Đảng Cộng hòa khẳng định rằng việc sa thải giám đốc FBI James Comey sẽ tạo ra một khởi đầu mới cho FBI. Trong khi đảng Dân chủ yêu cầu văn phòng công tố viên tổ chức điều tra mối liên quan của các quan chức Nga với đội ngũ chiến dịch bầu cử của ông Donald Trump.
Tháng 3 vừa qua, ông Comey đã thông báo với các nhà lập pháp rằng FBI hiện đang tổ chức một cuộc điều tra trước nghi ngờ Nga can thiệp vào chiến dịch bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Cuộc điều tra có thể bao gồm việc xem xét mối liên hệ giữa các thành viên trong chiến dịch bầu cử của Trump với các quan chức phía Moscow.
Thượng nghị sĩ Mỹ Chuck Schumer cho biết ông đã nói Trump rằng: “Ngài đang mắc phải một sai lầm lớn”, khi Trump gọi điện thoại cho ông để thông báo việc ông sẽ sa thải giám đốc FBI.
Quyết định của ông Trump đã gây ra hàng loạt tranh cãi.
“Câu hỏi đầu tiên cần đặt ra mà chính quyền Trump phải trả lời là: Tại sao phải là bây giờ?” - Schumer nói với các phóng viên. “Phải chăng những cuộc điều tra của FBI đang phả hơi nóng vào vị tổng thống của chúng ta?”.
Ông Schumer sau đó đã liên lạc với thứ trưởng Bộ Tư pháp Rod Rosenstein yêu cầu chỉ định một công tố viên đặc biệt để tiến hành điều tra sự việc này: “Nước Mỹ lúc này cần ông khôi phục lại niềm tin của người dân vào hệ thống pháp luật pháp hình sự Hoa Kỳ, thứ đã bị phá vỡ sau những hành động của chính quyền ngày hôm nay”.
Các thành viên thuộc đảng Dân chủ đã chỉ ra những động cơ "đáng ngờ" trong quyết định sa thải ông Comey. Hai thượng nghị sĩ Bob Casey của Pennsylvania và Patrick Leahy của Vermont đã miêu tả sự kiện trên trong một bài phát biểu là “hành động kiểu Nixon”.
Một thượng nghị sĩ khác thuộc đảng Dân chủ, Ed Markey của bang Massachusetts đã nói hành động sa thải của Trump “gợi nhớ đến cuộc "thảm sát chính trị" trong vụ bê bối chính trị Watergate của chính quyền Richard Nixon, gây ra một cuộc hỗn loạn nghiêm trọng trong xã hội Mỹ lúc bấy giờ” và thêm rằng “Chúng ta đang dần đối mặt với một cuộc khủng hoảng về Hiến pháp”.
Thượng nghị sĩ Ron Wyden cho rằng ông Comey "cần được triệu tập ngay để làm chứng trong một cuộc điều trần mở, thông báo lại tình trạng của các cuộc điều tra nhắm vào Nga và các cộng sự Trump trước thời điểm ông bị sa thải".
Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal đã đăng trên Twitter rằng: "Cái chúng ta cần lúc này chính là chỉ định ra một công tố viên độc lập đặc biệt phụ trách điều tra sự việc này".
Ngược lại, thượng nghị sĩ Susan Collins, thành viên đảng Cộng hòa vừa phát biểu với Fox News rằng những nhận định cho rằng Comey bị đuổi việc do điều tra Nga là "rất vô lý".
Ông James Comey - cựu giám đốc FBI người bị Tổng thống Donald Trump cách chức trong hôm nay.
Collins cho rằng: "Sự việc này chỉ liên quan đến một người duy nhất, đó là giám đốc Comey”. Ngoài ra, "cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành bởi cả FBI và Ủy ban Tình báo Thượng viện."
Thượng nghị sĩ Richard Burr, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, nói rằng ông "gặp rắc rối vì sự trùng hợp về thời gian và lý do" trước sự bãi nhiệm của Comey. Ông cho biết: “Theo mối quan hệ của tôi với Comey và FBI dưới thời của ông, Comey và FBI vẫn luôn chia sẻ một cách trực tiếp và thẳng thắn với Ủy ban Tình báo Thượng viện”. Burr phát biểu rằng: “Trong suốt các nhiệm kỳ của tôi, Comey là vị giám đốc thẳng thắn và trung thực với thông tin nhất, hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào. Vắng ông sẽ là một tổn thất lớn với Cục Điều tra Liên bang FBI và cả nước Mỹ”.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một thành viên của Ủy ban Tư pháp Thượng viện lại ủng hộ việc sa thải ông Comey và trích lời các hành động của Comey trong chiến dịch tranh cử 2016: "Với những cuộc tranh luận gần đây xung quanh sự việc sa thải giám đốc Comey, tôi tin rằng đây sẽ là một khởi đầu cho FBI và cả nước Mỹ. Tôi khuyến khích Tổng thống Trump sẽ lựa chọn ra người thay thế có trình độ chuyên môn cao nhất, người sẽ phục vụ vì lợi ích của đất nước chúng ta ".
Thượng nghị sĩ Bob Corker, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện, thừa nhận rằng thời điểm sa thải của Comey "sẽ gây ra nhiều nghi vấn”.
"Điều cốt yếu là các cuộc điều tra hiện nay của FBI vẫn đang diễn ra rất trôi chảy và không có sự can thiệp chính trị cho tới khi hoàn thành" - ông Corker nói thêm. "Điều cần thiết lúc này là Tổng thống Trump phải nhanh chóng đề cử người thay thế Comey và người đó cần phải nhận được nhiều sự tín nhiệm và có thẩm quyền để lãnh đạo FBI ở thời điểm quan trọng này."
Thượng nghị sĩ John McCain nói rằng ông "thất vọng" trước quyết định của ông Trump khi đã sa thải James Comey - "một người đàn ông đầy lòng danh dự và liêm chính", người "đã lèo lái FBI thành công, ngay trong những hoàn cảnh bất thường".
"Từ lâu tôi đã kêu gọi thành lập một ủy ban đặc biệt dưới sự kiểm soát của Quốc hội, chuyên chịu trách nhiệm điều tra sự can thiệp của Nga vào cuộc tranh cử năm 2016” - ông McCain nói thêm. "Quyết định sa thải của Tổng thống Trump với giám đốc FBI chỉ càng xác nhận tính cấp bách và thiết thực của ủy ban này".