TAND TP Cần Thơ mới đây đã xét xử phúc thẩm vụ án tranh chấp quyền sử dụng 0,5 m2 đất giữa nguyên đơn là bà L và bị đơn là ông H do có kháng cáo của cả hai bên.
Khởi kiện đòi 0,5 m2 đất
Theo hồ sơ, bà L trình bày, năm 2022, bà được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 41,5 m2 do nhận thừa kế từ mẹ.
Về nguồn gốc phần đất tranh chấp này là phần đất có diện tích 1,45 m2 mẹ bà chuyển nhượng của người khác. Trước đây do gia đình khó khăn nên không cất nhà hết diện tích đất, vì vậy còn trống một khoảng. Mẹ bà cho các hộ cùng đóng góp làm đường cống thoát nước dưới phần đất này.
Vào năm 2017, trong quá trình sửa chữa nhà, ông H đã lấn chiếm khoảng 0,5 m2 đất (chiều ngang khoảng 0,5 m và chiều dài khoảng 1 m) trên phần đất mà gia đình bà trước đây làm mương thoát nước chung cho các hộ như đã nêu trên.
Khi ông H lấn chiếm bà có trình báo chính quyền địa phương xuống giải quyết, có chỉ ranh giới để ông H sửa nhà đúng ranh giới nhưng khi chính quyền về thì ông H vẫn xây dựng trên phần đất thuộc quyền sử dụng của bà.
Vì vậy bà khởi kiện yêu cầu buộc ông H giao lại phần đất có diện tích 0,5 m2 nêu trên. Bà tiếp tục cho ông H quản lý sử dụng cho đến khi xây dựng nhà mới làm thay đổi hiện trạng nhà. Trường hợp ông H thực hiện các giao dịch liên quan đến phần đất của ông thì phải trừ ra phần diện tích đất 0,5 m2 nêu trên hoặc bị Nhà nước thu hồi thì giá trị phần diện tích đất nêu trên do phía bà được hưởng.
Bị đơn cho biết, phần đất này ông được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 2014, khi cấp giấy đất có mẹ bà L ký giáp ranh xác nhận và ông đã sử dụng ổn định từ đó đến nay. Khi mẹ bà L làm thủ tục sang tên cho bà thì ông không ký giáp ranh là không đúng và đang trong thời gian tranh chấp. Vì không lấn chiếm đất của bà L nên ông H không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của phía nguyên đơn.
Tòa: Trả giá trị 0,5 m2 đất
Xử sơ thẩm, TAND quận Ninh Kiều chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà L, buộc ông H có nghĩa vụ thanh toán lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích 0,5 m2 với tổng số tiền là 1,65 triệu đồng cho bà L.
Sau khi thanh toán hết cho bà L 1,65 triệu thì ông H được quyền liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để thực hiện thủ tục đăng ký chỉnh lý tăng diện tích đối với phần quyền sử dụng đất tranh chấp 0,5 m2 và điều chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
Sau đó, bà L kháng cáo yêu cầu trả đất, không đồng ý trả giá trị; ông H kháng cáo đề nghị bác khởi kiện của bà L.
Xử phúc thẩm, TAND TP Cần Thơ nhận định, so với diện tích được cấp giấy thì thực tế nguyên đơn sử dụng thiếu 1,8 m2; bị đơn sử dụng đúng 27,2 m2, chưa tính phần tranh chấp 0,5 m2...
Hình thể thửa đất hai nhà giáp nhau nhưng ranh giới là đường gấp khúc rất khó xác định. Bị đơn được cấp giấy sau mẹ nguyên đơn nên mẹ nguyên đơn có ký giáp ranh thì cũng không xác định chính xác.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị đơn cho rằng mỗi lần sửa chữa nhà thì nguyên đơn đều phản đối, chính quyền xuống nhưng không giải quyết, bảo ổn định ranh tiếp tục xây. Vì vậy, tòa xác định có sự phản đối của nguyên đơn như trình bày và việc này khẳng định phía bị đơn sử dụng đất tranh chấp cũng chưa ổn định.
Tòa cho rằng có cơ sở khẳng định khi cấp giấy sau thì đất bị đơn đã chồng lấn vào đất của nguyên đơn nên bị đơn dư ra phần tranh chấp này. Do đó, có căn cứ chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn. Tuy nhiên, do bị đơn đã xây dựng phần cột và tường trên phần đất tranh chấp, nếu buộc tháo dỡ sẽ thiệt hại khá lớn, ảnh hưởng đến kết cấu nhà bị đơn. Vì vậy tòa ổn định phần đất tranh chấp cho bị đơn và buộc bị đơn trả lại giá trị phần tranh chấp như án sơ thẩm đã tuyên.
Từ đó, tòa bác yêu cầu kháng cáo của cả nguyên đơn và bị đơn, giữ y bản án sơ thẩm.
