Chiều muộn 9-3, sau hai ngày xét xử, TAND Cấp cao tại Hà Nội quyết định bác toàn bộ kháng cáo của sáu bị cáo trong vụ án giết người và chống người thi hành công vụ xảy ra tại thôn Hoành (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội).
Theo đó, cùng tội danh giết người, tòa quyết định y án tử hình đối với Lê Đình Công và Lê Đình Chức; Lê Đình Doanh bị phạt tù chung thân, Bùi Viết Hiểu bị 16 năm tù, Nguyễn Quốc Tiến 13 năm tù.
Về tội danh chống người thi hành công vụ, bị cáo Bùi Thị Nối bị tuyên y án sáu năm tù.
Hành vi vô cùng tàn ác, mất nhân tính
Theo HĐXX phúc thẩm, từ năm 2003 tại địa bàn xã Đồng Tâm, ông Lê Đình Kình (đã chết) cùng một số người thành lập “tổ đồng thuận”, dụ dỗ người dân tham gia đòi đất trái phép, vu khống chính quyền, gây rối trật tự công cộng…
Khi biết Công an TP Hà Nội phối hợp cùng lực lượng quân đội triển khai bảo đảm an ninh trật tự tại một số mục tiêu trên địa bàn xã, các bị cáo nhiều lần phản đối, quay video, clip đưa lên mạng xã hội kêu gọi chống đối, tuyên bố “nếu công an về sẽ tiêu diệt 300-500 người”.
Hai bị cáo Lê Đình Công và Lê Đình Chức bị tuyên y án tử hình. Ảnh: TP
Sáng 9-1-2020, khi lực lượng công an vào thôn Hoành để triển khai các biện pháp bảo vệ các mục tiêu, các bị cáo đã ném bom xăng, lựu đạn, dùng dao tấn công, bất chấp việc cơ quan chức năng nhiều lần kêu gọi dừng lại.
Quá trình thực hiện nhiệm vụ, ba chiến sĩ cảnh sát Nguyễn Huy Thịnh, Phạm Công Huy và Dương Đức Hoàng Quân bị ngã xuống hố sâu. Thấy vậy, Lê Đình Chức và Lê Đình Doanh dùng dao nhọn chọc xuống hố, đổ xăng, châm lửa thiêu khiến cả ba chiến sĩ hy sinh.
HĐXX nhận định hành vi của các bị cáo có sự bàn bạc từ trước, vô cùng tàn ác, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Các bị cáo bất chấp quy định pháp luật, coi thường tính mạng, sức khỏe của người khác, đặc biệt là những người đang thi hành công vụ.
“Hành vi này đã mất tính người, khi thấy các chiến sĩ công an rơi xuống, các bị cáo châm lửa đốt đến mức không nhận ra thi thể nạn nhân…” - HĐXX nhấn mạnh, đồng thời cho rằng vụ án gây bất bình dư luận, cần phải có mức án nghiêm khắc để răn đe, phòng ngừa chung.
Tại tòa phúc thẩm, một số bị cáo xuất trình thêm các bằng khen, bản thân và gia đình từng có công với cách mạng… HĐXX ghi nhận các tình tiết này nhưng xét tính chất đặc biệt nghiêm trọng của vụ án thì mức án mà tòa sơ thẩm đã tuyên là tương xứng với tính chất hành vi, đúng quy định pháp luật, không có cơ sở xem xét giảm nhẹ.
Trước đó, nói lời sau cùng, nhiều bị cáo gửi lời xin lỗi đến gia đình ba chiến sĩ cảnh sát hy sinh trong vụ án, đồng thời mong HĐXX xem xét toàn diện các tình tiết giảm nhẹ để cho mình được hưởng mức án thấp nhất.
Quá trình điều tra đảm bảo khách quan
Trong phần tranh luận, đại diện VKSND Cấp cao tại Hà Nội đối đáp quan điểm mà luật sư bào chữa của các bị cáo đưa ra. Điển hình, luật sư cho rằng vụ án xảy ra tại Hà Nội, cơ quan thiệt hại là Công an TP Hà Nội, do vậy để Công an TP Hà Nội điều tra là không khách quan.
Về vấn đề này, kiểm sát viên khẳng định vụ án xảy ra tại Hà Nội nên Công an TP Hà Nội thụ lý là đúng thẩm quyền. Quá trình điều tra cũng diễn ra khách quan, có sự tham gia của VKS cũng như chính các luật sư, nếu có dấu hiệu không khách quan thì các luật sư hoàn toàn có thể kiến nghị.
Các luật sư cho rằng các clip, tài liệu chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của các bị cáo có sự cắt ghép. Đại diện VKS nói quá trình điều tra và thẩm vấn, các bị cáo đều tự thừa nhận hành vi của mình, từ việc họp bàn đến đăng clip đe dọa lực lượng chức năng, rồi việc mua bom xăng, ném vào công an… Thực tế, hậu quả của việc chống đối đã dẫn tới ba chiến sĩ cảnh sát hy sinh.
Kiểm sát viên nhấn mạnh các bị cáo nếu không đồng tình về vấn đề đất đai thì có thể khiếu nại nhưng phải theo đúng trình tự, quy định của pháp luật, chứ không thể tổ chức chống đối cơ quan chức năng.
Luật sư cũng cho rằng việc lực lượng công an tiến vào thôn Hoành có phải là đang thi hành công vụ hay không cũng chưa được làm rõ, đề nghị công khai kế hoạch bảo vệ của Công an TP Hà Nội.
Về điều này, đại diện VKS nhận định xã Đồng Tâm là địa bàn phức tạp từ lâu. Trước thời điểm xảy ra vụ án, Công an TP Hà Nội đã có kế hoạch đảm bảo mục tiêu, an ninh trật tự trên địa bàn. Khi công an triển khai lực lượng, các bị cáo đốt pháo sáng, lựu đạn, bom xăng để chống đối. Như vậy, lực lượng chức năng trong trường hợp này đang thi hành nhiệm vụ, việc chống đối là chống người thi hành công vụ.
Một quan điểm khác được luật sư đưa ra, rằng lựu đạn trong vụ án này là giả. Đối đáp lại, kiểm sát viên cho rằng khi bị cáo Lê Đình Công và Bùi Viết Hiểu nhờ Nguyễn Quốc Tiến mua lựu đạn, ý thức của các bị cáo nhằm chống đối lực lượng chức năng, việc lựu đạn không nổ là nằm ngoài mong muốn của các bị cáo. “Nếu lựu đạn nổ thì hậu quả gây ra đã nghiêm trọng hơn” - kiểm sát viên đáp.
