LTS: Nạn buôn lậu thuốc lá mỗi năm làm thất thoát hàng ngàn tỉ đồng tiền thuế, đe dọa trực tiếp đến lợi ích của người sản xuất nguyên liệu, làm teo tóp công ăn việc làm trong ngành công nghiệp này. Đặc biệt với việc nhập lậu, chất lượng thuốc lá lậu là điều không ai kiểm soát nổi. Không chỉ là tác hại của nicotin, những hóa chất cấm vẫn được sử dụng trong quá trình sản xuất đang giết chết người tiêu dùng sử dụng sản phẩm thuốc lá nhập lậu.
Mới đây, một hội thảo về “Tác hại nghiêm trọng của thuốc lá lậu đối với sức khỏe nam giới” được tổ chức tại TP.HCM để hưởng ứng thông điệp “Ngăn chặn thuốc lá lậu” của WHO nhân Ngày Thế giới không thuốc lá 2015 (31-5).
Truy quét đầu nậu buôn lậu
Tại hội thảo, các nhà khoa học lên tiếng kêu gọi các ban ngành chung tay bài trừ thuốc lá lậu vì thành phần và hàm lượng của các hóa chất có trong các loại thuốc lá lậu không được kiểm soát gây tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe con người.
Bên cạnh những tác hại nghiêm trọng lên sức khỏe người tiêu dùng, thuốc lá lậu còn là một vấn đề thách thức đối với các cơ quan chức năng trong công tác quản lý kinh tế, an ninh trật tự xã hội. “Không chỉ gây thiệt hại lên nền kinh tế do thất thu ngân sách hàng ngàn tỉ đồng, nạn buôn bán, vận chuyển thuốc lá lậu đe dọa đến trật tự an toàn xã hội, nhất là khu vực biên giới, các địa bàn có điểm nóng về buôn lậu nói chung và buôn lậu thuốc lá nói riêng. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 đã phối hợp với các bộ, ban ngành đồng loạt ra quân và quyết liệt hơn nữa với thuốc lá lậu trong thời gian tới” - ông Trương Văn Ba, Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, cho biết.
Ngày 21-5 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã chủ trì hội nghị trực tuyến với 11 tỉnh, TP trực thuộc trung ương sơ kết thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30-9-2014 của Thủ tướng Chính phủ (Chỉ thị 30) về đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá. Thủ tướng yêu cầu lực lượng chức năng phải kiên quyết hơn, tập trung triệt phá các đường dây buôn lậu, bắt cho được các đầu nậu, chủ mưu, đối tượng cầm đầu; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để nhân dân chủ động, góp phần tích cực vào phối hợp với chính quyền, các lực lượng chức năng trong công tác chống hàng lậu.
Ông Nguyễn đình Trường, Viện trưởng Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá, chia sẻ việc tìm ra chất coumarin trong thuốc lá lậu jet và Hero.
“Sát thủ” mang tên coumarin
Theo khảo sát của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, mỗi năm có trên 850 triệu gói thuốc lá điếu nhập lậu được tiêu thụ tại Việt Nam, trong đó JET và HERO chiếm hơn 85%. Hàm lượng hóa chất trong hai loại thuốc lá JET và HERO cao bất thường, đặc biệt trong cả hai loại thuốc lá này đều có chứa hàm lượng coumarin rất cao. Ông Nguyễn Đình Trường, Viện trưởng Viện Kinh tế Kỹ thuật (KTKT) Thuốc lá Việt Nam, cho biết: “Theo báo cáo khảo sát của Viện KTKT Thuốc lá, thuốc lá lậu có chứa một chất thuộc nhóm coumarin là7-Hydroxy-6-methoxy-2H-1-benzopyran-2-onevà một số chất độc hại khác trong sợi và khói thuốc”.
Điều đó cho thấy những người hút thuốc lá lậu đang tiếp xúc với một hàm lượng hóa chất độc hại cao gấp nhiều lần mức thông thường gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe. Theo ThS-BS Mai Bá Tiến Dũng, Phó Chủ tịch Hội Y học giới tính Việt Nam: “Coumarin dễ gây ngộ độc gan, phổi, hình thành những khối u dễ dẫn đến bệnh ung thư và các bệnh nan y khác. Trong khi đó, cadimi được chứng minh có ảnh hưởng đến việc giảm số lượng và khả năng vận động của tinh trùng trong nam giới. Do vậy nếu cơ thể phải chịu hấp thu một lượng coumarin và cadimi thường xuyên sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nói chung và đặc biệt là sức khỏe sinh sản nói riêng ở nam giới”.
Đáng báo động, trong hầu hết loại thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam hiện nay đều có chất coumarin giúp tăng vị đậm và mùi thơm trong điếu thuốc. Coumarin thuộc nhóm hóa chất nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Chất coumarin hiện đang được sử dụng nhiều để tẩm vào sợi thuốc trong các bao thuốc lá lậu đang được bày bán tràn lan ngoài thị trường.
Nhiều quốc gia trên thế giới và Việt Nam cũng đã cấm dùng coumarin trong công nghệ sản xuất thuốc lá vì có nhiều khả năng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.
Cấm sử dụng coumarin trong thực phẩm Coumarin dạng tự nhiên có trong quế và nhiều loại cây trồng khác. Còn coumarin hương liệu tổng hợp được sản xuất thông qua các phản ứng hóa học. Coumarin được ứng dụng trong ngành dược, nước hoa và là một thành phần trong thuốc diệt chuột. Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về tác hại của chất coumarin làm phụ gia trong thực phẩm gây độc hại lên hệ thần kinh, tim, mạch máu, gan động vật và gây khối u ung thư trong cơ thể người. Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA); Bộ Canh nông và Thực phẩm của Canada và Thái Lan đều cấm sử dụng chất coumarin trong thực phẩm… Vì những ảnh hưởng nghiêm trọng lên sức khỏe nên Bộ Y tế Việt Nam cũng đã cấm sử dụng coumarin trong thực phẩm. |