Công an điều tra sai sót, tòa tuyên bị cáo vô tội

Chiều 17-11, TAND thị xã Thuận An (Bình Dương) đã tuyên án vụ Trịnh Quang Thọ, Lê Văn Thi bị truy tố về tội mua bán trái phép chất ma túy. Theo đó, HĐXX đã tuyên bố Thi không phạm tội và trả tự do ngay tại phiên tòa...

Bị cáo kêu oan, nhân chứng khai lại

Theo hồ sơ, sáng 18-11-2014, Công an thị xã Thuận An phát hiện Nguyễn Văn Hoàng cùng hai người khác sử dụng ma túy. Qua điều tra, Hoàng khai mua ma túy của Thọ và Thi nên CQĐT tiến hành bắt khẩn cấp Thọ, Thi. Kết luận điều tra và cáo trạng cho rằng từ tháng 1 đến tháng 11-2014, Thọ và Thi nhiều lần bán ma túy cho người nghiện tại TP Thủ Dầu Một. Thọ thường mua ma túy từ một người không rõ lai lịch với giá từ 2 triệu đồng hoặc 5 triệu đồng mỗi lần rồi phân lẻ bán. Thi không được Thọ chia tiền lời, chỉ được Thọ lo ăn uống và cho sử dụng ma túy. Ngoài ra, Thi còn giới thiệu người nghiện mua ma túy của Thọ.

Tại CQĐT, Thọ và Thi đã thừa nhận hành vi phạm tội. Các nhân chứng (những người nghiện mua ma túy) khai mua ma túy trực tiếp từ Thọ hoặc Thi hoặc có lần Thi chở Thọ đến giao hàng. Vì vậy Thọ và Thi bị khởi tố, truy tố về tội mua bán trái phép chất ma túy.

Tại phiên tòa sơ thẩm của TAND thị xã Thuận An ngày 11-11, Thi kêu oan rằng không đi giao ma túy cho Thọ. Có lần Thi chở Thọ đi nhưng Thọ nói đi uống cà phê chứ không nói đi bán ma túy. Thọ cũng khai mình đi bán ma túy bằng xe ôm hoặc taxi. Có lần Thọ bảo Thi chở đi nhưng Thi không biết việc Thọ bán ma túy.

Lời khai của các nhân chứng cũng thay đổi. Ra tòa, một nhân chứng tên Hoàng khai các lần mua ma túy đều là Thọ giao. Có một người đàn ông đi xe máy Wave màu xanh chở Thọ đến, đậu cách nơi giao ma túy khoảng 50 m, Hoàng không nhìn rõ mặt, không biết là ai. Có lần Thọ kêu người khác giao hàng cho Hoàng nhưng người đó không phải là Thi. Lý giải về việc khai khác so với giai đoạn điều tra, Hoàng nói lúc đó run, sợ bị công an bắt vì có sử dụng ma túy nên khai không đúng sự thật.

Một nhân chứng khác tên Phương khai tại tòa là mỗi lần mua ma túy thì có một người đàn ông đi xe máy Sirius màu trắng, đội nón bảo hiểm màu đen chở Thọ đến. Do đứng cách xa khoảng 60-70 m và trời tối nên Phương không nhìn rõ mặt người chở. Đại diện VKS hỏi Phương vì sao lời khai bất nhất, nếu Phương không lý giải được thì có thể bị khởi tố về tội khai báo gian dối. Ngập ngừng một lúc, Phương lại nói: “Nhìn tướng người chở giống Thi”.

Trong khi đó, Thi khai mình có xe máy Sirius màu trắng nhưng không có nón bảo hiểm màu đen. Thi có nón bảo hiểm màu trắng nhưng thường treo trên xe chứ ít khi đội. Đặc biệt, trước khi bị bắt, chiếc xe của Thi có đến hai tháng liền nằm trong tiệm cầm đồ nên không thể có chuyện Thi dùng xe máy Sirius màu trắng chở Thọ đi giao hàng. Thi cũng đề nghị HĐXX làm rõ, xác minh việc này tại tiệm cầm đồ.

