Theo quan sát của Savills Việt Nam, các quốc gia như Singapore hay Nhật Bản đã biến phân khúc bất động sản dưỡng lão gồm nhà ở, khu nghỉ dưỡng và mô hình chăm sóc kết hợp y tế trở thành lĩnh vực đầu tư tỉ đô. Tuy nhiên, ở thị trường Việt Nam, mô hình này mới chỉ manh nha vài dự án mang tính chất thăm dò, thử nghiệm.
Việt Nam lỡ nhịp thị trường dưỡng lão tỉ đô?
Ông Neil MacGregor Giám đốc Điều hành Savills Việt Nam nhận định: Bất động sản (BĐS) dưỡng lão tại Việt Nam còn sơ khai và kém phát triển, phần lớn sản phẩm chỉ dừng ở mức cơ bản hoặc mang tính từ thiện.
Theo Cục Thống kê, đến năm 2038, cứ 5 người Việt sẽ có 1 người trên 60 tuổi. Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) dự báo đến năm 2050, số người già tại Việt Nam sẽ tăng lên hơn 25%. Bên cạnh đó, mức sinh tại Việt Nam giảm khá nhanh, từ 1,96 con/phụ nữ vào năm 2023, xuống còn 1,91 con/phụ nữ vào năm 2024, thấp nhất từ trước đến nay.
Già hóa dân số nhanh chóng đặt ra nhu cầu lớn về các sản phẩm nhà ở, chăm sóc và nghỉ dưỡng chuyên biệt, nhưng đồng thời cũng mở ra một khoảng trống hấp dẫn cho thị trường BĐS.
Theo Savills, thị trường chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam được dự báo tăng từ 2,3 tỉ USD năm 2024 lên 3,6 tỉ USD vào năm 2032, tương đương tốc độ tăng trưởng bình quân (CAGR) 5,81%. Cùng với đó, các mô hình nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe và nhà ở tích hợp y tế ngày càng được quan tâm khi người Việt chú trọng hơn đến sức khỏe tinh thần và lối sống bền vững.
Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh, kéo theo nhu cầu ngày càng lớn về không gian sống an toàn, có dịch vụ chăm sóc sức khỏe và kết nối cộng đồng. Đây là cơ sở để phân khúc BĐS dưỡng lão dần hình thành và phát triển.
Nhìn vào thị trường BĐS dưỡng lão tại Việt Nam, ông Neil MacGregor - Giám đốc Điều hành Savills Việt Nam nhận định: “Đây là lĩnh vực tiềm năng, nhưng tại Việt Nam phân khúc này vẫn còn sơ khai và kém phát triển, phần lớn sản phẩm trên thị trường mới chỉ dừng ở mức cơ bản hoặc mang tính từ thiện. Thế nhưng, với mô hình bất động sản dưỡng lão cao cấp vừa xuất hiện tại Hà Nội, cho thấy chủ đầu tư đã phát hiện ra tiềm năng rõ rệt của phân khúc an dưỡng chất lượng cao”.
TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết thêm: Ngay cả với mô hình "nhà dưỡng lão bán trú" cũng đang còn rất mới mẻ tại Việt Nam. Phần lớn các cơ sở hiện tại vẫn hoạt động theo mô hình toàn thời gian. Chỉ có một số ít trung tâm dưỡng lão cho phép nhận người già vào buổi sáng và trả về buổi tối. Tuy nhiên, điểm chung của các trung tâm là đều trong tình trạng quá tải.
Chi phí dưỡng lão “vượt trần” lương hưu
Mặc dù tiềm năng lớn nhưng BĐS dưỡng lão tại Việt Nam vẫn đối mặt nhiều thách thức. Theo ông Neil: “Rào cản lớn nhất nằm ở khung pháp lý và cơ chế đầu tư còn manh mún. Các doanh nghiệp gặp khó khăn do quy trình cấp phép phức tạp, thiếu ưu đãi thuế, trong khi nhận thức của người dân về mô hình nhà ở độc lập cho người cao tuổi còn hạn chế. Ngoài ra, hạ tầng y tế và giao thông chưa theo kịp nhu cầu, cùng với việc thiếu nhân lực chăm sóc chuyên môn, khiến nhiều nhà đầu tư e dè trước khi bước vào thị trường này.
Để thị trường dưỡng lão có thể phát triển như các quốc gia trong khu vực, Việt Nam cần những chính sách rõ ràng và mang tính khuyến khích.
Ông Neil cho rằng, nhà nước cần xem xét áp dụng ưu đãi thuế, hỗ trợ tiếp cận quỹ đất và rút ngắn quy trình phê duyệt cho các dự án an dưỡng. Đồng thời mở rộng chương trình nhà ở xã hội dành riêng cho người cao tuổi, gắn với hệ thống y tế và dịch vụ công. Việc thúc đẩy hợp tác công - tư và đào tạo nguồn nhân lực chuyên biệt trong lĩnh vực điều dưỡng, chăm sóc sức khỏe người già cũng là yếu tố then chốt.
Nếu có khung pháp lý rõ ràng và chính sách khuyến khích hợp lý, BĐS dưỡng lão có thể trở thành một loại hình tài sản mới, vừa sinh lợi, vừa mang ý nghĩa xã hội”, ông Neil MacGregor nhấn mạnh.
Việt Nam đang có cơ hội hiếm hoi để định hình một thị trường mới, nơi bất động sản không chỉ để ở, mà còn để sống tốt hơn khi về già. Nếu biết tận dụng thời điểm, “mỏ vàng” dưỡng lão hoàn toàn có thể trở thành một trong những trụ cột tăng trưởng mới của ngành BĐS Việt Nam trong thập kỷ tới.
Ở một góc nhìn khác, TS Nguyễn Văn Đính cho rằng chi phí cho một suất dưỡng lão trung bình hiện nay tương đối cao, cao hơn mức lương hưu hoặc sự hỗ trợ từ con cháu. Theo thống kê đến cuối năm 2024, mức lương hưu bình quân của người hưởng là 6,2 triệu đồng/tháng, trong khi mức phí dưỡng lão trung bình từ 10 triệu đồng/tháng. Điều này cũng là một rào cản khiến nhiều người già khó có thể tiếp cận được mô hình này.
“Do đó, để bất động sản dưỡng lão đi vào đời sống, ngoài các chính sách an sinh, kết hợp với bảo hiểm y tế để giảm bớt chi phí cho người cao tuổi, Nhà nước cần nghiên cứu và ban hành các chính sách ưu đãi quỹ đất, tín dụng cho các dự án dưỡng lão để khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển phân khúc tiềm năng này”, ông Đính nói.
