điều trị trên địa bàn trên nguyên tắc tăng công suất tối đa của các tầng điều trị. Ngay tại tầng 1 phải tăng khả năng, dung lượng điều trị. Tầng thứ 2 và 3 cũng vậy, để khi dịch xảy ra không bị hoang mang, bị động. Phải chuẩn bị cao hơn một mức” - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Thứ hai, về chuẩn bị cho công tác điều trị, người đứng đầu ngành y tế chỉ rõ hiện nay tại một số địa phương vẫn xảy ra tình trạng lúng túng, chuẩn bị chưa chu đáo cho công tác điều trị. Các địa phương theo đúng phương châm “4 tại chỗ” thì phải chuẩn bị sẵn sàng cho điều trị về giường bệnh, oxy, máy thở (bao gồm cả HFNC - ô xy dòng cao) cho tầng điều trị thứ 3 và trang thiết bị phòng hộ. Việc chuẩn bị phải đồng bộ, thống nhất.
Thứ ba, phải chuẩn bị về nhân lực cho phòng chống dịch, đặc biệt cho công tác điều trị. Không nên có tâm lý trông chờ vào nguồn nhân lực chi viện, tuy nhiên Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, các địa phương phải huy động tối đa nguồn lực tại chỗ kể cả y tế công lập và y tế tư nhân.
“Bộ Y tế đã có văn bản gửi các địa phương về vấn đề này, yêu cầu các địa phương phải thực hiện tốt chủ trương huy động y tế tư nhân tham gia và phối hợp chặt chẽ để khi bệnh nhân có nhu cầu đều được tiếp cận dịch vụ y tế. Nếu chuẩn bị càng kỹ lưỡng bao nhiêu, càng chủ động bao nhiêu thì càng hiệu qủa trong điều trị bấy nhiêu” - Bộ trưởng nói.
Sẽ triển khai thí điểm điều trị COVID-19 tại nhà ở nhiều địa phương
Về thiết lập các bệnh viện dã chiến, trung tâm hồi sức tích cực, Bộ trưởng lưu ý các địa phương nên chọn mặt bằng sẵn cũng như có sẵn các trang thiết bị để trong trường hợp cần thiết triển khai ngay. UBND tỉnh, thành phố, Sở Y tế có quyền thành lập các trung tâm này ngay để phục vụ cho việc chăm sóc bệnh nhân.
Tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết đối với TP.HCM, hiện nay Bộ Y tế đã huy động hỗ trợ tổng lực. Bộ Y tế đã thành lập 1 bệnh viện và 4 trung tâm hồi sức tích cực bệnh nhân nặng và nguy kịch tại đây, trong đó Bệnh viện Chợ Rẫy điều hành Bệnh viện hồi sức tích cực COVID-19 TP.HCM với quy mô 1000 giường; Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đều đã nhận bệnh nhân nặng và nguy kịch.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã hình thành nên các trung tâm điều trị hồi sức tích cực tại Bình Dương, Đồng Nai, Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ...
Bộ Y tế đã có yêu cầu các cơ sở y tế trên toàn quốc phải dành ít nhất 40% nhân lực để sẵn sàng cho tình huống có diễn biến phức tạp. Khi khả năng các địa phương không đáp ứng được thì phải điều động lượng nhân lực lớn hỗ trợ, giống như hiện nay đang tiếp tục điều động lượng nhân lực lớn cho TP.HCM, hỗ trợ cho các tỉnh miền Đông Nam Bộ cũng như một số các tỉnh có dịch nặng nề.
Tuy nhiên người đứng đầu ngành y tế tiếp tục nhấn mạnh: Các địa phương cần xây dựng kịch bản có tình huống xấu xảy ra trên địa bàn.
Liên quan đến vấn đề điều trị, Bộ Y tế đã sửa đổi các phác đồ về điều trị theo cách thức tiếp cận rộng rãi hơn, đảm bảo tiếp cận rộng với các loại thuốc. Tới đây Bộ Y tế sẽ triển khai chương trình điều trị tại nhà thí điểm, sử dụng thuốc Molnupiravir là một trong những thuốc được đánh giá là giảm nhanh nồng độ virus.
Hiện các hội đồng Đạo đức, khoa học của Bộ Y tế và chuyên gia đang tập hợp để sớm triển khai vấn đề này khi có thuốc này. Bộ Y tế đề nghị các cơ sở nhập thuốc, tăng cường sản xuất thuốc, khi có điều kiện sẽ sử dụng.
Bộ Y tế cũng đề nghị các doanh nghiệp có thể sản xuất thuốc này trao đổi với các doanh nghiệp có bản quyền để chuyển giao công nghệ sản xuất. Đây là vấn đề rất quan trọng trong điều trị tại cộng đồng.
"Ngoài ra, với các thuốc điều trị cho bệnh nhân nặng hiện nay, chúng ta đang có hỗ trợ thuốc Remdesivir (đã về một đợt) và một số thuốc kháng virus khác. Coi thuốc kháng virus là một trong các vũ khí chống lại virus để áp dụng cho bệnh nhân theo từng mức độ và có thể áp dụng đại trà” - Bộ trưởng nói.
