Cục Thú y - Bộ NN&PTNT vừa có văn bản gửi Sở NN&PTNT, cơ quan thú y các tỉnh Điện Biên, Hà Giang, Lai Châu, Sơn La, Cao Bằng và Lào Cai yêu cầu việc tăng cường công tác phòng, chống bệnh nhiệt thán, còn gọi là bệnh than.
Cảnh báo được đưa ra khi từ đầu năm đến nay cả nước, Hà Giang, Điện Biên xuất hiện 4 ổ dịch than từ vật nuôi, trong đó lây sang thành 14 ca bệnh ở người. Đây là loại bệnh rất nguy hiểm mà cả động vật và người mắc phải đều có nguy cơ tử vong cao.
Theo Cục Thú y, than là bệnh thuộc danh mục phải công bố dịch, có khả năng lây truyền giữa động vật và người. Nguyên nhân chủ yếu là gia súc chưa được tiêm phòng vắc xin nhiệt thán. Và khi trâu, bò chết, người dân không khai báo cho chính quyền, cơ quan thú y địa phương, mà tự ý giết mổ, ăn thịt, dẫn tới lây bệnh.
Để đề phòng bệnh nhiệt thán, người dân không sử dụng thịt gia súc bị bệnh. Ảnh minh hoạ: AH |
Từ thực tế việc buôn bán, vận chuyển, sử dụng gia súc, thịt gia súc bị bệnh thời gian qua, Cục Thú y xác định dịch bệnh nhiệt thán đang ở Hà Giang, Điện Biên đang có nguy cơ tiếp tục xảy ra và lây lan sang các tỉnh lân cận.
Do đó, để ngăn chặn không để dịch bệnh lây lan trên diện rộng, Cục Thú y đề nghị Giám đốc Sở NN&PTNT các tỉnh khẩn trương triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật theo quy định.
Chính quyền và cơ quan chuyên môn của các địa phương này cần trực tiếp tổ chức xử lý, tiêu hủy gia súc bệnh. Thực hiện liên tục biện pháp vệ sinh, tiêu độc, khử trùng để tiêu diệt mầm bệnh. Lập trạm, chốt kiểm soát vận chuyển gia súc, thịt gia súc từ vùng dịch ra bên ngoài.
Đặc biệt, Cục Thú y yêu cầu các địa phương khẩn trương tiêm phòng bao vây ổ dịch; tiêm phòng cho đàn gia súc có nguy cơ cao ở những nơi người dân giết mổ gia súc bệnh, nơi người dân mua thịt gia súc nghi mắc bệnh về tiêu thụ.
Các địa phương cần tuyên truyền cho người dân về dấu hiệu và tính chất nguy hiểm của bệnh than/nhiệt thán; không tự ý vận chuyển, giết mổ gia súc, bán, cho, tặng, ăn thịt gia súc mắc bệnh, nghi mắc bệnh. Đồng thời, khai báo cho chính quyền, cơ quan thú y địa phương ngay khi phát hiện động vật có biểu hiện của bệnh.
Cục Thú y đặc biệt lưu ý các địa phương hướng dẫn người dân, người tham gia xử lý ổ dịch phải có dụng cụ bảo hộ cá nhân, không để bị nhiễm mầm bệnh nhiệt thán. Vì rất có thể mầm bệnh, nha bào nhiệt thán đã phát tán trong môi trường, đất, nước tại những nơi có gia súc bệnh, nơi người dân giết mổ, sử dụng thịt gia súc bệnh.
Cơ quan chuyên môn các địa phương cần tham mưu cho chính quyền sở tại công bố dịch và áp dụng nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo đúng quy định.
Các địa phương báo cáo kịp thời, đầy đủ, chính xác các trường hợp mắc bệnh, nghi mắc bệnh nhiệt thán. Ngành y tế và thú y cần phối hợp chặt chẽ trong việc chia sẻ thông tin, điều tra ổ dịch, ngăn chặn tác nhân gây bệnh lây từ gia súc mắc bệnh sang người và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo quy định.
Cùng với đó, Sở NN&PTNT cùng cơ quan thú ý các tỉnh cần lập các đoàn công tác xuống cơ sở nơi có dịch bệnh, có nguy cơ cao dịch bệnh để kiểm tra, hướng dẫn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh than/nhiệt thán.
Vi khuẩn than và bệnh nhiệt thán
Theo y văn, bệnh than/nhiệt thán liên quan đến vi khuẩn Bacillus anthracis. Vi khuẩn than gây bệnh nhiệt thán cho động vật, đặc biệt phổ biến ở các loài gia súc ăn cỏ như trâu, bò, ngựa, cừu. Nếu không tiêm phòng vắc xin, gia súc mắc bệnh nhiệt thán hầu hết sẽ chết.
Con người tiếp xúc hoặc ăn thịt gia súc mắc bệnh thì sẽ bị lây nhiễm bệnh. Đường lây nhiễm có thể qua da, đường tiêu hóa hoặc đường hô hấp. Trong đó nhiễm khuẩn than qua đường hô hấp tuy hiếm gặp nhưng tỷ lệ tử vong ở người có thể lên tới 90% nếu không được điều trị kịp thời.