Kênh truyền hình Channel News Asia (Singapore) đưa tin Thủ tướng Shinzo Abe khẳng định cuộc gặp là bước đầu trên chặng đường cải thiện quan hệ Nhật-Trung. Ông mong muốn hai nước quay trở lại quan hệ hai bên cùng có lợi dựa trên lợi ích chiến lược chung.
Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết: “Tôi đã đề nghị ông Tập Cận Bình thiết lập một cơ chế liên lạc hàng hải. Hai bên sẽ sớm làm việc và đưa ra các bước cụ thể để đạt mục tiêu này”. Mục đích nhằm ngăn chặn các vụ va chạm trong tương lai giữa tàu và máy bay hai nước trên biển Hoa Đông.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo tại cuộc gặp, Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhắc tới mối quan tâm của 1,3 tỉ dân Trung Quốc về các vấn đề lịch sử và hối thúc Nhật theo đuổi con đường phát triển hòa bình đồng thời thông qua các chính sách an ninh, quân sự một cách thận trọng.
Phó chánh văn phòng nội các Nhật Katsunubo Kato cho hay hai bên không trực tiếp đề cập đến vấn đề tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hay đền chiến sĩ trận vong Yasukuni.
Reuters cũng như AFP đều ghi nhận trong lúc bắt tay trước ống kính báo chí, Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Shinzo Abe đều giữ vẻ mặt nghiêm trọng và không có nụ cười cởi mở (ảnh). Giải thích về thái độ này, GS Gerry Curtis ở ĐH Columbia (Mỹ) nhận định ông Tập Cận Bình muốn làm hài lòng dân bởi ký ức chiến tranh thế giới vẫn còn tồn tại trong lòng dân Trung Quốc.
Trong khi đó, báo Japan Times (Nhật) đưa tin hôm 9-11, Thủ tướng Shinzo Abe đã gặp Tổng thống Putin trong 90 phút. Tại cuộc gặp, ông Shinzo Abe bày tỏ mong muốn thúc đẩy đàm phán để tiến tới hoàn tất hiệp ước hòa bình thời hậu chiến.
Về tranh chấp lãnh thổ (quần đảo Nam Kuril/vùng lãnh thổ phương Bắc), hai bên khẳng định tiếp tục đối thoại tìm giải pháp chấp nhận được phù hợp với thỏa thuận song phương hai bên đã đạt được hồi tháng 4-2013 tại Nga. Hai bên nhất trí nối lại các cuộc họp cấp thứ trưởng và chuẩn bị chuyến thăm Nhật của Tổng thống Putin vào năm 2015.
DUY KHANG
