Trang thơ của Đào Kim Hoa tham gia Festival thơ quốc tế Đài Bắc 2001, có in tác phẩm Thư mùa đông, Thơ viết ở biển, Người đẹp, Đứng trước em với tư cách là tác giả của những bài thơ này
Người trong cuộc kêu “oan”
Trong khi giới văn chương phẫn nộ thì người trong cuộc, bà Đào Kim Hoa, chỉ cho đó là một sự hiểu lầm. Theo bà Hoa, bà được mời tham dự festival thơ quốc tế tại Đài Bắc năm 2001 hoàn toàn với tư cách cá nhân chứ không phải do Hội Nhà văn Việt Nam cử đi, dù bà luôn giới thiệu mình là nhà thơ - dịch giả chứ chưa bao giờ giới thiệu mình là nhà thơ.
Trả lời thắc mắc rằng tại sao một dịch giả lại được mời tham dự một festival về thơ ca, bà Hoa cho rằng vì bà làm ở Ban Đối ngoại Hội Nhà văn Việt Nam nên có quen với điều phối viên của chương trình và được mời trực tiếp nhờ mối quan hệ đó.
“Ban tổ chức đã yêu cầu mỗi nhà thơ phải gửi 4 bài thơ, tôi đã email lại là tôi không có thơ. Thơ tôi đã gửi cho ban tổ chức là 2 bài của nhà thơ Lò Ngân Sủn: Đứng trước em và Người đẹp (Standing before you; Beautiful woman - Translated by Dao Kim Hoa and Joseph Duemer) và một chùm thơ của nhà thơ Hữu Thỉnh: Thư mùa đông, Thơ viết ở biển, Đợi, Hỏi, Tạm biệt Sầm Sơn, Thơ dưới mái hiên (Winter letter; Poem written by the sea; Waiting; Questions; Good-bye beach Sam Son; Poem under the porch roof - Translated by Dao Kim Hoa and Joseph Duemer)”- bà Hoa trần tình với báo chí.
Cũng theo bà Hoa, trong khuôn khổ festival, bà đã đọc bốn bài thơ trên và cũng nói rõ đây là tác phẩm của hai nhà thơ nổi tiếng Việt Nam là Hữu Thỉnh và Lò Ngân Sủn...
Bà Hoa khẳng định: “Tôi không biết tiếng Trung, dịch giả Trần Lê chưa bao giờ liên hệ với tôi. Về nguyên tắc, tôi có tác quyền với bản dịch tiếng Anh, khi chuyển ngữ sang tiếng khác, tôi cũng cần được hỏi ý kiến. Nếu như họ liên hệ với chúng tôi trước khi chuyển ngữ, chắc chắn sẽ không có sự nhầm lẫn tai hại như bài báo đã nêu”.
Thậm chí bà Hoa còn cho biết, trước khi đến Đài Bắc, bà đã xin phép nhà thơ Hữu Thỉnh và Lò Ngân Sủn được mang thơ tham dự festival. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, cả hai nhà thơ này đều phủ định việc đồng ý cho bà Hoa mang thơ của mình đi tham dự festival thơ ở nước ngoài.
Bà Đào Kim Hoa không thành thật?
Trong khi bà Đào Kim Hoa chỉ xem sự việc đang gây ồn ào của mình là sự hiểu nhầm thì dịch giả Trần Lê (Đài Loan), trong cuộc trao đổi với nhà văn Trang Hạ, cho rằng theo những gì dịch giả này được biết thì chưa bao giờ bà Đào Kim Hoa cho phía ban tổ chức biết sự thật rằng bà không phải là tác giả của bốn bài thơ gửi đến festival. Dịch giả này cũng cho rằng bà Đào Kim Hoa đã chiếm một suất mời của nhà thơ Việt Nam tại festival thơ này và hành vi của bà Hoa là không thành thật.
Trong tuyển tập thơ của các nhà thơ nước ngoài tới Đài Loan, “nhà thơ” Đào Kim Hoa được giới thiệu trang trọng 10 trang, trong đó ngoài lý lịch, ảnh chân dung, tác phẩm tiêu biểu... còn bốn bài thơ của bà. Tất cả những bài thơ này đều do chính bà Đào Kim Hoa cung cấp cho ban tổ chức bằng tiếng Anh và được biết, bà Hoa đã ký một bản hợp đồng bản quyền với ban tổ chức vào trước ngày đi, trong đó có cam kết bốn bài thơ này là do bà sáng tác.
Phía Đài Loan cho biết sẵn sàng cung cấp cho Việt Nam những văn bản quan trọng chứng thực sự việc, như: hồ sơ, các bản fax, các hợp đồng bản quyền, để chứng tỏ sự làm việc nghiêm túc, tôn trọng tác quyền của phía Đài Loan. Những nhà văn, nhà thơ Đài Loan góp phần tổ chức nên festival tôn vinh thơ Đài Bắc đã vô cùng sửng sốt và thậm chí không thể tin nổi vụ việc này. Khi được thông báo sự việc này, họ đều lấy làm tiếc cho chương trình tưởng đã toàn vẹn, thành công, gây tiếng vang trong làng thơ quốc tế.
Hội Nhà văn yêu cầu bà Hoa giải trình Nhà văn Nguyễn Trí Huân, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng ban Kiểm tra Hội Nhà văn Việt Nam cho biết đã yêu cầu bà Đào Kim Hoa giải trình và nếu những cáo buộc về việc dịch giả Đào Kim Hoa “cầm nhầm” tác phẩm của người khác là đúng thì sẽ phải nhận hình thức kỷ luật của hội. Theo nhà văn Nguyễn Trí Huân, bà Đào Kim Hoa là người thực hiện chuyến đi một mình nên những gì xảy ra trong chuyến đi này, chỉ bà Đào Kim Hoa là rõ nhất. Vì thế, bà Đào Kim Hoa có nghĩa vụ liên lạc với đối tác đã mời mình để yêu cầu xác nhận những thông tin chưa chuẩn xác. Nếu bà Đào Kim Hoa cung cấp bản dịch tiếng Anh của bốn bài thơ cho phía Đài Loan, trong đó ghi rõ tên tác giả và dịch giả thì phải đưa bản dịch đó ra làm bằng chứng. Một trong những yêu cầu nữa mà Hội Nhà văn đưa ra đối với bà Đào Kim Hoa là phải chủ động liên lạc với dịch giả Trần Lê để xác minh những thông tin mà báo chí Đài Loan đã đưa theo bản dịch của dịch giả này. |
Theo YẾN ANH - NGUYỄN HOA (NLĐ)