Tôi cũng từng là sinh viên (SV) của Trường ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM) và sau đó có 12 năm gắn bó với trường ĐH và nhiều thế hệ SV.
Cảm thấy vào ĐH như bị “bỏ rơi”
Tôi nhận ra rằng có không ít SV khi vào ĐH cảm thấy bị “bỏ rơi”, chới với, mất phương hướng và niềm tin vào bản thân, bỗng dưng mọi thứ quá khác so với những gì các em vẫn hình dung. Thầy cô không cắt nghĩa quá nhiều các chi tiết bài giảng, luôn yêu cầu SV tự đọc hàng chồng sách, tự trả lời vô số câu hỏi, thậm chí là tự đánh giá kết quả của những việc mình làm. Vì thế mà không ít tân SV đã bị “sốc” thật sự!
 |
Sinh viên Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM) trong giờ tự học ở trường. Ảnh: CTV |
Thứ nhất, SV không làm chủ được kế hoạch thời gian, dù thời khóa biểu của trường ĐH rất tự do chứ không theo kiểu “ngày hai buổi đến trường” đều đặn như thời phổ thông.
Nhiều SV không nhận thấy rằng ở trường ĐH, việc điều chỉnh từ học theo niên chế sang tín chỉ đã trao quyền tự chủ lập kế hoạch, thời gian học tập cho SV nhiều hơn. Song nhiều SV không định nghĩa được đó là cơ hội mà xem đó là cơn khủng hoảng và họ cứ mãi loay hoay vì không tìm được cách để chủ động thích nghi. Họ vẫn có xu hướng bị động, chạy theo khung thời gian áp đặt như trước đây.
Trong số báo ra ngày 2-11, Pháp Luật TP.HCMcó bài viết “Vừa nhập học, nhiều tân sinh viên đã đuối, muốn chuyển hướng”. Bài viết đã nhận được sự quan tâm, đồng cảm của nhiều tân SV. Báo Pháp Luật TP.HCM tiếp tục giới thiệu chia sẻ của ThS Nguyễn Thị Bích Ngọc, Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM), trong đó phân tích những nguyên nhân gây “sốc” cho tân SV và gợi ý cách để giảm “sốc”, hòa nhập với môi trường ĐH.
Thứ hai là SV cảm thấy nhiều môn “chẳng biết học để làm gì” và “thật vô bổ”, do đó họ không biết mình phải học những gì để được xem là giỏi. Các em mất hứng thú học tập cũng là vì thế. Nhiều em trong số này cuối cùng sẽ loay hoay với việc học để kiếm điểm, cố gắng “tròn vai” một học trò chăm ngoan mà không phát hiện ra bất cứ năng lực mới mẻ nào của bản thân. Thậm chí nhiều em không thể tìm thấy động lực nào mới đủ mạnh mẽ để họ vươn xa trên hành trình học tập suốt đời sau này.
Thứ ba là SV giấu nhẹm tất cả thắc mắc mà lẽ ra họ nên hỏi giảng viên hay bạn bè.
Nhiều em trở thành người “tự kỷ” theo cách nói của giới trẻ hiện nay. Nếu giảng viên không chủ động giảng giải, họ sẽ để mặc những câu hỏi quan trọng chìm vào lãng quên. Với cách đó, họ tự mình tháo lui khỏi nơi mà lẽ ra họ có quyền nói lên suy nghĩ, ý tưởng và đòi hỏi khám phá.
Làm sao để giảm “sốc” khi học ĐH?
Khi vào ĐH, một môi trường mới hoàn toàn, mỗi SV có kiểu “sốc” khác nhau. Tuy nhiên, để giải quyết được tình trạng này, quan trọng là các em phải mạnh dạn nói ra, có thể là viết ra hoặc chia sẻ với bạn bè, gia đình, những người đi trước về vấn đề mà mình đang gặp phải.
 |
ThS Bích Ngọc đang trò chuyện với học sinh lớp 12 trước khi vào đại học. Ảnh: CTV |
Tất cả trường ĐH và cao đẳng hiện nay đều có trung tâm hỗ trợ SV, các câu lạc bộ, đoàn - hội, SV nên chủ động tìm đến. Nơi đây sẽ có nhiều hoạt động để các tân SV tham gia một cách bổ ích, cũng là nơi hỗ trợ và chia sẻ khó khăn, truyền kinh nghiệm học cho các bạn.
