Ngày 4-6, TS-BS Hồ Đặng Trung Nghĩa, Trưởng Khoa Nhiễm Việt - Anh, Bệnh viện (BV) Bệnh Nhiệt đới TP.HCM cho biết vừa phát hiện 2 ca nhiễm bệnh sốt rét châu Phi.
Bệnh nhân thứ nhất là nữ (24 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh), du học sinh trở về từ Cameroon (Trung Phi). Sau một ngày nhập cảnh bắt đầu sốt, đi khám ở một số bệnh viện và uống thuốc nhưng không khỏi.
Đến ngày thứ 6, bệnh nhân đi xét nghiệm máu phát hiện ký sinh trùng sốt rét nên được chuyển sang BV Bệnh Nhiệt đới TP.HCM điều trị. Tình trạng lúc nhập viện của bệnh nhân khá nặng, hôn mê, vàng da, mật độ ký sinh trùng sốt rét cao, thiếu máu và nước tiểu có màu nâu đỏ như nước xá xị.
Trường hợp thứ hai là nam bệnh nhân (63 tuổi, quốc tịch Trung Quốc), nhập cảnh từ Bờ Biển Ngà (Tây Phi).
Trên đường di chuyển về, bệnh nhân có biểu hiện sốt, khi hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất được công ty đưa vào một BV và xét nghiệm ghi nhận sốt rét. Các bác sĩ đánh giá đây là trường hợp sốt rét ác tính với mật độ ký sinh trùng cao, suy thận, tổn thương gan, nhiễm toan axit lactic.
BS Trung Nghĩa cho biết: “Cả hai bệnh nhân được điều trị tại khoa chăm sóc tích cực với thuốc đặc trị sốt rét đồng thời phối hợp nhiều phương tiện điều trị hỗ trợ".
 |
| Hình ảnh ký sinh trùng sốt rét mật độ cao trong máu nữ bệnh nhân, các chấm màu hồng tím là ký sinh trùng. Ảnh: BSCC |
Theo BS Trung Nghĩa, sốt rét ác tính là bệnh cảnh nặng gây suy nội tạng, nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong. Bệnh nhân nhập viện sớm, xử trí kịp thời, tỉ lệ cứu sống và hồi phục cao.
Bệnh sốt rét ngày càng hiếm gặp nên bệnh nhân thường được phát hiện trễ. Bệnh thường bị chẩn đoán nhầm với bệnh sốt xuất huyết Dengue đang lưu hành ở Việt Nam. Khác với bệnh sốt xuất huyết Dengue thường xuất hiện ở đô thị, nơi tập trung đông dân, bệnh sốt rét Châu Phi chủ yếu xảy ra ở vùng lưu hành bệnh, đặc biệt các quốc gia châu Phi.
Tại Việt Nam, cần nghĩ đến bệnh cảnh sốt rét nếu bệnh nhân sống hoặc có lui tới vùng rừng núi, vùng ngập mặn ven biển...
BS Nghĩa khuyến cáo người đi làm, trở về từ vùng lưu hành sốt rét như Bình Phước, các tỉnh vùng Tây Nguyên, Campuchia, Lào, châu Phi; người trước đó có truyền máu, hoặc có mắc sốt rét gần đây, nếu có sốt thì nên đến các cơ sở y tế khám bệnh, xét nghiệm chẩn đoán sốt rét. Hiện bệnh sốt rét có thể chẩn đoán dễ dàng bằng xét nghiệm phết máu và test nhanh.
Sốt rét là bệnh truyền nhiễm do muỗi anophen lây truyền bệnh. Để ngăn muỗi chích phòng bệnh, người dân cần thường xuyên ngủ mùng, mùng cần được tẩm hóa chất diệt muỗi. Đồng thời, vệ sinh môi trường xung quanh nơi ở, loại bỏ những nơi trú ẩn của muỗi như phát quang bụi rậm, khai thông cống rãnh, giữ nhà thông thoáng, sạch sẽ.
Hiện sốt rét vẫn là bệnh nằm trong chương trình phòng chống quốc gia. Thuốc điều trị sốt rét được cấp miễn phí. Việt Nam đang hướng đến thanh toán hoàn toàn căn bệnh này vào năm 2030.
Những năm gần đây, số ca bệnh ngày càng giảm. Khu vực phía Nam chủ yếu chỉ ghi nhận các ca bệnh tại Bình Phước. BV Bệnh Nhiệt đới TP.HCM thỉnh thoảng tiếp nhận các ca bệnh từ nước ngoài về, chủ yếu về từ châu Phi.
Tháng 10-2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phê duyệt vaccine ngừa bệnh sốt rét tại các quốc gia có mức độ lưu hành bệnh trung bình và cao.
