Ngày 15-12, TAND TP.HCM cho đối đáp vụ vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí, tham ô tài sản xảy ra tại Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI).
VKS: Thiệt hại còn kéo dài
Mở đầu, đại diện VKS nói: “Chúng tôi thấy kỳ lạ là các bị cáo cấp dưới, tham mưu đều thừa nhận nhưng người chịu trách nhiệm chính chưa dũng cảm thừa nhận hành vi sai trái của mình. Cấp trên Trần Vĩnh Tuyến (cựu phó chủ tịch UBND TP.HCM bị tạm đình chỉ công tác) thừa nhận cấp dưới nhận sai. Duy nhất, bị cáo Trần Trọng Tuấn (cựu giám đốc Sở Xây dựng) và luật sư cho rằng VKS dùng các quy định hết thời hiệu, dùng những căn cứ buộc tội không đúng”.
Ông Lê Tấn Hùng (trái) và ông Trần Vĩnh Tuyến. Ảnh: NGUYỆT NHI
Đại diện VKS khẳng định cáo buộc là có căn cứ đối với các bị cáo bị truy tố về tội vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản gây thất thoát, lãng phí. VKS nhấn mạnh vào thiệt hại của vụ án và cho rằng đến lúc này chỉ được coi là đã ngăn chặn, chưa thể coi là khắc phục hậu quả vụ án vì còn chờ tòa hủy hợp đồng công chứng giữa SAGRI chuyển nhượng dự án cho Tổng công ty Phong Phú, rồi thi hành án xong mới nói là thu hồi được.
Theo VKS, việc xác định giá trị thiệt hại 672 tỉ đồng là hoàn toàn đúng. Giá trị chuyển nhượng theo Hội đồng định giá tố tụng hình sự trung ương là giá trị tại thời điểm chuyển nhượng đã hơn 500 tỉ đồng - 168 tỉ đồng (giá trị hai công ty chuyển nhượng) thì thiệt hại 332 tỉ đồng. Theo Nghị quyết 03 của Hội thẩm đồng thẩm phán TAND Tối cao và bản chất vụ án, giá trị chênh lệch thấp cao xem xét đến lợi ích các bên hướng đến. Thiệt hại còn kéo dài, thậm chí còn thiệt hại tiếp.
VKS nêu cách đây hơn hai năm giá hơn 800 tỉ đồng, giờ giá đất còn hơn. VKS đã áp dụng có lợi tại thời điểm ngăn chặn khởi tố, nếu áp dụng vào lúc thu hồi được thì giá trị đất là khác. Từ đó, VKS phản bác việc luật sư nói “trả lại tài sản là không thiệt hại”.
Nói thêm, đại diện VKS cho rằng nguyên tắc của việc chuyển nhượng dự án là có quyền sử dụng đất kèm theo. Trong vụ án này, các bị cáo SAGRI có ký công chứng chuyển nhượng cho Tổng công ty Phong Phú nên hợp đồng này phải do tòa án hủy. Các bên tự thỏa thuận nhưng đến nay hợp đồng đó vẫn đang có hiệu lực.
Hành vi phạm tội là một quá trình từ năm 2015 đến tận giữa năm 2018, giai đoạn nào thì áp dụng văn bản pháp luật có hiệu lực tại giai đoạn đó. Việc luật sư và bị cáo Trần Trọng Tuấn (cựu giám đốc Sở Xây dựng) nói dùng luật hết thời hiệu và kết luận giám định không có căn cứ.
Theo VKS, vụ án không có gì quá phức tạp và không phụ thuộc vào các kết luận giám định vì đây không phải lĩnh vực bắt buộc phải giám định. Cơ quan điều tra đã thận trọng trưng cầu giám định Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Bộ TN&MT. Tuy nhiên, các kết quả này chỉ được sử dụng khi nó phù hợp với các quy định pháp luật khác.
