Y tế Hà Nội thiếu nhân lực chuyên khoa chất lượng cao

Đó là nhận định của GS. BS Tạ Thành Văn, Chủ tịch Hội đồng trường, Trường Đại học Y Hà Nội, tại Hội thảo khoa học Định hướng quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 tổ chức ngày 29-9.

Nguồn nhân lực y tế Thủ đô vừa thiếu, vừa yếu

Đánh giá thực trạng hệ thống y tế Hà Nội, GS Tạ Thành Văn cho rằng còn nhiều hạn chế, đặc biệt nguồn nhân lực “vừa thiếu, vừa yếu”.

Tỷ lệ nhân viên y tế trên người dân của Hà Nội là 14 bác sĩ/10.000 dân. Tỷ lệ này thấp hơn nhiều so với các quốc gia phát triển.

Đặc biệt, sự thiếu vắng các chuyên gia trong một số lĩnh vực chuyên khoa tạo ra khoảng trống nhân lực y tế chuyên khoa chất lượng cao tại các bệnh viện (BV) của Hà Nội.

Sự mất cân đối nghiêm trọng về nhân lực y tế giữa lĩnh vực y học lâm sàng và y học dự phòng và giữa các chuyên khoa cũng là vấn đề tồn tại nhiều năm.

Trong khi đó, Hà Nội chưa có chính sách, cơ chế sử dụng nhân lực y tế chất lượng cao thuộc các BV, trường đại học y, dược thuộc Trung ương trên địa bàn. Cũng chưa có chính sách phân vai, phối kết hợp vai trò của cơ sở y tế thuộc Trung ương thuộc Hà Nội và tư nhân để phục vụ người dân.

Đối với hệ thống y tế công lập, chất lượng khám chữa bệnh chưa đồng đều, chưa xứng tầm với vị thế Thủ đô. Y tế dự phòng, đặc biệt là tuyến cơ sở còn yếu. Cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhất là tuyến huyện, xã đang xuống cấp.

Trong khi đó, hệ thống y tế ngoài công lập đang phát triển, thể hiện vai trò chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ người dân Thủ đô và các tỉnh lân cận. Nhưng phần lớn hệ thống này hình thành tự phát, chưa nằm trong quy hoạch tổng thể của mạng lưới y tế Thủ đô.

“Bài học về công tác phòng, chống COVID-19 cho thấy sự tham gia rất khiêm tốn của cơ sở y tế ngoài công lập, trong khi toàn bộ hệ thống công lập từ Trung ương xuống cơ sở đều quá tải”, ông Văn nói.

Hà Nội chưa có chính sách vượt trội đặc thù dành cho lĩnh vực y tế để khuyến khích phát triển đội ngũ bác sỹ làm việc tại cơ sở y tế ngoài công lập, tạo mối liên hệ có tính hệ thống giữa cơ sở y tế công lập và ngoài công lập.

Sử dụng hiệu quả nhân lực chất lượng cao

Theo GS Tạ Thành Văn, Hà Nội cần có chính sách, cơ chế sử dụng nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, vì “Thành phố mặc nhiên được hưởng nguồn nhân lực chất lượng cao nhất cả nước, thuộc mọi cơ quan TW đóng trên địa bàn và trong mọi lĩnh vực, trong đó có y tế”.

Trước hết, Hà Nội cần ban hành chính sách, cơ chế sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao thuộc các BV, trường đại học y, dược trực thuộc Trung ương đóng trên địa bàn.

“Dù là cơ sở y tế hay trường đại học nào trực thuộc Trung ương, khi đã ở Hà Nội thì đối tượng phục vụ đầu tiên là người dân Hà Nội”, BS Văn nhấn mạnh.

Theo ông, cách làm này sẽ tạo động lực để Thủ đô tận dụng chuyên gia y tế giỏi trong và ngoài nước, đồng thời tiết kiệm ngân sách đầu tư cho đào tạo nguồn nhân lực, tránh chồng chéo, lãng phí.

Cạnh đó, nên đầu tư ngân sách cho các trường đại học nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ theo cơ chế đặt hàng, phục vụ mục tiêu của Thủ đô.

Hà Nội cũng cần có chính sách phân vai và phối kết hợp vai trò của BV thuộc Trung ương thuộc các trường đại học, Hà Nội và cơ sở y tế tư nhân.

Ngân sách Thành phố cần bảo đảm cho hệ thống cơ sở y tế công lập và ngoài công lập, đặc biệt trong lĩnh vực y tế dự phòng và chăm sóc sức khoẻ ban đầu. Nên thực hiện chiến lược xây dựng nền y tế theo hướng nâng cao sức khỏe, phòng bệnh thay vì tập trung phát hiện và điều trị bệnh.

Thủ đô cần đầu tư, ban hành chính sách ưu đãi tuyển dụng, trả lương phù hợp, khuyến khích nhân lực chất lượng cao cho y học gia đình và y tế cơ sở. Nâng cấp cơ sở vật chất tuyến y tế cơ sở để thích ứng với nhiệm vụ mới.

“Việc đầu tư cho tuyến y tế cơ sở kết hợp phát triển mạng lưới bác sĩ gia đình góp phần giảm tải cho BV tuyến trên, đảm bảo an sinh xã hội, giảm chênh lệch mức sống giữa đô thị và nông thôn”, ông Văn nói.

Đặc biệt, trong bối cảnh 4.0, Hà Nội cần xây dựng trung tâm quản lý cơ sở dữ liệu nhân lực y tế giúp tính toán và đưa ra chiến lược đầu tư, phát triển nguồn nhân lực lâu dài.