Trợ lý Ngoại trưởng Danny Russel nói trước báo giới rằng “triển vọng” quân sự hóa của Trung Quốc tại các tiền đồn hàng hải đi ngược lại với mục tiêu giảm bớt căng thẳng trong khu vực.
Theo chính quyền Mỹ, Trung Quốc đã "cải tạo" 800 hecta dải đá và rạn san hô trên Biển Đông kể từ năm ngoái, một động thái đối lập với chính sách Hoa Kỳ khi nước này có mối quan tâm đặc biệt đến nền tự do hàng hải trong khu vực.
Hôm 16-6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố sẽ hoàn thành cải tạo đất trong vài ngày tới trong một nỗ lực nhằm "trấn an" các nước láng giềng và giảm bớt căng thẳng với Mỹ trước thềm cuộc đối thoại chiến lược và kinh tế hàng năm ở Washington vào tuần tới.
Lực lượng Hải quân của Mỹ trong suốt cuộc tập trận với Philippines trên Biển Đông
Tuy nhiên, phía Trung Quốc cũng cho biết sẽ tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng để hỗ trợ các hoạt động như tìm kiếm cứu nạn hàng hải và nghiên cứu khoa học, bất chấp những sai phạm về luật quốc tế và bị các quốc gia khác phản ứng mạnh mẽ. Nước này cho biết ngoài đáp ứng mục tiêu quốc phòng, mục đích chính của dự án này là hướng tới dân sinh và không nhắm vào bất kỳ lực lượng thứ ba nào.
Theo hãng tin CTV (Canada), ông Russel khẳng định: "Thành thật mà nói, tất cả chúng ta đều quan tâm đến việc này. Sự thật đơn giản là lời tuyên bố hay hành vi đó không hề góp phần hạ giảm căng thẳng. Và giảm căng thẳng chính là điều mà tất cả chúng ta mong muốn."
Ông Russel cho biết vấn đề này sẽ được thảo luận vào tuần tới. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc ông Dương Khiết Trì sẽ hội đàm về cuộc theo dõi chiến lược trên vùng biển. Hai bên cũng sẽ đối mặt với nhiều vấn đề gai góc như an ninh mạng và nhân quyền ở Trung Quốc, nhưng đồng thời cũng tìm cách thúc đẩy nhiều hoạt động hợp tác về biến đổi khí hậu.
Ông Russel kết luận: "Không phải lúc nào chúng ta đồng quan điểm với nhau, nhưng các thách thức toàn cầu đang đòi hỏi chúng ta phải hợp tác. Chúng ta cùng vượt qua những khác biệt, giải quyết các thách thức, và tìm cách quản lý những khó khăn mà chúng ta không thể giải quyết."