Trao đổi với PLO, ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cho hay UBND tỉnh đã giao Sở TN&MT kiểm tra, rà soát tình trạng bùn thải gây tắc nghẽn dòng chảy; đề xuất biện pháp xử lý, khắc phục ở khu vực đầm Thị Nại, TP Quy Nhơn.
Bùn thải tràn ra khắp nơi
Người dân ở phường Nhơn Bình, TP Quy Nhơn đang rất bức xúc trước tình trạng bùn thải tràn ra khắp nơi. Nhiều khu vực đất sản xuất nông nghiệp, mặt nước nuôi thủy sản ngập ngụa bùn thải. Mùi hôi bốc lên nồng nặc khắp nơi, rất khó chịu.
Bà Lê Thị Tuyết Dương (ngụ phường Nhơn Bình) bức xúc: “Bùn đọng lại dày lên, nước không còn, bốc mùi hôi thối. Không biết tới đây chúng tôi lấy nước đâu để sản xuất nông nghiệp. Chúng tôi gửi đơn đề nghị chính quyền các cấp xử lý mà chưa thấy giải quyết”.
“Hiện nay sông chỉ toàn bùn, không còn con gì sống được nữa. Từ ngày doanh nghiệp dùng khu vực này làm ao lắng bùn, đãi cát, khúc sông này đã trở thành sông chết. Nhìn thấy mà não nề"- bà Nguyễn Thị Loan nói.
Ghi nhận thực tế của phóng viên cho thấy khu vực trục tiêu thoát lũ đập tràn Quy Nhơn 3 tới ngã ba sông Trường Úc bị bùn bủa vây khắp nơi, dày đặc, dòng chảy bị tắc nghẽn.
Người dân địa phương khẳng định tình trạng trên là hậu quả của việc doanh nghiệp khoanh ao tạm lắng đọng bùn từ nạo vét nâng cấp bến số 1 cảng Quy Nhơn để dùng cho việc san lấp mặt bằng dự án khu đô thị mới chợ Góc.
Doanh nghiệp không tuân thủ quy trình
Theo Sở TN&MT tỉnh Bình Định, quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng nâng cấp bến số 1 cảng Quy Nhơn đã gây ra tình trạng bồi lắng lòng sông tại khu vực hạ lưu đập tràn Quy Nhơn 3. Dự án này do Công ty CP Cảng Quy Nhơn thực hiện, cũng là đơn vị trực tiếp thi công nạo vét bùn.
Theo báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt, Công ty TNHH Phú Gia Riveside xây dựng ba ao chứa nối tiếp nhau để lắng đọng cặn bùn dùng san lấp mặt bằng khu đô thị chợ Góc, phường Nhơn Bình.
Vật chất nạo vét được vận chuyển đến âu chứa tạm lắp đặt tại khu vực lòng sông ở điểm nhập lưu với sông Trường Úc. Sau đó, bơm về lắng qua các ao chứa tại 2 khu vực bãi đổ có tổng diện tích 17,3 ha.
Khu vực bãi đổ này thuộc khu đô thị mới khu vực chợ Góc do Công ty TNHH Phú Gia Riverside làm chủ đầu tư.
Yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo nước được lắng trong trước khi dẫn ra môi trường. Quá trình nạo vét, đổ thải kết thúc vào ngày 31-10.
Trao đổi với PV, bà Hà Thị Thanh Hương, Phó Giám đốc Sở TN&MT, cho hay từ phản ánh của người dân, ngày 30-11, Sở TN&MT cùng các đơn vị liên quan kiểm tra thực tế. Kết quả kiểm tra ghi nhận có hiện tượng bồi lắng bùn tại lòng sông thuộc đoạn trục tiêu thoát lũ từ đập tràn Quy Nhơn 3 đến điểm nhập lưu với sông Trường Úc. Đây là khu vực bố trí âu chứa tạm trước đây.
Bùn thải này đang gây cản trở dòng chảy tiêu thoát lũ, nguy cơ ảnh hướng đến sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân 2023 - 2024 của khu vực canh tác nông nghiệp phía bắc đập tràn Quy Nhơn 3; ảnh hưởng đến việc lấy nước phục vụ nuôi thủy sản của một số hộ dân thuộc phường Nhơn Bình.
Lãnh đạo Sở TN&MT thông tin thêm, tuy dự án đã kết thúc nhưng Công ty CP Cảng Quy Nhơn không thực hiện các biện pháp khôi phục đa dạng sinh học khu vực này theo quy định trong báo cáo đánh giá tác động môi trường.
"Nguyên nhân của tình trạng bùn thải gây tắc nghẽn dòng chảy ở khu vực đầm Thị Nại là hai doanh nghiệp thực hiện dự án không tuân thủ quy trình trong quá trình xử lý bùn ở khu vực âu chứa tạm thời"- lãnh đạo Sở TN&MT nhận định.
Cụ thể, trong quá trình thi công nạo vét bùn dự án nâng cấp bến số 1 cảng Quy Nhơn, Công ty CP Cảng Quy Nhơn hình thành âu chứa tạm từ đập tràn Quy Nhơn 3 xuống tới điểm nhập lưu sông Trường Úc để chứa tạm thời bùn đất. Tuy nhiên, đơn vị này không nạo vét định kỳ, làm dòng chảy tắc nghẽn.
Còn Công ty TNHH Phú Gia Riveside- đơn vị tiếp nhận xử lý để san lấp mặt bằng khu đô thị mới khu vực chợ Góc- đã xây dựng ba ao lắng lọc nhưng một trong ba ao không đủ điều kiện, không đảm bảo kiên cố, dẫn tới bùn thoát theo dòng chảy ra ngoài gây bồi lấp.
Khẩn trương khắc phục, bồi thường thiệt hại cho người dân
Sở TN&MT Bình Định đã báo cáo, đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo hai doanh nghiệp khẩn trương xử lý tình trạng bùn lắng đọng gây tắc nghẽn dòng chảy.
Theo đó, Công ty TNHH Phú Gia Riveside phải thực hiện gia cố lại các ao lắng, đảm bảo việc nạo vét định kỳ ngăn không cho bùn thoát ra ngoài.
"Ngoài việc khắc phục, Công ty CP Cảng Quy Nhơn phải thực hiện khôi phục lại đa dạng sinh học trong khu vực theo quy định, bồi thường thiệt hại cho người dân. Do lượng bùn lớn, hai doanh nghiệp khẩn trương xử lý hoàn thành việc nạo vét, khơi thông dòng chảy trước ngày 15-1-2024”- bà Hương thông tin. thêm.
Ngày 3-12, UBND tỉnh Bình Định đã có văn bản thống nhất với báo cáo, đề xuất của Sở TN&MT về xử lý vụ việc. UBND tỉnh giao Sở TN&MT chủ trì đôn đốc, hướng dẫn hai doanh nghiệp trên khẩn trương thực hiện các phương án xử lý dứt điểm.
Trao đổi với PV, đại diện Công ty TNHH Phú Gia Riveside nói công ty đã tiếp nhận chỉ đạo, đang chuẩn bị các phương án để xử lý tình trạng bùn thải gây tắc nghẽn nêu trên.
PV nhiều lần liên lạc lãnh đạo Công ty CP Cảng Quy Nhơn để đăng ký làm việc, tìm hiểu thêm sự việc nhưng hưa nhận được câu trả lời. Sau đó, bộ phận truyền thông của công ty này nhắn tin sẽ kiểm tra, thông tin cho báo sau.