VKS cho rằng bị cáo Tuyến và Tuấn chưa dũng cảm thừa nhận sai phạm so với cấp dưới, thể hiện thái độ chối bỏ trách nhiệm. Việc các bị cáo nói Quyết định 6077 về việc chấp nhận cho chuyển nhượng là không sai, sau đó lại đề nghị hủy là mâu thuẫn…
| Luật sư đề nghị kiểm sát viên rút lại lời mang tính miệt thị Trong phần đối đáp, luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho bị cáo Tuyến) cho rằng kiểm sát viên sử dụng từ khi liên quan đến bút phê bị cáo Tuyến là dấm dúi ghi chữ Mật trên tờ trình. Tờ trình của UBND TP qua nhiều cấp theo quy trình ủy ban và chứng cứ khách quan được cơ quan điều tra thu thập. Những vết tích trên đó rõ ràng nên luật sư đề nghị rút lại những lời trên vì nó trái khoản 3 Điều 5 Quy tắc ứng xử của kiểm sát viên tại tòa. Cụ thể là không được có hành động chỉ trích, miệt thị, coi thường, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người tranh tụng, người phản đối quan điểm VKS. Luật sư Hoài nói khi bào chữa rất cẩn trọng câu chữ nên VKS khi buộc tội cũng phải dùng câu từ phù hợp. |
Quan điểm của luật sư
Bào chữa cho bị cáo Lê Tấn Hùng (cựu tổng giám đốc SAGRI), luật sư đề nghị HĐXX ghi nhận áp dụng Nghị quyết 03 của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao về chính sách khoan hồng đặc biệt. Ông Hùng không tham ô tiền về cho gia đình cũng như việc xử lý tội tham ô cần nghiêm nhưng phải đúng luật hình sự và tố tụng hình sự.
Về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát, lãng phí, luật sư nói VKS chưa làm rõ được ông Hùng được tư lợi gì trong việc thực hiện chuyển nhượng dự án phát triển khu nhà ở tại phường Phước Long B, quận 9 (nay là TP Thủ Đức). Mục tiêu của ông Hùng không vì tư lợi mà do kinh doanh ngành nghề quy định của luật phải chuyển nhượng. Luật sư cũng không đồng tình việc nói thân chủ mình xem thường pháp luật, đồng thời yêu cầu làm rõ trong việc chuyển nhượng này, ông Hùng chịu trách nhiệm tới đâu, mức độ thế nào.
Với bị cáo Tuyến, luật sư không đồng tình với việc VKS cho rằng vụ án này “không có gì phức tạp và có đủ căn cứ buộc tội bị cáo Tuyến”. Liên quan đến điều kiện chuyển nhượng dự án gắn liền với chuyển nhượng quyền sử dụng đất, luật sư cho rằng hiện nay có các Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản điều chỉnh và còn nhiều vướng mắc, bất cập như đã trình bày trong lời bào chữa.
Cũng theo luật sư, không có việc ông Tuyến đổ lỗi cho cấp dưới. Những ngày qua, ông Tuyến là người luôn nhìn nhận trách nhiệm của mình khi ký Quyết định 6077, đã thiếu sót trong rà soát, kiểm tra đôn đốc các bước triển khai của các sở, ngành và các bên chuyển nhượng, tuyệt đối không đổ lỗi cho ai. Vấn đề mấu chốt là giá trị chuyển nhượng dự án có bao gồm giá trị quyền sử dụng đất không, giám định viên Bộ Tài chính đã kết luận chỉ góp vốn bằng tiền mặt, không góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất.
| Đề nghị dưới khung hình phạt Về tội tham ô, VKS tái khẳng định quy kết sử dụng 10 hợp đồng khống ký kết với hai công ty lữ hành du lịch là phương tiện chiếm đoạt tiền của SAGRI là có cơ sở. Số tiền tham ô được xác định dựa trên chứng cứ, chứng từ đã thu thập. Thực tế chưa một chuyến đi nào được thực hiện theo ký kết. VKS cho rằng trong quá trình tranh luận, các luật sư, bị cáo có sự lẫn lộn không có thiệt hại và thiệt hại được khắc phục. Tiền đã thoát khỏi sự quản lý nhà nước, các bị cáo nộp lại là khắc phục hành vi các bị cáo gây ra. Không nộp thì tòa buộc, VKS ghi nhận sự tự nguyện khắc phục, thái độ tích cực của các bị cáo. Về ý kiến cho là “VKS đang làm vấn đề quá lớn, nâng cao quan điểm”, VKS phân tích tội tham ô là đặc biệt nghiêm trọng, chỉ 1-5 tỉ đồng đã có mức cao nhất tử hình, đối với tội vi phạm các quy định về quản lý sử dụng tài sản gây thất thoát, lãng phí từ 1 tỉ đồng trở lên đã có mức hình phạt 20 năm tù. Tuy nhiên, trong vụ án này, không riêng bị cáo nhóm tham ô mà các bị cáo nhóm khác đều được VKS đề nghị áp dụng hình phạt dưới khung. Trong bảy người thì bị cáo Lê Tấn Hùng (tổng giám đốc SAGRI) cao nhất 14-16 năm tù, thấp nhất là 5-6 năm tù. |