Làm sao để “giảm sốc” khi vào ĐH và học được hiệu quả, theo tôi, trước tiên SV cần xác định mục tiêu cụ thể để làm động lực cho việc học và kế đến là đặt một thời hạn hoàn thành. Khi đó, chắc chắn các em phải đầu tư thời gian và tâm trí cho việc học. Cụ thể như nếu thấy bài vở quá nhiều, các em phải biết sắp xếp thời khóa biểu sinh hoạt và học tập của mình một cách hợp lý hơn. Hoặc có thể tham khảo cách sắp xếp từ thầy cô hoặc các anh chị đi trước để tự tạo thời gian biểu cho mình và quan trọng nhất là tuân thủ thật nghiêm ngặt.
Bên cạnh đó, SV nên nhớ thầy cô ở ĐH không chấm bài theo kiểu thuộc lòng, không cần biết SV đã đọc bao nhiêu sách giáo khoa hay tham khảo. Quan trọng là bạn phải hiểu bài và chỉ cần trả lời theo cách mình hiểu chứ đừng lạm dụng trí nhớ. Cách tốt hơn là đừng bao giờ “nước tới cổ mới bơi”, mà phải bắt tay vào việc học ngay từ buổi học đầu tiên. Và các SV phải luyện cho mình khả năng tập trung học, dù ở bất cứ đâu như thư viện, quán cà phê, trường học, phải xác định học ở đâu không quan trọng bằng việc học được gì.
Có bạn nghĩ rằng: “Hồi trung học, thầy cô đốc thúc tôi học thông qua các bài kiểm tra đầu giờ, kiểm tra 15 phút, kiểm tra một tiết trước khi tới kiểm tra cuối kỳ. Còn ở đây, chẳng có ai “giật dây” kiểu đó cả thì làm sao ôn luyện được đầy đủ cho kỳ kiểm tra hết môn học?”.
Theo tôi, một điểm khác và hiệu quả khi học ở ĐH chính là học nhóm với nhau. SV hãy rủ các bạn thân trong lớp học nhóm và tự kiểm tra bài lẫn nhau thay vì chờ đợi thầy cô kiểm tra bạn. Học nhóm sẽ giúp kỹ năng làm việc nhóm của bạn tăng lên mà bạn biết không, đây là kỹ năng mà các doanh nghiệp hiện nay đều cần ở nhân viên của mình.
Bí quyết học hiệu quả với bốn chữ H
Học - Hãy bắt đầu bằng việc đọc sách và nghe giảng những lý thuyết, mô hình, nguyên tắc cơ bản. Bạn sẽ thu về 10% nền tảng của năng lực nhưng nhớ là, nếu chỉ đọc sách và nghe giảng thôi thì nhiều khả năng 50% kiến thức sẽ bay đi mất.
Hỏi - Nhớ tìm đến những người có kinh nghiệm để hỏi, bạn sẽ tăng thêm 20% năng lực.
Hành - Thực hành sẽ giúp bạn tích lũy dần 70% còn lại của năng lực. Đang có ngày càng nhiều doanh nghiệp sẵn lòng cung cấp cơ hội thực tập cho SV từ năm thứ hai, ba trở lên, như chương trình “cộng tác viên”, “thực tập sinh-internship”, hoặc các chương trình “quản trị viên tập sự”.
Huấn - Khi giảng giải lại cho bạn học hoặc đàn em khóa dưới, bạn sẽ phải “nhai nát” ba chữ H đầu và còn phải tự tìm tòi thêm. Việc này sẽ đóng góp cùng với “hành” vào 70% năng lực của bạn.
ThS NGUYỄN THỊ BÍCH NGỌC
