Sáng 24-10, tại buổi thảo luận tổ về các báo cáo tình hình kinh tế - xã hội, ĐBQH Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hoá, Giáo dục Quốc hội đã dành nhiều thời gian nói về lý do vì sao các sản phẩm văn hoá, nghệ thuật, nhất là phim ảnh Nhà nước đặt hàng lại khó tiếp cận thị trường.
Ông Sơn cho hay, những ngày qua những người làm công tác văn hoá, nghệ thuật tranh luận rất nhiều xoay quanh dư luận về bộ phim Đất rừng phương Nam.
Qua tranh luận, nhiều ý kiến đặt câu hỏi: Tại sao phim dã sử nước ngoài họ làm hay thế mà ta không làm được? Tại sao ta để văn hoá, nghệ thuật nước ngoài xâm chiếm, để khán giả Việt ngồi đây nhưng tinh thần thì vượt biên hết rồi?...
Ông Sơn bày tỏ quan điểm, cần phải hiểu phim ảnh là nghệ thuật, phim ảnh là các sản phẩm mang tính hư cấu, sáng tạo, chứ không phải lịch sử.
“Nếu chúng ta cứ đưa cách nhìn cứng nhắc, không tôn trọng sự sáng tạo của nghệ sỹ thì chúng ta sẽ tạo ra sản phẩm văn hoá nghệ thuật khô cứng, không nhận được sự quan tâm của xã hội...” - ông Sơn nhấn mạnh.
Theo ông Sơn, cần phải có cách nhìn công bằng, ủng hộ các sản phẩm văn hoá nghệ thuật để động viên tinh thần, khuyến khích sự sáng tạo, khai thác yếu tố lịch sử trong làm phim ảnh.
Hiện nay Luật Điện ảnh đã được ban hành, tuy nhiên tư duy vẫn chưa theo được với tinh thần của Quốc hội đề ra trong luật. Ông Sơn lấy ví dụ, năm 2023 Việt Nam có 2 phim đặt hàng của nhà nước là Đào phở và Piano và Hồng Hà nữ sỹ.
"Hai sản phẩm này được đầu tư khá nhiều tiền, nhưng đến với thị trường rất khó khăn. Tương tự, nhiều phim khác, sản phẩm văn hoá, nghệ thuật khác do nhà nước sản xuất khó đến với thị trường. Nguyên nhân do chúng ta chưa có tư duy kết nối giữa sản xuất, phát hành với nhu cầu thị trường trong làm phim” - ông Sơn nói.
Theo ông Sơn, hiện nay để phát hành phim, đầu tiên nhà sản xuất phải trả phí phát hành là 1 tỷ đồng mà chưa biết thắng thua thế nào. Trong khi đó, nếu phim có lợi nhuận thì toàn bộ số lợi nhuận đó nhà sản xuất phải chuyển về cho nhà nước.
“Làm phim thắng cũng không được đồng nào thì chả nhà làm phim nào tận tâm để làm phim hay cả” - ông Sơn nói và đề nghị cần có cách thức thay đổi tư duy khi Nhà nước đặt hàng làm các sản phẩm văn hoá, nghệ thuật.
