Biển hiệu bịt kín mặt tiền nhà ống 'chặn' đường sống khi cháy nhà

Ngày 8-12, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (PC07) Công an TP.HCM vừa đưa ra những cảnh báo khẩn về thực trạng mất an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại các nhà ống, nhà ở kết hợp kinh doanh trên địa bàn.

Động thái này được đưa ra ngay sau vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại một quán ăn trên đường Trần Hưng Đạo (phường Cầu Ông Lãnh, quận 1 cũ) khiến bốn người tử vong.

Biển hiệu, 'chuồng cọp'... bịt lối thoát nạn

Theo PC07, mô hình nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh đang phát triển mạnh mẽ tại hầu hết các xã, phường trên địa bàn TP.HCM. Tuy nhiên, loại hình này tiềm ẩn rủi ro rất lớn. Phần lớn công trình là dạng nhà ống, diện tích hẹp nhưng chiều sâu lớn, tận dụng tối đa không gian để chứa hàng hóa.

Điển hình là vụ cháy lúc 4 giờ 36 phút ngày 5-12 tại quán bún, lẩu ốc số 227 Trần Hưng Đạo. Căn nhà dạng ống này có mặt tiền ốp gạch, biển hiệu che kín từ lầu một, phía sau không có lối thoát nạn thứ hai. Đám cháy bùng phát từ khu bếp rộng khoảng 20 m2 ở tầng trệt, chắn toàn bộ lối thoát hiểm duy nhất.

Vụ cháy đã gây hậu quả đau lòng khi bốn người tử vong, hai người bị thương. Trong đó, một nữ nhân viên ngủ ở lầu ba may mắn thoát chết nhờ liều mình chạy ra ban công sau, nhảy xuống từ độ cao hơn 10 m.

Thực tế ghi nhận, tình trạng nhà ống lắp đặt biển hiệu quảng cáo khổ lớn, bịt kín mặt tiền và ban công rất phổ biến tại khu vực trung tâm TP.HCM. Vì mục đích kinh doanh và lo ngại an ninh, nhiều hộ dân còn gia cố thêm khung sắt, lồng sắt (chuồng cọp) kiên cố tại ban công, cửa sổ.

Theo số liệu từ Sở Xây dựng TP.HCM, trong đợt kiểm tra từ ngày 18-8 đến 17-11 vừa qua, qua rà soát hơn 4.300 căn hộ và cơ sở, lực lượng chức năng đã phát hiện hàng loạt vi phạm trật tự xây dựng. Các lỗi phổ biến gồm: dựng vách kính, vách gạch, nhựa, lắp biển hiệu che chắn ban công...

Việc này không chỉ làm thay đổi công năng, giảm khả năng thông gió, thoát khói mà còn biến ngôi nhà thành những "chiếc lồng kín". Khi xảy ra sự cố, khói độc tích tụ nhanh chóng gây ngạt, người bên trong không có đường ra, còn lực lượng cứu hộ bên ngoài gặp vô vàn khó khăn khi tiếp cận, phá dỡ để cứu người.

Theo Quy chuẩn 06 - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn cháy cho nhà và công trình của Bộ Xây dựng thì biển hiệu, quảng cáo tại nhà phố không được che lối thoát hiểm, ban công; chiều cao tối đa 4 m và phải làm bằng vật liệu chống cháy. Tuy nhiên, hiện nay đa phần biển hiệu lại dùng tấm mica, nhựa, gỗ dễ cháy và thiết kế che lấp hoàn toàn mặt tiền.

Phải có lối thoát thứ hai để giữ mạng sống

Trước thực trạng trên, đại diện PC07 Công an TP.HCM nhấn mạnh: Đối với nhà ống, nhà liền kề, người dân tuyệt đối không sắp xếp vật dụng che chắn lối thoát nạn; không lắp đặt biển quảng cáo hoặc chuồng cọp bịt kín ban công, lô gia.

Nếu bắt buộc phải lắp khung sắt để chống trộm, gia chủ cần thiết kế cửa thoát hiểm có khóa và quy định rõ vị trí để chìa khóa hoặc sử dụng khóa thông minh để dễ dàng mở khi khẩn cấp.

"Yếu tố sống còn đối với nhà ống chỉ có một cửa chính là phải bố trí lối thoát nạn thứ hai. Đó có thể là cầu thang sắt ngoài nhà, ống tụt, thang dây đặt tại ban công, hoặc lối sang mái nhà hàng xóm, sân thượng để thoát hiểm" - đại diện PC07 khuyến cáo.

Cơ quan chức năng cũng đề nghị các hộ gia đình chủ động trang bị thiết bị báo cháy tự động (đầu báo khói, nhiệt) để phát hiện sự cố ngay từ khi mới phát sinh. Thực tế nhiều vụ cháy xảy ra vào ban đêm, nạn nhân thiệt mạng do ngạt khói khi đang ngủ say trước khi bị lửa tác động.

Bên cạnh đó, mỗi nhà cần trang bị bình chữa cháy xách tay, mặt nạ phòng độc, búa, rìu, kìm cộng lực và thang dây. Các thiết bị này phải để ở nơi dễ thấy, dễ lấy.

PC07 hướng dẫn kỹ năng thoát nạn: Khi phát hiện cháy, cần bình tĩnh báo động cho mọi người, ngắt cầu dao điện và gọi ngay 114. Khi di chuyển trong đám cháy, dùng khăn thấm ướt che mũi, miệng, cúi thấp người để tránh ngạt khói.

Trường hợp cửa chính tại tầng trệt bị lửa bao trùm, người dân cần nhanh chóng tìm lối thoát qua ban công, cửa sổ, sân thượng hoặc dùng thang dây thoát xuống. Tuyệt đối không trốn vào nhà vệ sinh vì đây là nơi dễ bị ngạt khí. Nếu không còn lối thoát nào khác, hãy dùng chăn thấm ướt trùm kín người và cố gắng băng qua đám cháy nhanh nhất có thể.