Đừng quên là tình trạng run tay bao giờ cũng kéo theo triệu chứng khác. Người căng đầu đến độ tay run từng hồi khó tránh căng mắt vì tăng áp lực nội nhãn. Hơn 3/4 trong số run tay đồng thời mỏi gáy, chóng mặt, hồi hộp, mất ngủ… và nhất là đau đầu hơn trước.
Não bộ cũng đòi ăn chia!
Nhờ nhiều công trình nghiên cứu trên thực nghiệm cũng như lâm sàng, thầy thuốc đã rõ từ lâu về tác dụng trấn an thần kinh của serotonin, chất đòn bẩy cho giấc ngủ bình yên. Serotonin trong não càng cao gia chủ càng ít đau đầu, hay nếu có đau đầu cũng chỉ thoáng qua. Éo le ở chỗ serotonin là chất nội sinh do cơ thể tự tổng hợp từ một chất đạm có tên là tryptophan. Do đó muốn tránh đau đầu thông qua ngõ serotonin thì phải biết cách tiếp tế tryptophan cho đúng lúc. Đó là lý do tại sao nhiều người mất ngủ vì kiêng cữ thái quá để làm ốm cho bằng được. Mặt khác, tuy ăn uống đầy đủ cũng không dễ cung cấp tryptophan như mong muốn, vì bữa ăn nếu quá nhiều chất đạm tuy có đủ tryptophan nhưng thường bất lợi cho người có cơ tạng dễ nhức đầu vì hai lý do:
- Một loại acid amin khác trong bữa ăn lắm thịt nhiều cá - tyrosin - là chất xúc tác cho tác dụng gây đau đầu của nhóm chất “phá hoại” có tên là arachidon.
- Các loại acid amin khác đều có tác dụng tương tranh với tryptophan trên đường vào não bộ. Càng nhiều đối thủ tryptophan càng dễ bị loại khỏi cuộc đua “ai vào não bộ?”!
Chính vì thế bữa ăn chiều nếu bớt thịt mỡ nhưng nhiều rau quả, thậm chí có thêm chất ngọt, nếu không bị bệnh tiểu đường, có tác dụng phòng, chống đau đầu. Thêm vào đó, vận động sau bữa ăn giúp huy động chất đạm vào hệ thống xương cơ. Tryptophan nhờ đó dễ lọt vào não bộ do nhiều loại acid amin khác bị đẩy nhẹ vào ngõ khác.
Bữa ăn chiều nếu bớt thịt mỡ nhưng nhiều rau quả, thậm chí có thêm chất ngọt có tác dụng phòng, chống đau đầu.
Đau đầu vì mỏi mắt
Khổ là bấy nhiêu vẫn chưa đủ để ngăn chặn cơn đau đầu khi gặp ngày căng thẳng, gặp lúc hành kinh, khi mỏi mắt sau nhiều giờ tập trung thị lực vào màn hình máy vi tính. Kết quả thống kê với trên 1.000 công nhân viên ở TP.HCM trong độ tuổi 25-45 cho thấy tỉ lệ đau đầu vì tăng áp lực nội nhãn ở TP.HCM rất cao! Đáng nói hơn nữa là 90% trong số họ chưa hề được chẩn đoán chính xác và nhất là không được thông tin về cách ngăn chặn cơn đau đầu thâm nhập qua ngõ đôi mắt!
Thừa thuốc nhưng vẫn đau
Nếu tưởng có bệnh có thuốc, nhất là khi thuốc giảm đau thậm chí có thừa thì sai! Thuốc trị đau đầu đúng là không thiếu nhưng khó tránh phản ứng phụ! Chữa bệnh mà tự đầu độc bằng hóa chất có gì là khéo?! Vì quá bận rộn với cuộc sống căng thẳng, do chỉ mong mau hết bệnh để kéo cày kiếm cơm nên ít ai nhận ra là không nhà sản xuất nào dám quả quyết thuốc không có phản ứng phụ! Số người được thông tin về mối liên hệ giữa việc lạm dụng thuốc giảm đau và tai biến mạch máu não, trầm uất và nhất là đau đầu khi thiếu thuốc càng ít hơn nữa!
Theo thống kê của ngành bảo hiểm y tế ở CHLB Đức, gần 50% người trong độ tuổi 20 trở lên ít nhiều cảm thấy đau đầu khi trái gió trở trời, trong số đó 2/3 là phụ nữ. Ở xứ mình, chỉ cần xem cảnh nhà thuốc bận rộn mỗi khi thay đổi áp thấp áp cao nhiệt đới gì đó thì biết ngay số đối tượng ôm đầu đau khổ vì thời tiết nhiều hơn số người chưa bệnh. Lý do là vì hệ thần kinh giao cảm không thích ứng kịp với môi trường bên ngoài đang nắng bỗng mưa, buổi trưa đang nóng hừng hực tối lại lạnh căm căm.
Run tay vì căng đầu
Nạn nhân trong nhiều trường hợp cũng là thủ phạm vì lạm dụng thuốc giảm đau theo kiểu chớm đau là nuốt thuốc!
Vì run tay không đến độ phải kêu ngay xe cấp cứu nên nạn nhân thường xem như chuyện… nhỏ! Tình trạng này thường chỉ được phát hiện khi người khác nhận ra nạn nhân dạo sau này rất dễ đánh rơi đồ vật như cây bút, điện thoại. Chính vì thế đa số nạn nhân ít khi gõ cửa thầy thuốc trước khi bệnh trở thành nhiêu khê. Đây là điểm đáng quan tâm vì theo chuyên gia về bệnh lý do stress ở trung tâm nghiên cứu giấc ngủ ở Stuttgart (Đức), run tay ở người trẻ là dấu hiệu báo động của hội chứng suy nhược thần kinh đang dọn đường cho bệnh trầm uất đánh đòn quyết định!
Nói dễ làm khó!
Sau thời gian dài tưởng chừng như giải pháp là thuốc hóa chất tổng hợp, càng lúc càng có nhiều thầy thuốc tìm về kinh nghiệm của y học dân gian vì hoạt chất thiên nhiên là biện pháp vừa hiệu quả vừa an toàn. Bằng chứng là 70% thuốc đang lưu hành ở CHLB Đức, nơi chắc chắn không thiếu thuốc hóa chất tổng hợp, là thành phẩm dẫn xuất từ dược thảo. Nhiều trung tâm điều trị đau đầu ở Đức, Áo, Thụy Sĩ… tất nhiên có lý do chính đáng khi áp dụng phác đồ điều trị xây dựng trên chất làm loãng máu, chất chống co mạch, chất bảo vệ màng tế bào từ cây thuốc dồi dào hoạt chất kháng ôxy hóa, thay vì chỉ chữa cháy cầm canh bằng thuốc giảm đau vì hết thuốc lại đau!
BS LƯƠNG LỄ HOÀNG
