Phiên họp cuối của kỳ họp thứ 6, Quốc hội (QH) khóa XIV, sáng 20-11, QH đã thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi. Tuy nhiên, nội dung luật được thông qua đã không có nội dung rất đáng chú ý trong lần sửa đổi này, đó là quy định về việc xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm giải trình không hợp lý về nguồn gốc.
Đụng quyền tài sản theo hiến định nên phải kỹ lưỡng
Lý giải về điều này, trong báo cáo tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Phòng, chống tham nhũng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ QH, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho hay đây là vấn đề mới, lần đầu tiên đặt ra.
Theo bà Nga, trong khi tài sản, thu nhập của người dân, cán bộ, công chức, viên chức được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, Nhà nước chưa kiểm soát được thu nhập của toàn xã hội và pháp luật chưa quy định đánh thuế đối với tài sản thì việc xác định tính hợp lý của nguồn gốc tài sản, thu nhập tăng thêm để đánh thuế hoặc thu hồi là vấn đề rất phức tạp. Mặt khác, đây là vấn đề lớn, có liên quan đến quyền sở hữu tài sản - quyền cơ bản của công dân theo hiến pháp nên cần được cân nhắc hết sức kỹ lưỡng.
Tại tất cả phiên thảo luận về nội dung này, bà Lê Thị Nga cho biết ý kiến các vị đại biểu (ĐB) QH, các cơ quan hữu quan còn rất khác nhau và phân tán. Vì vậy để bảo đảm thận trọng, Ủy ban Thường vụ QH chỉ đạo Tổng Thư ký QH gửi phiếu thăm dò ý kiến các ĐB về nội dung này nhưng không có phương án nào nhận được sự ủng hộ quá 50% tổng số ĐBQH.
“Ủy ban Thường vụ QH nhận thấy do chưa đạt được sự đồng thuận, thống nhất cao nên nội dung này cần được tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, khi đã đủ điều kiện chín muồi, phù hợp thực tiễn, bảo đảm tính khả thi thì mới nên quy định vào luật…” - bà Lê Thị Nga nói.
Từ các lý do trên, Ủy ban Thường vụ QH đề nghị QH cho phép chưa bổ sung quy định này vào dự thảo luật mà thực hiện như quy định của pháp luật hiện hành.
“Theo đó, nếu cơ quan có thẩm quyền chứng minh được tài sản do tham nhũng mà có thì tiến hành thu hồi hoặc tịch thu theo quy định của pháp luật tương ứng. Nếu chứng minh được có dấu hiệu trốn thuế thì xử lý theo quy định của pháp luật về thuế.…” - bà Lê Thị Nga nói.
Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc (giữa) trả lời câu hỏi của các phóng viên. Ảnh: TRỌNG PHÚ
Chưa chín muồi để đưa vào luật
Tại phiên họp báo ngay sau phiên bế mạc do Tổng Thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc chủ trì, nhiều câu hỏi về nội dung này đã được đặt ra.
Trả lời báo chí, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp QH Nguyễn Mạnh Cường cho rằng đây là vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, trên thực tế tài sản tăng thêm của người dân hiện có nhiều nguồn, nhiều thời kỳ khác nhau, nhiều tài sản đến nay không xác định được nguồn gốc.
“Hiện nay Nhà nước chưa có hệ thống kiểm soát tài sản của người dân cũng như công chức, viên chức. Hệ thống thu thuế, kiểm soát tài sản chưa hoàn thiện… Vì vậy, việc xác định được tài sản tăng thêm, có được giải trình hay không giải trình được nguồn gốc rất khó…” - ông Cường lý giải thêm.
Về hướng xử lý tới đây, theo ông Cường, đối với các trường hợp ứng cử, bầu cử, giới thiệu đảm nhiệm các chức danh nếu phát hiện kê khai không trung thực tài sản tăng thêm, không giải trình được thì không giới thiệu ứng cử hoặc loại bỏ khỏi chức danh quy hoạch, xử lý theo quy định của Luật Cán bộ, công chức. Ông Cường cho rằng những quy định này khi thực hiện tốt sẽ đảm bảo hiệu quả phòng, chống tham nhũng.
“Hiện nay chúng ta xử lý tài sản, thu nhập không giải trình được nguồn gốc một cách hợp lý theo hướng nếu phát hiện tài sản đó do phạm tội mà có thì sẽ bị điều tra, xử lý, sung công…” - ông Cường nói.
Nói thêm về quy định này, ông Nguyễn Hạnh Phúc cho biết nguyên tắc cái gì “chín” rồi mới đưa vào luật. Còn vấn đề chưa chín, chưa chắc chắn, ví dụ như biện pháp thu thuế hay đưa ra tòa để xử lý tài sản không giải trình được nguồn gốc một cách hợp lý khi thăm dò ĐB đều không quá bán thì chưa quy định vào luật.
| Ngành công an có không quá 199 tướng Tại phiên họp cuối sáng 20-11, QH thông qua Luật Công an nhân dân sửa đổi. Theo đó, cấp bậc hàm cao nhất đối với chức vụ của sĩ quan được quy định như sau: Đại tướng: bộ trưởng Bộ Công an; thượng tướng: thứ trưởng Bộ Công an, số lượng không quá sáu. Trung tướng: số lượng không quá 35; Về thiếu tướng: số lượng không quá 157. Cụ thể là: giám đốc công an tỉnh, TP trực thuộc trung ương ở địa phương được phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I và là địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh, trật tự, diện tích rộng, dân số đông. Số lượng không quá 11; Phó giám đốc Công an TP Hà Nội, phó giám đốc Công an TP.HCM. Số lượng mỗi đơn vị không quá ba; Phó chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương. Số lượng không quá ba; Phó cục trưởng, phó tư lệnh và tương đương của các đơn vị trực thuộc Bộ Công an (quy định tại điểm c khoản 1 điều này). Số lượng: 17 đơn vị, mỗi đơn vị không quá bốn, các đơn vị còn lại mỗi đơn vị không quá ba; Sĩ quan biệt phái được phê chuẩn chức vụ ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng và an ninh của QH hoặc được bổ nhiệm chức vụ tổng cục trưởng hoặc tương đương. Về điểm mới của Luật Phòng, chống tham nhũng được thông qua lần này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp QH Nguyễn Mạnh Cường cho biết ngoài mở rộng phạm vi tham nhũng sang khu vực tư, luật còn đưa ra các quy định liên quan đến quà tặng; có nội dung mới như kiểm soát xung đột lợi ích… Luật này cũng đưa ra chế định kiểm soát tài sản, thu nhập, quy định chặt chẽ, cụ thể hơn trước. Ông Nguyễn Hạnh Phúc cho hay đối với cán bộ, đảng viên kê khai mà xác định thiếu trung thực thì theo luật này sẽ bị xử lý kỷ luật về mặt Đảng, Nhà nước. |
