Cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao sự nỗ lực của ngành thuế và hải quan trong việc cải cách thủ tục hành chính trong thời gian qua. Tuy nhiên, hai lĩnh vực này trên thực tế vẫn còn rất nhiều vướng mắc cần tháo gỡ và người dân lẫn doanh nghiệp vẫn đang mong chờ việc gỡ vướng diễn ra càng sớm càng tốt...
Hơn 600 doanh nghiệp (DN) đã đến dự đối thoại về thủ tục thuế, hải quan ngày 13-12 cho thấy vấn đề này chưa bao giờ hết nóng. Trong hàng chục vấn đề được DN đưa ra đối thoại, có những vấn đề rất… cũ, đã được hỏi và giải đáp trong các lần đối thoại trước.
Có thể kể đến những vấn đề như hóa đơn, thuế giá trị gia tăng (VAT), hoàn thuế VAT với DN hay các chi phí không có dấu đỏ thì có được tính vào chi phí DN không… Vì sao những vấn đề cũ vẫn nóng ở đối thoại lần này là điều cần suy nghĩ.
Đương nhiên, rủi ro khi hoàn thuế VAT là có. Nhưng cũng cần nhận thấy, như Ủy ban Tài chính -Ngân sách của Quốc hội trong báo cáo hồi tháng 10-2023 cho biết: Việc phân loại hồ sơ hoàn thuế VAT tại phần lớn cơ quan quản lý thuế địa phương cho đến nay vẫn phải thực hiện một cách thủ công và phụ thuộc vào ý chí chủ quan của cán bộ thuế trực tiếp thực hiện công tác hoàn thuế.
Điều này phần nào cũng sẽ dễ gây ra những kẽ hở trong công tác quản lý hoàn thuế VAT. Tất nhiên, ủy ban này cũng còn ghi nhận những vướng mắc cả về luật, nghị định và các vấn đề khác khiến cho việc hoàn thuế VAT còn gặp một số khó khăn.
Điều này cũng xảy ra ở việc thực hiện các thủ tục hải quan. Dĩ nhiên, không thể phủ nhận rằng trong quá trình hiện đại hóa, tạo thuận lợi cho môi trường kinh doanh, ngành hải quan đã có những bước tiến dài. Những cải cách cả về công nghệ lẫn quy trình theo quy định của pháp luật vẫn đang hằng ngày đem lại lợi ích hài hòa cho cả Nhà nước và DN.
Thế nhưng, thực tiễn ở một số nơi, DN có thể sẽ không gặp phải phiền toái nếu các cán bộ, công chức thừa hành thực hiện đúng quy định của pháp luật. Có những “thủ tục” không nằm trong một văn bản quy phạm pháp luật nào nhưng DN vẫn phải… tuân thủ. Thậm chí, DN vẫn phải gắn với “luật tục” của cơ sở mà nếu hở ra là có khi chả biết có còn cơ hội kinh doanh nữa hay không.
Những phản ánh của DN ở chương trình đối thoại hẳn có thể chưa bao quát hết các vấn đề. Tuy nhiên, đối thoại để tìm giải pháp là điều tốt. Quan trọng hơn là ngành thuế và hải quan lắng nghe, cầu thị với tinh thần “lấy mức độ hài lòng của DN làm thước đo đánh giá năng lực, hiệu quả” để tiếp tục cải cách, hoàn thiện theo hướng ngày càng minh bạch. Qua đó giúp người nộp thuế thực hiện chính sách được đầy đủ, nhanh chóng và thuận tiện, góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.
Thuế và hải quan đã có những bước tiến tích cực mang lại lợi ích cho người dân, DN nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần được sớm gỡ vướng, khắc phục để người dân và DN có thể phấn khởi hơn nữa. Việc ấy, trong bối cảnh kinh tế đang gặp nhiều khó khăn như năm 2023, cùng một số dự báo rủi ro trong năm 2024 cần được thúc đẩy sớm ngày nào thì người dân, DN được nhờ ngày ấy.
