Vụ 'oan gia ngõ hẹp': Hoãn xử để triệu tập điều tra viên
Ngày 20-7, TAND huyện Chơn Thành (Bình Phước) đã đưa vụ án bà Nguyễn Thị Ước bị truy tố tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản ra xét xử sơ thẩm lần hai. Sau phần thủ tục, tòa đã quyết định hoãn xử để triệu tập điều tra viên tham gia phiên tòa vào sáng 2-8.
Tại phiên tòa sơ thẩm lần một hồi tháng 9-2014, TAND huyện Chơn Thành đã phạt bà Ước 10 năm tù. Bà Ước kháng cáo kêu oan.
Tháng 7-2015, TAND tỉnh Bình Phước xét xử phúc thẩm, tuyên hủy án sơ thẩm điều tra, xét xử lại.
Bà Ước là nhân vật “oan gia ngõ hẹp” với TAND huyện Chơn Thành. Gần 10 năm trước, tòa này xử oan bà Ước và đã phải xin lỗi công khai và bồi thường hơn 20 triệu đồng. Thẩm phán đã xử oan bà hiện nay là chánh án tòa này. Và đặc biệt hơn nữa, điều tra viên Nguyễn Hữu Nhàn năm xưa làm oan bà cũng chính là điều tra viên trong vụ án này. Thẩm phán chủ tọa phiên sơ thẩm lần hai hôm nay là Phó Chánh án Chu Thị Thu Hà. Luật sư Nguyễn Tấn Thi (Văn phòng luật sư Hoa Sen) cùng luật sư Trần Hải Đức (Đoàn Luật sư TP.HCM) bào chữa cho bà Ước.
Ngay phần thủ tục, phiên tòa đã "nóng hổi" với câu trả lời của bà Ước khi chủ tọa hỏi: “Bị cáo có bị tòa án nào xét xử chưa?”. Bà Ước trả lời: “Tôi đã bị tòa Chơn Thành xét xử trước đây. Tòa đã làm oan tôi và tòa đã xin lỗi bồi thường cho tôi rồi”.
Sau đó, bà Ước đề nghị thay đổi kiểm sát viên Nguyễn Đức Sách. Lý do kiểm sát viên này đã hỏi cung và giải quyết vụ án trước đây, sau đó án sơ thẩm lần một đã bị hủy. Các luật sư đề nghị triệu tập điều tra viên trước đây đã làm oan bà Ước để đối chất tại tòa.
Năm 2005, bà Ước tố cáo điều tra viên này với Tổng cục Cảnh sát và Trung tướng Nguyễn Việt Thành đã chuyển hồ sơ cho Công an tỉnh Bình Phước xem xét. Các luật sư cho rằng điều tra viên này tiếp tục tham gia trong giai đoạn xác minh, điều tra vụ án này là không khách quan, đồng thời bà Ước cũng cho rằng đã bị mớm cung, dụ cung, ép cung khi lấy lời khai.
Đại diện VKSND huyện Chơn Thành giữ quyền công tố tại phiên tòa đề nghị HĐXX xem xét quyết định. HĐXX hội ý và chấp nhận yêu cầu triệu tập điều tra viên tham gia phiên tòa. Toà sẽ mở lại phiên xử vào sáng 2-8.
Bà Nguyễn Thị Ước (bận đồ xám, góc phải ảnh) tại phiên tòa hôm nay ở Chơn Thành.
Như đã thông tin, tháng 8-2011, bà Ước vay của bà Bông 200 triệu đồng, thế chấp bằng giấy đỏ đất của mình với thỏa thuận mỗi tháng trả lãi 12 triệu đồng. Bà Ước ký tên nhưng con trai bà Bông là người viết giấy vay tiền. Sau khi nhờ người lấy lại giấy đỏ không thành, bà Ước đã làm thủ tục cấp lại giấy đỏ theo diện mất giấy. Bà Bông phát hiện và tố cáo. Từ đó bà Ước bị khởi tố, truy tố. Cấp sơ thẩm kết án và xử 10 năm tù. Án sơ thẩm sau đó đã bị hủy vì có nhiều vi phạm cả tố tụng lẫn nội dung.
Theo HĐXX phúc thẩm, tòa sơ thẩm nhận định hành vi của bị cáo là gian dối nhưng không đánh giá được sự gian dối và chưa chứng minh được có thiệt hại. Ngoài ra, cấp sơ thẩm còn có nhiều vi phạm như:
Về tố tụng, cấp sơ thẩm đã vi phạm khi để điều tra viên từng làm oan bà Ước gần 10 năm trước nay lại điều tra bà trong vụ án này là không đảm bảo tính vô tư, khách quan. Phó thủ trưởng cơ quan điều tra ký quyết định khởi tố vụ án mà không có văn bản ủy quyền là vượt thẩm quyền theo BLTTHS. Cơ quan tố tụng không tống đạt các kết luận tố tụng để bị cáo có ý kiến là vi phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi của bị cáo.
Về nội dung, cấp sơ thẩm chưa làm rõ có việc vay mượn giữa bị cáo và bà Bông hay không. Vấn đề chứng minh thiệt hại trong vụ án cũng phải được làm rõ nhưng hồ sơ thể hiện chưa rõ có thiệt hại xảy ra. Tại tòa, người bị hại cũng cho rằng mình không bị thiệt hại. Nhân chứng cũng không ai chứng kiến việc giao nhận tiền giữa bị cáo và bà Bông, không xác định được mệnh giá các loại tiền. Bốn nhân chứng trong vụ án đều là con và họ hàng với bà Bông, trong đó hai nhân chứng có mâu thuẫn sâu sắc với bị cáo.
