Cập nhật giá nhiên liệu đầu vào của sản xuất ngành điện từ đầu năm 2023 đến tháng 10 cho thấy, mặc dù giá nhiên liệu đầu vào có giảm so với năm 2022, tuy nhiên vẫn ở mức cao so với giai đoạn các năm 2020-2021.
Cụ thể, giá than nhập khẩu NewC Index năm 2023 tăng 186% so với 2020 và 25% so với năm 2021. Than pha trộn của Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) tăng từ 29,6% đến 46,0%, của Tổng công ty Đông Bắc dự kiến tăng từ 40,6% đến 49,8% so với năm 2021.
Cùng đó, giá dầu thô Brent tăng 86% so với năm 2020 và tăng 13% so với năm 2021. Giá khí cũng rất cao. Không chỉ vậy, tỉ giá cũng tăng mạnh, bình quân năm 2023 dự kiến tăng 4% so với năm 2021.
Với giá nhiên liệu tăng cao khiến cho giá thành các nguồn nhiệt điện than và tua bin khí tăng rất cao. Trong khi đó, các nhà máy nhiệt điện than và khí chiếm tỉ trọng sản lượng điện phát lên tới 55% tổng sản lượng điện phát toàn hệ thống năm 2023.
Ước tính năm 2023, sản lượng phát thực tế của các loại hình nguồn điện so với phương án kế hoạch 2023 đã được Bộ Công Thương duyệt: Thủy điện giảm khoảng 13,9 tỉ kWh, nhiệt điện than tăng khoảng 9,3 tỉ kWh, nhiệt điện dầu tăng khoảng 1,2 tỉ kWh và năng lượng tái tạo tăng 1,3 tỉ kWh.
Việc phải tăng cường huy động các nguồn nhiệt điện có giá mua cao để bù đắp sản lượng thiếu hụt của nguồn thủy điện dẫn đến chi phí sản xuất kinh doanh điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tiếp tục tăng cao trong quý III-2023.
Hiện nay trong cơ cấu giá thành sản xuất điện, giá thành khâu phát điện chiếm tỉ trọng tới 82,8% nên khi giá thành khâu phát điện có biến động sẽ ảnh hưởng lớn đến giá thành sản xuất điện nói chung.
Theo tính toán của EVN, giá thành sản xuất điện năm 2023 được ước tính khoảng 2.098 đồng/kWh, cao hơn giá bán lẻ điện bình quân khoảng 178 đồng/kWh.
Mặc dù giá bán lẻ điện đã được điều chỉnh tăng 3% từ ngày 4-5 giúp doanh thu của EVN năm 2023 tăng thêm khoảng 8.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, điều này cũng chỉ giải quyết được một phần khó khăn về tài chính và EVN vẫn phải tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn trong cân bằng tài chính.
Theo Điều 3 Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg ngày 30-6-2017 quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân:
- Trong năm, giá bán điện bình quân được xem xét điều chỉnh khi thông số đầu vào cơ bản trong khâu phát điện biến động so với thông số đã được sử dụng để xác định giá bán điện bình quân hiện hành.
- Khi các thông số đầu vào theo quy định biến động làm giá bán điện bình quân tăng từ 3% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh tăng.
