Bác sĩ giải phẫu gan Narong Khuntikeo tại Thái Lan đã lên tiếng cảnh báo về món Koi pla, món gỏi cá sống ăn cùng gia vị và chanh truyền thống ở vùng nông thôn Isaan, thuộc đông bắc Thái Lan. Tại vùng nông thôn nghèo này của Thái Lan, tỉ lệ người bị bệnh CCG cao nhất trên thế giới.
Một trong những nguyên nhân chính gây bệnh CCG giết chết chừng 20.000 người Thái mỗi năm là một loài ký sinh trùng giun tròn sống ở vùng sông Mekong và có trong cá nước ngọt. Món Koi pla là một món ăn làm lây lan ký sinh trùng lớn nhất gây bệnh ung thư đường mật, ung thư gan chết người.
Khi theo món Koi pla vào cơ thể, ký sinh trùng có thể sống bám trong ống mật mà không thể phát hiện trong nhiều năm, gây nên tình trạng sưng viêm, kích thích các loại bệnh khác phát triển. Theo bác sĩ Narong, đây là vấn đề sức khỏe rất quan trọng nhưng lại không có ai biết về nguy cơ này vì người chết ra đi rất thầm lặng mà không ai rõ nguyên nhân.
Koi pla, món gỏi cá sống của Thái Lan. Ảnh internet
Sau khi chứng kiến hàng trăm ca tử vong có nguyên nhân từ ký sinh trùng ở gỏi cá sống, bác sĩ Narong đã tập hợp các nhà khoa học để khám phá ra kẻ "sát thủ thầm lặng" này. Họ đã cũng đi khắp nơi trong tỉnh Issan để khám bệnh sán lá gan cho dân làng và cảnh báo họ về nguy cơ của món Koi pla cũng như món cá sống nói chung. Nhóm bác sĩ đã sử dụng biện pháp kiểm tra nước tiểu để phát hiện ký sinh trùng.
Kết quả cho thấy, khoảng 500 người dân được kiểm tra đều có yếu tố nguy cơ cao.
1/3 trong số này có triệu chứng gan bất thường, 4 người bị chẩn đoán mắc ung thư.
Tuy nhiên, thay đổi thói quen ẩm thực truyền thống không phải là việc dễ dàng. Nhiều người dân đã kinh ngạc khi nghe nói rằng món gỏi cá yêu thích đã tạo nên bệnh ung thư. Các bác sĩ cảnh báo rằng họ nên nấu chín cá để giết chết ký sinh trùng.
Tuy nhiên, nhiều người cho rằng cá nấu chín có vị đắng rất khó ăn và một số người thì bỏ mặc mối nguy hiểm, đổ lỗi cho số phận nếu như chẳng may mắc bệnh.
Giới chức y tế Thái Lan đang hy vọng hướng tới thế hệ sau, dạy cho trẻ em mối nguy hiểm trong việc ăn cá sống bằng truyện tranh, hoạt hình. Với người lớn tuổi khó có thể bỏ được thói quen, mục tiêu của chính phủ chỉ là phát hiện ra bệnh trước khi quá trễ.