Mới đây, Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ (Hà Nội) đã đưa câu hỏi liên quan đến đề xuất cải tiến tiếng Việt của PGS.TS Bùi Hiền vào đề thi học kỳ I môn Ngữ văn cho học sinh khối 12.
Đề thi HK1 môn Ngữ Văn lớp 12 trường THPT chuyên Nguyễn Huệ
Cụ thể, trong phần đọc hiểu với 4 điểm, đề thi này có nêu: “Đọc đoạn trích sau đây trong bài “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt” của Phạm Văn Đồng và thực hiện các yêu cầu:
“Trong” có nghĩa là trong trẻo, không có chất tạp, không đục; “sáng” là sáng tỏ, sáng chiếu, sáng chói, nó phát huy cái trong, nhờ đó phản ánh được tư tưởng và tình cảm của người Việt Nam ta, diễn tả trung thành và sáng tỏ những điều chúng ta muốn nói…
Phải làm gì để giữ gìn sự trong sáng của tiếng ta, giữ gìn hai đức tính rất quý của nó là giàu và đẹp, hơn thế nữa, làm sao cho nó càng thêm giàu và đẹp. Và phải chủ động, tích cực, nhạy cảm, đồng thời phải kiên trì, phấn đấu lâu dài, một cách có tổ chức, có kế hoạch, vững chắc.
Ở đây phải chú ý ba khâu:
Một là gìn giữ và phát triển vốn chữ của tiếng ta (tôi không muốn dùng chữ “từ vựng”).
Hai là nói và viết đúng phép tắc của tiếng ta (tôi muốn thay chữ “ngữ pháp”).
Ba là gìn giữ bản sắc, tinh hoa, phong cách của tiếng ta trong mọi thể văn (văn nghệ, chính trị, khoa học, kĩ thuật,…).
(Dẫn theo SGK Ngữ Văn 12 – NXB Giáo dục 2012).
1. Chỉ ra phong cách ngôn ngữ của đoạn trích trên?
2. Các bộ phận được gạch dưới là thành phần gì trong câu?
3. Theo tác giả tiếng Việt có những đức tính gì? Ngoài ba khâu phải chú ý trong việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt mà tác giả đưa ra, anh/chị hãy đóng góp thêm một ý kiến của riêng mình về việc đó.
4. Những ngày gần đây, dư luận đang xôn xao về “Đề xuất cải tiếng bảng chữ cái “Tiếng Việt” thành “Tiếq Việt”” của PGS.TS Bùi Hiền, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về đề xuất ấy”.
Trao đổi với Infonet, PGS.TS Bùi Hiền cho biết: “Việc đưa đề xuất cải tiến chữ của tôi vào đề thi trong thời điểm này là hơi sớm và mang tính đánh đố học sinh".
PGS.TS Bùi Hiền tiếp tục lý giải: "Bởi lẽ, thứ nhất là công trình này tôi nghiên cứu chưa hoàn thiện. Tiếp nữa, các em chưa được phổ biến một cách cụ thể về chữ quốc ngữ mới trong đề xuất của tôi mà chủ yếu các em nắm bắt qua phương tiện thông tin đại chúng".
"Vì thế, khó tránh khỏi việc nhiều em không nắm kỹ sẽ khó nói ra quan điểm. Nhìn chung, tôi không tán thành cách đưa đề thi này. Tôi chỉ tán thành việc đưa bộ chữ mới này dưới hình thức trò chơi để các em nắm được và so sánh chữ mới với chữ cũ. Sau đó, các em tự cảm nhận xem nó tiện lợi đến đâu. Lúc đó mới nói được quan điểm, chứ làm sao nói được quan điểm về một vấn đề nghiên cứu chưa hoàn thiện và các em cũng chưa nắm rõ” - ông Hiền nhấn mạnh.
