Ngày 5-3 tới đây, TAND TP.HCM sẽ mở phiên tòa xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị có liên quan đối với bà Trương Mỹ Lan cùng 85 bị cáo khác về nhiều tội danh.
Trong đó, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là bị cáo Trương Mỹ Lan bị xét xử về các tội: tham ô tài sản, vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng và đưa hối lộ.
Trong số các bị cáo là cựu lãnh đạo cấp cao của Ngân hàng SCB thì Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng giám đốc SCB) bị truy tố về các tội tham ô tài sản và vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, với vai trò đồng phạm giúp sức tích cực cho bị cáo Trương Mỹ Lan.
Đáng chú ý, bị cáo này là người trực tiếp nhận chỉ đạo của Trương Mỹ Lan mang 5,2 triệu USD chuyển cho bà Đỗ Thị Nhàn (cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II thuộc Ngân hàng Nhà nước; trưởng đoàn thanh tra) để đưa hối lộ (chuyển 5,2 triệu USD thành nhiều đợt) nhưng cơ quan tố tụng xác định không xem xét để xử lý về hành vi đưa hối lộ.
Nhận 5,2 triệu USD để bao che sai phạm
Cụ thể, quá trình thanh tra tại Ngân hàng SCB, để che giấu thực trạng đặc biệt yếu kém và các sai phạm của Ngân hàng SCB phát hiện qua thanh tra, SCB không bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt và tiếp tục được tái cơ cấu Trương Mỹ Lan đã trực tiếp gặp gỡ bàn bạc, trao đổi với Đỗ Thị Nhàn và chỉ đạo trực tiếp đưa cho Đỗ Thị Nhàn 5,2 triệu USD và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong Đoàn thanh tra.
Trên cơ sở đó, Đỗ Thị Nhàn chỉ đạo thành viên trong đoàn báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB; cố tình che giấu, làm nhẹ sai phạm của SCB và kiến nghị đề xuất tạo điều kiện cho SCB được tái cơ cấu.
Trong đó, thanh tra đợt 1: Nhàn trực tiếp chỉ đạo cấp dưới Nguyễn Thị Phụng, Phó Trưởng đoàn và Tổ tổng hợp (Nguyễn Tuấn Anh, Vũ Khánh Linh) bỏ ngoài số liệu phân loại nợ xấu 37,9 nghìn tỉ đồng, trích lập DPRR là 18,7 nghìn tỉ đồng và thoái dự thu 3,09 nghìn đồng đối với ba dự án (Mũi Đèn Đỏ, 6A và Royal Garden)... theo hướng có lợi cho Ngân hàng SCB để hợp thức, đưa vào báo cáo đoàn thanh tra, dự thảo kết luận thanh tra và các báo cáo Chính phủ. Đồng thời, Đỗ Thị Nhàn đã chỉ đạo Nguyễn Thị Phụng, Nguyễn Tuấn Anh, Vũ Khánh Linh xây dựng báo cáo lãnh đạo NHNN và Chính phủ nội dung không trung thực, không đúng về sai phạm, vi phạm của Ngân hàng SCB và kiến nghị tạo điều kiện cho Ngân hàng SCB tiếp tục được tái cơ cấu.
Đối với đợt thanh tra lần 2, Nhàn là người chủ động đề xuất Nguyễn Văn Hưng (Phó chánh thanh tra) thay đổi kế hoạch thanh tra nhằm thu hẹp phạm vi, thời kỳ thanh tra đối với 71 khách hàng có địa chỉ số 4 Nguyễn Thị Minh Khai để không phải thanh tra các khoản vay của nhóm 71 khách hàng này. Không thanh tra đối với 13 khách hàng mới có cùng địa chỉ tại số 4 Nguyễn Thị Minh Khai phát sinh dư nợ sau ngày 30-6-2017.
Từ đó, không chuyển cho cơ quan chức năng xử lý, ưu tiên thực hiện các biện pháp kinh tế để Trương Mỹ Lan, Võ Tấn Hoàng Văn chỉ đạo cấp dưới tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB thực hiện việc cho vay với mục đích tất toán các khoản vay phát sinh trước 30-6-2017 đối với nhóm 71 khách hàng có địa chỉ số 4 Nguyễn Thị Minh Khai (tổng cộng 88.150 tỷ đồng).
Chủ động khai báo trước khi bị phát hiện
Võ Tấn Hoàng Văn là người trực tiếp đưa tiền cho Nhàn theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, đã chủ động khai báo chi tiết việc đưa tiền cho Nhàn và các cá nhân khác trong quá trình thanh tra, tố giác hành vi của Nhàn (từ trước khi khởi tố vụ án), hợp tác tích cực với Cơ quan điều tra trong quá trình điều tra, làm rõ vụ án. Do đó, căn cứ điểm c, khoản 2, Điều 29 và Khoản 7, Điều 364 BLHS năm 2015, không xem xét trách nhiệm hình sự Văn về tội đưa hối lộ.
Nguyễn Nam Tuấn (lái xe cho Võ Tấn Hoàng Văn) là người trực tiếp nhận các thùng xốp từ ngân hàng SCB và đi cùng Văn đến nhà riêng đưa cho Đỗ Thị Nhàn, nhưng không biết các thùng này đựng tiền và không biết nội dung thỏa thuận, làm việc giữa Văn và Nhàn, nên không có căn cứ để xem xét trách nhiệm hình sự của Nguyễn Nam Tuấn.
Quá trình điều tra, Võ Tấn Hoàng Văn thừa nhận đã bốn lần đưa tiền cho Đỗ Thị Nhàn theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan. Trong đó, lần đầu Văn trực tiếp đưa cho Nhàn 200.000 USD tại phòng làm việc của Nhàn ở trụ sở Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng (Hà Nội). Những lần còn lại, Văn cùng tài xế đưa tiền cho Nhàn ở nhà riêng.