Chiều tối 29-10, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã có buổi làm việc với tỉnh Trà Vinh nhằm kiểm tra và đánh giá công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).
Trong báo cáo gửi đến Bộ NN&PTNT về kết quả thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) từ tháng 10-2023 đến nay, UBND tỉnh Trà Vinh cho biết: Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã tích cực chỉ đạo, triển khai nhiều giải pháp hiệu quả nhằm đối phó với nạn khai thác IUU, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng cho đợt thanh tra của EC sắp tới.
Sở NN&PTNT đã phối hợp cùng các sở, ban, ngành và địa phương để triển khai đồng bộ các biện pháp kiểm soát, giám sát hoạt động khai thác hải sản trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, công tác chống khai thác IUU của Trà Vinh đã có những tiến bộ vượt bậc về quản lý đội tàu, theo dõi và kiểm soát hoạt động của tàu cá thông qua hệ thống giám sát hành trình, kiểm tra tàu cá tại cảng, và xử lý nghiêm các vi phạm.
Đến nay, dữ liệu tàu cá của tỉnh, bao gồm đăng ký, đăng kiểm và cấp phép khai thác, đã được cập nhật đầy đủ lên hệ thống VNFishbase của Cục Thủy sản, đạt 100% kế hoạch.
Về công tác đăng ký và cấp phép khai thác, Trà Vinh hiện có 1.120 tàu cá đăng ký, trong đó 271 tàu có chiều dài từ 15 mét trở lên và 849 tàu dưới 15 mét. Tổng cộng có 1.100 tàu đủ điều kiện đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản, còn lại 20 tàu không đủ điều kiện do thiếu giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật, hư hỏng hoặc ngưng hoạt động. Đối với các tàu này, địa phương đã lập danh sách để theo dõi và quản lý.
Trong công tác giám sát hành trình, Trà Vinh đã hoàn tất việc lắp đặt thiết bị giám sát cho 248 tàu, đạt 100% trên tổng số tàu lớn.
Các đơn vị duy trì trực ban 24/24 để theo dõi hoạt động của tàu cá trên biển, đồng thời cập nhật thông tin qua hệ thống giám sát và báo cáo kịp thời các vấn đề về Cục Thủy sản để xử lý.
Tỉnh đã ban hành nghị quyết hỗ trợ ngư dân trang bị thiết bị giám sát hành trình VMS với kinh phí hơn 1,9 tỉ đồng, hỗ trợ cho 200 chủ tàu. Tuy nhiên, từ tháng 10-2023 đến nay, Trà Vinh vẫn ghi nhận có trường hợp tàu cá mất kết nối nhiều giờ.
Từ đầu năm 2024 đến nay, tỉnh đã xử phạt 44 vụ vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 576 triệu đồng liên quan đến các vi phạm về kết nối VMS, không cập cảng chỉ định, không ghi chép nhật ký khai thác theo quy định, và khai thác sai vùng.
Sau 15-11, sẽ không còn tàu cá "3 không"
Đối với tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác), tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đăng ký cho 253 tàu dưới 12 mét và 5 tàu từ 12 mét trở lên. Đồng thời, UBND tỉnh đã công bố 123 tàu “3 không” cần đăng ký, với mục tiêu hoàn tất việc đăng ký các tàu này trước ngày 15-11-2024.
Tuy nhiên, công tác chống khai thác IUU tại Trà Vinh vẫn còn đối mặt với một số khó khăn. Vẫn còn tình trạng tàu cá hoạt động sai vùng khai thác, không cập cảng chỉ định, và nhiều tàu không tuân thủ việc ghi chép nhật ký khai thác.
Việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn do ý thức chấp hành pháp luật của một số ngư dân còn hạn chế và cơ sở hạ tầng nghề cá của tỉnh chưa đáp ứng đủ yêu cầu.
Chỉ có 1 tàu kiểm ngư
Bên cạnh đó, việc giám sát hải trình của tàu cá qua hệ thống VMS chưa đủ để xác minh hành vi khai thác hải sản tại thời điểm cụ thể, gây khó khăn cho công tác xử phạt.
Theo UBND tỉnh Trà Vinh, tỉnh chỉ có 01 Tàu kiểm ngư KN-601-TV do Trung ương trang bị cho tỉnh theo Chương trình Biển Đông - Hải đảo. Sau 23 năm sử dụng, tàu đã xuống cấp, tính năng đi biển kém, không đảm bảo an toàn khi hoạt động ở vùng biển ven bờ và vùng lộng khi gặp thời tiết bất lợi nên gặp khó khăn trong công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển, nhất là công tác xử lý tàu cá hoạt động sai vùng khai thác.
Trong thời gian tới, tỉnh Trà Vinh sẽ tiến hành kiểm tra, rà soát toàn bộ đội tàu cá, xử lý nghiêm các tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác và đẩy mạnh các biện pháp phòng chống khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Đồng thời, tỉnh cũng sẽ điều tra, xử phạt nghiêm tất cả các trường hợp vi phạm, nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác chống khai thác IUU trên địa bàn.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đánh giá cao Tỉnh ủy Trà Vinh trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật; giám sát tàu cá và quản lý nhà nước, giúp giảm số vụ vi phạm.
Để sớm gỡ thẻ vàng của Ủy ban châu Âu, ông đề nghị Trà Vinh nhanh chóng hoàn tất đăng ký, đăng kiểm, cập nhật số liệu tàu cá dài từ 15m trở lên, đảm bảo 100% tàu cá được cấp phép và lưu trữ dữ liệu quốc gia. Bộ đội Biên phòng tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, địa phương để tăng cường giám sát, thực thi pháp luật trên biển và đảm bảo truy xuất nguồn gốc thủy sản chính xác.