Vụ bộ cho lấy cát, quận 9 "kêu trời": Bộ GTVT cho nạo vét ở khu vực cấm

Ngày 6-4, trao đổi với PV Pháp Luật TP.HCM,một cán bộ có trách nhiệm của Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai cho biết đơn vị này không nắm được thông tin về quá trình thực hiện dự án nạo vét sông Đồng Nai do Công ty CP Hàng hải Hiệp Phước (Công ty Hiệp Phước) thực hiện. “Mãi đến khi Công ty Hiệp Phước gửi văn bản đăng ký khối lượng cát tận thu, chúng tôi mới biết dự án này đã được Bộ GTVT chấp thuận. Nếu lấy lý do tận thu cát để lấy tiền thực hiện dự án theo chủ trương xã hội hóa, vậy tại sao Bộ không tổ chức đấu thầu rộng rãi?” - vị này thắc mắc.

Đồng Nai: Phải có; Bộ nói: Không cần

Sau khi nhận được văn bản đăng ký khối lượng cát tận thu của Công ty Hiệp Phước, đầu tháng 2-2012, trong văn bản gửi Bộ GTVT và Bộ TN&MT, UBND tỉnh Đồng Nai nhận định: Dự án có nêu việc thi công sẽ không gây sạt lở bờ sông. Tuy nhiên, dự án tận thu đến gần chục triệu mét khối cát xây dựng, cát san lấp nên sẽ không tránh khỏi việc sạt lở bờ sông.

UBND tỉnh Đồng Nai nêu quan điểm: “Từ năm 2004, Chính phủ đã chỉ đạo tạm ngưng việc cấp phép khai thác cát trên sông Đồng Nai đoạn từ hồ Trị An đến hạ nguồn. Khu vực Bộ GTVT cho phép nạo vét nằm giáp ranh giữa tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và TP.HCM đã được tỉnh Đồng Nai phê duyệt là khu vực cấm và tạm thời cấm hoạt động khoáng sản. Do đó, theo quy định tại khoản 4 Điều 28 của Luật Khoáng sản, việc thực hiện nạo vét phải có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ”.

Việc nạo vét cát vẫn tiếp diễn sau khi đoàn kiểm tra của UBND quận 9 đã yêu cầu dừng hoạt động. (Ảnh chụp ngày 4-4) Ảnh: TRUNG THANH

Ngày 8-3-2012, Thứ trưởng Bộ GTVT Trương Tấn Viên đã chủ trì cuộc họp giữa các bên liên quan, sau đó ra thông báo kết luận: Căn cứ vào Chỉ thị 29/2008 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT được lập và phê duyệt dự án nạo vét bến cảng, khai thông luồng lạch, điều chỉnh dòng chảy và tổ chức thực hiện kế hoạch nạo vét hằng năm… Theo đó, dự án nạo vét do Công ty CP Hàng hải Hiệp Phước thực hiện là dự án cải tạo, nâng cấp, duy tu, bảo dưỡng luồng đường thủy nội địa hằng năm, có tận thu sản phẩm sau nạo vét chứ không phải là hoạt động khoáng sản. Do đó, việc chấp thuận thực hiện dự án thuộc thẩm quyền của Bộ GTVT, không phải xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.

Cũng theo Bộ GTVT, do dự án đã được Bộ TN&MT phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) vào ngày 16-2-2012 nên cũng không cần phải xin Bộ TN&MT cấp phép khai thác cát xây dựng và cát san lấp. Chủ đầu tư chỉ cần đăng ký khối lượng thu hồi cát, sỏi tại Sở TN&MT các tỉnh nơi tiến hành nạo vét.

Chưa đăng ký đã ào ạt thi công

Trong văn bản trả lời UBND tỉnh Đồng Nai về những vấn đề trên, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản (Bộ TN&MT) cho biết các dự án nạo vét bến cảng, luồng lạch, điều chỉnh dòng chảy và tổ chức kế hoạch nạo vét hằng năm do Bộ GTVT phê duyệt không phải là giấy phép hoạt động khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, trước khi phê duyệt, cơ quan có thẩm quyền cần xin ý kiến của các cơ quan liên quan. Trong đó có nội dung về khu vực cấm, tạm cấm hoạt động khoáng sản. Do đó, trong trường hợp vượt quá thẩm quyền cần phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong khi các thủ tục liên quan đến dự án chưa được Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai và TP.HCM chấp thuận, Công ty Hiệp Phước đã thi công ào ạt, tận thu hàng ngàn tấn cát để bán. Cụ thể, từ ngày 15 đến 23-12-2011, dù chưa có ĐTM nhưng đơn vị này vẫn thi công nạo vét, tận thu cát trên sông và bị đoàn kiểm tra liên ngành của UBND TP Biên Hòa lập biên bản, yêu cầu dừng hoạt động. Sau đó, công ty này vẫn tiếp tục nạo vét nên ngày 26-12, đoàn kiểm tra của TP Biên Hòa tiếp tục lập biên bản về việc công ty đưa sáu xáng cạp vào hoạt động nhưng không báo cáo với chính quyền địa phương.

Sau khi dừng nạo vét trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Công ty Hiệp Phước chuyển sang địa bàn TP.HCM hoạt động và bị đoàn kiểm tra của UBND quận 9 lập biên bản, yêu cầu dừng hoạt động vì không cung cấp đủ các hồ sơ, thủ tục liên quan. Tuy nhiên sau đó, công ty vẫn tiếp tục nạo vét, tận thu cát như Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh.

TRUNG THANH