Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang leo thang khi cả hai bên thực hiện chính sách áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu theo kiểu “ăn miếng, trả miếng”.
Các biện pháp trả đũa từ cả hai phía sẽ làm giảm mạnh xuất khẩu cá ngừ của Trung Quốc (TQ) sang Mỹ và ngược lại. Đây có thể cơ hội cho Việt Nam để lấp đầy khoảng trống trong việc cung cấp các sản phẩm cá ngừ cho cả hai nước.
Theo số liệu thống kê của Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), TQ hiện là nguồn cung cá ngừ lớn thứ năm cho Mỹ. Trong đó, chủ yếu là các sản phẩm cá ngừ chế biến đóng hộp chiếm 94% tổng khối lượng nhập khẩu cá ngừ của Mỹ. Còn lại là các sản phẩm cá ngừ tươi sống và đông lạnh.
Thế nhưng theo VASEP, hiện chính phủ Mỹ đã liệt kê hơn 6.000 mặt hàng bổ sung nhập từ TQ mà họ có ý định đánh thuế vào đầu tháng 9. Trong đó có cả các sản phẩm cá ngừ tươi và đông lạnh, đẩy các sản phẩm cá ngừ vào cuộc tranh chấp thương mại giữa hai nước này.
Cơ hội cá ngừ Việt Nam gia tăng xuất khẩu sang Mỹ "thay thế" cá ngừ Trung Quốc bị đánh thuế cao.
Cá ngừ vằn, cá ngừ vây vàng, cá ngừ albacore, cá ngừ mắt to, cá ngừ vây xanh tươi và đông lạnh đều nằm trong danh sách các sản phẩm có thể bị áp thuế 10%, nhưng danh sách này không bao gồm các sản phẩm thăn, philê cá ngừ và cá ngừ đóng hộp.
Các loại cá ngừ khác cũng được đề cập đến trong kế hoạch này, bao gồm các sản phẩm dạng tươi và đông lạnh. Nguyên nhân là do việc áp dụng thuế cho mặt hàng này sẽ tác động tiêu cực đến ngành công nghiệp cá ngừ nước này.
Như vậy, nếu không có phản đối thì từ tháng 9 tới, thuế nhập khẩu cá ngừ tươi và đông lạnh từ TQ vào Mỹ sẽ tăng cao. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các nước khác tăng cường xuất khẩu dòng sản phẩm cá ngừ tươi sống và đông lạnh này sang Mỹ.
Tuy nhiên, cuộc chiến thương mại của Mỹ với quốc gia châu Á này lại tạo ra sự lo ngại cho các quốc gia khác trong khu vực, các nước đang có thâm hụt thương mại thủy sản với Mỹ, ví dụ như Thái Lan. Chính vì vậy, các nước này sẽ e dè hơn trong việc đẩy mạnh xuất khẩu cá ngừ sang Mỹ, nhất là các sản phẩm cá ngừ chế biến đóng hộp.
Theo phân tích của VASEP, đây sẽ là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm như thăn, philê cá ngừ đông lạnh sang thị trường Mỹ. Về phía TQ, do thị phần xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này còn chiếm tỉ lệ nhỏ nên cơ hội cho doanh nghiệp cá ngừ Việt Nam từ cuộc chiến thương mại này không nhiều.