Ngạn ngữ có câu “Một nửa ổ bánh mì là bánh mì, nhưng một nửa sự thật không phải là sự thật”. Thế nhưng hiện nay trên các trang mạng, từ các blog cá nhân lẫn trên Facebook, YouTube, báo mạng tràn lan những tin tức lửng lơ “lộng giả thành chân” làm không ít người mất phương hướng, mất sự độc lập trong suy nghĩ, tin vào những tin đồn nhảm, vô căn cứ.
Làm mất phương hướng nhiều người
Chúng ta đang sống trong thời đại kỹ thuật số 3.0 và đang chuyển sang 4.0 nên rất dễ bị nhiễu thông tin. Tin tức lan truyền cực nhanh lại là con dao hai lưỡi: Vừa hỗ trợ cuộc sống ta tốt đẹp hơn nhưng cũng làm chao đảo đời ta nếu không vững vàng trong suy nghĩ. Đã là tin đồn, tin nhảm lan truyền trên mạng nên nó không chừa thứ gì. Từ những tin bịa đặt liên quan tới nhiều lãnh đạo, cán bộ cao cấp đến những tin giật gân trong giới showbiz. Như cô chân dài X vừa chia tay thiếu gia Y lại cặp kè với đại gia Z, hay chàng ca sĩ H. chuẩn bị đám cưới với người yêu đồng tính V...
Không chỉ tin đồn từ người ngoài mà cả những tin đồn tự tạo scandal để câu view nhưng những fan trẻ cuồng nhiệt tin sái cổ, rồi tiếp tục lan truyền một thành 10, 10 thành trăm! Cả những tin “xe cán chó, chó cán xe” bây giờ cũng lan truyền vô tội vạ. Như chuyện “heo đẻ ra người”, rắn mãng xà dài 10 m, nặng cả tấn phải dùng cả xe chuyên dụng để cẩu! Không chỉ là những tin đồn trời ơi, vô thưởng vô phạt như trên mà cả nhiều tin đồn “chết người” ảnh hưởng tới nhiều người cả tin, có khi làm tổn hại người khác. Như mấy năm trước lan truyền tin tức một khu vườn ở Long An chữa được bá bệnh, chỉ cần vào trong vườn nằm nghỉ là bao nhiêu bệnh sẽ hết. Chuyện hoang đường như thế nhưng đã có hàng trăm người từ khắp nơi đến khu vườn này trải chiếu, mắc võng nằm, uống nước lã của giếng trong vườn chờ... hết bệnh. Chưa thấy ai hết bệnh nhưng nhiều gia đình quanh đó ăn theo cho thuê chiếu, võng, bán thức ăn thức uống kiếm cũng khá! Và chuyện khu vườn chữa bệnh được đồn thổi, người đến “chữa bệnh” ngày càng đông, đến nỗi chính quyền và công an xã không kham nổi an ninh, phải nhờ đến chính quyền huyện, rồi tỉnh mời chuyên gia y tế đến nghiên cứu, xét nghiệm cho thấy không hề có yếu tố nào của khu đất có ảnh hưởng tốt cho sức khỏe. Rồi vận động bà con quay về nhưng ít hôm người ta quay lại. Chuyện cứ lặp đi lặp lại nhiều lần, đến mấy tháng sau bà con thấy không kết quả gì, bèn tự giải tán.
Gần đây, không biết bắt nguồn từ đâu mà nhiều tin đồn bắt cóc trẻ con lan truyền dẫn đến những chuyện đau lòng. Nóng nhất là vừa qua, trên các phương tiện truyền thông phản ánh nhiều người ở một tỉnh Bắc Trung bộ đã vây đánh, gây thương tích trầm trọng hai phụ nữ nghèo đi bán tăm bông vì nghi họ bắt cóc trẻ con, hay cả đám đông truy đuổi hai người đi mua đồ gỗ rồi lật, đốt cả ô tô của họ vì nghe tiếng bà chủ cửa hàng gỗ kêu, nghi ngờ hai người khách thôi miên để bắt cóc trẻ con.
Những tin “trời ơi” vẫn có người tin
Cô chủ cửa hàng thời trang cao cấp gần nhà bà bạn tôi ở đường Nguyễn Trãi, quận 1 chuyên bán hàng hiệu, hàng ngoại nhập, hôm rồi nói với bà bạn tôi rằng sắp tới đây chỉ cần 10.000 đôla là có thể cho thằng con chị đi du học Mỹ bốn năm, đi qua đường du học từ thiện. Bà bạn tôi mừng húm, nói nhiều thì không có chứ 10.000 thì chị xoay được cho con du học Mỹ. Chị hỏi cô ta tin có chắc không, liên hệ ở đâu. Cô nàng bảo tin đầy trên mạng, tại chị không theo dõi. Chị bạn tôi vốn không rành nét niết nên chị gọi điện thoại hỏi tôi biết tin này không.
Tôi té ngửa vì cái tin trời ơi này, bảo chị làm gì có du học ở Mỹ rẻ mạt vậy. Tôi nói tôi chưa nghe vụ “du học từ thiện”! Nếu có chắc thiên hạ cho con đi du học Mỹ hết. Chẳng qua là do nhiều kẻ bịa chuyện, “chế biến” để câu like, câu view gì đó trên mạng thôi. Hay mới đây, giám đốc một công ty xây dựng ở Nhà Bè nói với mấy nhân viên trong công ty rằng mấy em nên chuẩn bị lên miền núi hay cao nguyên mua đất ở vì “nay mai sẽ có trận đại hồng thủy, nước ngập hết vùng đồng bằng”. Một cậu nhân viên trẻ hỏi ông ta: “Chú nói thật hay đùa vậy chú? Mà chú nghe tin ở đâu vậy?”. Ông giám đốc bảo: “Qua đâu có đùa với mấy em. Trên mạng đăng tin núi băng khổng lồ hàng ngàn tỉ tấn ở Nam cực mới tách ra sắp tan, các đại dương sẽ ngập mấy mét, mình đang ở chỗ chỉ cao hơn mặt biển vài mét, chẳng bao lâu nữa sẽ bị chìm hết!”.