Về lý do nhận tội tại CQĐT, Thi cho biết bản thân chỉ học đến lớp 3, không đọc được hết chữ. Cán bộ điều tra kêu Thi ký vào biên bản để đưa đi cai nghiện nên Thi ký. Riêng Thọ không lý giải vì sao thay đổi lời khai, chỉ khẳng định lời khai tại phiên tòa mới đúng sự thật.

Đại diện VKS vẫn cho rằng hai bị cáo có tội, đề nghị HĐXX phạt Thọ 8-9 năm tù, Thi từ bảy năm đến bảy năm sáu tháng tù. Do tính chất phức tạp của vụ án, HĐXX phải nghị án kéo dài, cho đến chiều 17-11 mới tuyên án.

Lê Văn Thi (giữa) sum họp với gia đình. Ảnh: L.TRINH

Quá nhiều vi phạm tố tụng nghiêm trọng

Theo HĐXX, CQĐT đã có nhiều vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Cụ thể, trong hồ sơ vụ án có hai cáo trạng cùng số, cùng ngày nhưng khác nhau về căn cứ khởi tố. Hồ sơ thể hiện lúc 10 giờ ngày 18-11-2014, công an theo dõi phát hiện Hoàng cùng hai đối tượng khác sử dụng ma túy nên bắt giữ. Qua đấu tranh, các đối tượng khai nhận mua ma túy của Thọ và Thi nên CQĐT mới tiến hành bắt khẩn cấp Thọ và Thi. Tuy nhiên, có một biên bản khác lại thể hiện Hoàng đã bị bắt từ 3 giờ ngày 18-11-2014.

Khi bắt Thi, tài sản của Thi (500.000 đồng, một xe máy và điện thoại Nokia) bị thu giữ thì CQĐT lại ghi vào biên bản bắt Thọ. Hồ sơ có đến hai biên bản bắt người đối với Thi cùng ngày, cùng giờ nhưng khác nhau về chứng cứ. Một biên bản (bút lục số 40) ghi có thu giữ 32 gói nylon chứa chất bột màu trắng nghi ma túy tổng hợp. Một biên bản bắt người khác (bút lục 192) ghi không thu giữ 32 gói nylon chứa chất bột màu trắng nghi ma túy tổng hợp.

Tại phiên tòa, đại diện VKS lý giải khi bắt Thi, CQĐT không thu giữ 32 gói ma túy nên sau khi điều tra, CQĐT đã lập lại một biên bản bắt người khác. Theo HĐXX, sự khắc phục này của CQĐT là không đúng quy định, có dấu hiệu làm sai lệch hồ sơ vụ án. Bởi lẽ theo luật, biên bản bắt người phải được lập tại thời điểm cơ quan công an bắt người.

Đặc biệt, hồ sơ khi thì thể hiện Thọ, Thi bị bắt khẩn cấp, khi thì cho rằng bị bắt quả tang. Thọ, Thi bị bắt tại TP Thủ Dầu Một, CQĐT thu giữ vật chứng tại TP Thủ Dầu Một nhưng mang về Thuận An mới lập biên bản và niêm phong vật chứng.

Cũng theo HĐXX, việc thu thập chứng cứ của CQĐT vi phạm tố tụng nghiêm trọng, không có giá trị chứng minh. Trong hồ sơ có tài liệu chỉnh sửa thời gian nhưng không có chữ ký xác nhận việc chỉnh sửa.

HĐXX nhận định lời khai của các nhân chứng tại phiên tòa mâu thuẫn với lời khai của chính họ tại CQĐT. Tại phiên tòa, Phương cho rằng nhìn tướng giống Thi, Hoàng khẳng định không phải Thi. Bản thân Thọ cũng cho rằng Thi không liên quan đến việc mua bán ma túy. Các lần đối chất với các nhân chứng, Thi cũng không thừa nhận việc giao trực tiếp cũng như chở Thọ đi giao hàng. Từ đó HĐXX nhận định không có cơ sở để buộc tội Thi nên tuyên Thi không phạm tội.

Riêng với Thọ, HĐXX cho rằng cáo trạng truy tố Thọ về tội mua bán trái phép chất ma túy là đúng người, đúng tội nên tuyên phạt tám năm sáu tháng tù.