Ông Lê Xuân Cường, Chủ tịch UBND xã Cư Knia (huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông), cho biết tại thôn 9 và 10 của xã có rất ít người sử dụng rượu bia, tình hình an ninh trật tự tương đối tốt.
Không chơi với người uống rượu
Vượt qua dốc Cổng Trời cao hun hút, PV tìm về thôn 9 và thôn 10 (xã Cư Knia, huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông), nơi người dân nói không với rượu bia hiếm hoi trên vùng đất Tây Nguyên.
Tìm đến nhiều quán tạp hóa tại hai thôn này, PV gặp cảnh nhiều người đàn ông tụ tập, nói chuyện rôm rả. Thế nhưng, trên tay họ cầm không phải bia hay rượu mà là nước suối, nước ngọt hoặc ly trà.
Vờ hỏi mua bia, rượu ở vài quán tạp hóa, PV chỉ nhận được cái lắc đầu từ chủ quán. “Trong thôn ít người uống rượu bia nên tôi không bán. Muốn mua chú chịu khó ra ngoài trung tâm xã”, bà Đà Thị Sía (52 tuổi, ngụ thôn 9, xã Cư Knia) nói.
Ngược dòng thời gian về khoảng chục năm trước, bà Sía kể thôn 9 hồi đó rất nghèo, lại nhiều bợm nhậu, nhiều lò rượu mọc lên để phục vụ các “đệ tử Lưu Linh”.
Mỗi lần trong thôn có đám tiệc, cánh mày râu lại tụ tập thâu đêm, sáng ra lại có vài người say ngủ luôn ven đường.
Cũng lời bà Sía, trước đây cánh mày râu trong thôn cho rằng đàn ông phải biết uống rượu mới mạnh mẽ; ai không uống rượu thì bị cho là có bệnh. Vì ham nhậu, một vài người bỏ bê công việc, trút gánh nặng mưu sinh lên vai vợ con.
Tuy nhiên, hiện thôn 9 của xã Cư Knia sạch bóng “ma men” vì lệ riêng mà các cao niên trong thôn đặt ra.
Theo ông Lầu Văn Sinh-Trưởng thôn 9, xã Cư Knia, vì tha hương lập nghiệp nhiều năm nhưng cuộc sống vẫn khốn khó; trong khi ngày nào trong thôn cũng có vài tiệc nhậu bù khú, các cao niên họp dân, tìm cách đuổi “ma men”.
“Các cao niên đặt ra lệ không chơi với người uống rượu. Ngoài ra, người uống rượu sẽ không được đổi công khi vào mùa vụ. Dần dà, các tiệc nhậu thưa dần rồi mất hẳn; những người say khướt chẳng có ai chơi, cuối cùng phải tỉnh rượu mà lên rẫy”, ông Sinh nói.
Tết, cưới hỏi cũng hiếm nhà bày rượu bia
Ngoài thôn 9, tại thôn 10 của xã Cư Knia người dân cũng nói không với bia rượu cả chục năm qua.
Hỏi vì sao chiều muộn, không gầy sòng nhậu mà ngồi uống trà, ông Hoàng Văn Xóa (64 tuổi, ngụ thôn 10, xã Cư Knia), gãi đầu cười: “Tôi bỏ rượu lâu rồi. Giờ mà làm vài chén rượu là chẳng ai chơi nữa”.
Theo lời ông Xóa, trước kia ông cùng đám bạn thường xuyên tụ tập “uống rượu thay cơm”. Có đợt, thời gian nhóm của ông nhậu nhẹt nhiều hơn thời gian ra đồng.
Thế nhưng, bạn nhậu của ông có người quá chén mà ngộ độc rượu phải cấp cứu, nhiều người khác cũng suy giảm sức khỏe. Đến khi các cao niên đặt ra lệ không chơi với người uống rượu, ông Xóa quyết tâm cai để làm gương cho lớp trẻ.
“Lúc đầu bỏ rượu cũng nhạt mồm nhạt miệng. Nhưng nghĩ đó là việc tốt nên tôi quyết tâm và đã làm được. Bỏ bia rượu thì có trà, tối đến mấy anh em vẫn hàn huyên, tâm sự bình thường mà lành mạnh hơn”, ông Xóa nói.
Theo ông Lý Văn Sinh, trưởng thôn 10, xã Cư Knia, vì lệ làng và nhờ tính tự giác nên hiện trong thôn hầu như không có người uống rượu bia. Hơn thế, ngay dịp cưới hỏi, dịp Tết Nguyên đán, bà con trong thôn đều đãi khách bằng nước suối, nước ngọt.
“Năm thì mười họa mới có đám cưới đãi bia. Đó là những gia đình có quan hệ rộng, có bà con ở nơi khác. Tuy nhiên, bà con chỉ bày một mâm có rượu bia để đãi khách nơi xa đến, còn các mâm khác vẫn là nước ngọt, nước suối”, ông Sinh nói.
Theo ông Sinh, do đất đai khô cằn, khó canh tác cây công nghiệp nên hiện đời sống của bà con trong thôn còn tương đối khó khăn với 12 hộ nghèo, 28 hộ cận nghèo.
Tuy nhiên, tình hình an ninh trật tự trong thôn rất ổn định, bà con hòa thuận, hiếm khi xảy ra xích mích.
“Không phải bỏ rượu bia thì giàu lên còn người uống rượu bia thì nghèo đi. Tuy nhiên, khoảng chục năm nay trong thôn rất yên bình, không xảy ra trọng án. Bà con cũng nỗ lực để vươn lên trong cuộc sống, hăng say lao động”, ông Sinh nói.
Tình hình an ninh trật tự rất tốt
Hiện, thôn 9 và thôn 10 xã Cư Knia có khoảng 335 hộ với hơn 2.000 nhân khẩu, đa số bà con là người dân tộc H’Mông di cư từ các tỉnh phía Bắc vào lập nghiệp.
Ông Lê Xuân Cường, Chủ tịch UBND xã Cư Knia, cho biết hai thôn 9 và 10 của xã vẫn khó khăn vì đất đai cằn cỗi. Tuy nhiên, bà con cố gắng làm lụng, phát triển kinh tế. Ở hai thôn này tỉ lệ người uống rượu bia rất ít. Nhờ đó, tình hình an ninh trật tự ở hai thôn kể trên rất tốt, nhiều năm qua hầu như không xảy ra vụ việc nào nghiêm trọng.