Thời gian gần đây, trên địa bàn TP.HCM liên tiếp xảy ra các vụ cướp, cướp giật tài sản tại các chi nhánh, phòng giao dịch của các ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý, với hành vi rất manh động, liều lĩnh.
Liên tiếp xảy ra các vụ cướp, cướp giật
Theo cảnh báo từ Công an TP.HCM, trên địa bàn hiện có khoảng 2.008 ngân hàng, chi nhánh ngân hàng trực thuộc, 1.367 cơ sở kinh doanh vàng và 20 điểm thu đổi ngoại tệ. Các vụ cướp ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng tăng so với cùng kỳ.
Theo công an, có nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan dẫn đến những vụ cướp ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng có xu hướng gia tăng trong thời gian qua.
Trong đó, phải kể đến không ít thanh thiếu niên lười lao động, muốn có tiền nhưng không phải làm việc, lao động, một số đối tượng thường xuyên tiếp xúc với phim ảnh, nghiện game bạo lực, nhân vật ảo…
Một số người mê cờ bạc, cá độ bóng đá, đầu tư tiền ảo, chơi game… thua lỗ, không có tiền để trả nợ nảy sinh ý định cướp ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng.. để giải quyết nhu cầu tài chính.
Tính đến hết tháng 11, trên địa bàn ghi nhận xảy ra 6 vụ cướp, cướp giật tài sản tại ngân hàng và cơ sở kinh doanh vàng, tăng 3 vụ (1 vụ cướp ngân hàng, 02 vụ cướp giật tài sản cơ sở kinh doanh vàng) so với cùng kỳ năm 2022.
Vào ngày 3-3, tại phòng giao dịch Ngân hàng Sacombank tại phường 7, quận 8 có 3 người sử dụng vật giống súng uy hiếp nhân viên, bảo vệ để cướp tài sản, tuy nhiên không lấy được tiền.
Ngày 24-10, tại Ngân hàng Sacombank chi nhánh Hóc Môn, xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, hai người sử dụng vật giống súng uy hiếp nhân viên, bảo vệ để cướp tài sản, tổng tài sản thiệt hại khoảng 4 tỷ đồng.
Vào ngày 17-1, tại cơ sở kinh doanh vàng trên địa bàn phường 14, quận 6, một người giả vờ hỏi mua dây chuyền vàng trị giá khoảng 10 triệu đồng, sau đó bất ngờ cầm dây chuyền bỏ chạy.
Vào ngày 12-7, tại cơ sở kinh doanh vàng ở xã Hưng Long, huyện Bình Chánh, một người vờ hỏi mua 1,325 lượng vàng trị giá khoảng 49 triệu đồng rồi bất ngờ bỏ chạy.
Ngày 16-7, tại cơ sở kinh doanh vàng trên địa bàn phường 15, quận 10 có một người giả vờ hỏi mua hai sợi dây chuyền vàng trị giá khoảng 44 triệu đồng rồi lấy vàng bỏ chạy.
Ngày 28-7, tại cơ sở kinh doanh vàng ở phường Phước Long A, TP. Thủ Đức có một người vờ hỏi mua 6,5 chỉ vàng sau đó bất ngờ bỏ chạy.
Với việc áp dụng đồng bộ các biện pháp, lực lượng chức năng đã truy bắt các đối tượng gây án chỉ trong thời gian ngắn (chưa đầy 24 giờ) và thu hồi tối đa tài sản bị chiếm đoạt cho bị hại.
Bên cạnh đó, sự phát triển bùng nổ của mạng xã hội, internet dẫn đến các thông tin tiêu cực dễ được tiếp cận, chia sẻ đặc biệt gần đây trên không gian mạng thường xuyên xuất hiện các hội, nhóm kín chứa các nội dung như: hội vỡ nợ làm liều, bùng nợ, trốn nợ… khi tham gia vào các hội nhóm này đã vô tình thúc đẩy hành vi phạm tội của các đối tượng dù biết rõ hậu quả có thể xẩy ra cho bản thân và xã hội.
Mặt khác, vị trí của các ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng thường đặt ở các vị trí giao thông đông đúc, nhiều đường ngang, ngõ tắt… giúp cho đối tượng dễ dàng theo dõi, quan sát nắm được di biến động, quy luật hoạt động mà không bị phát hiện, để ý, dễ chạy trốn.
Công an khuyến cáo
Theo Công an, thực tế nói trên còn có những nguyên nhân chủ quan như việc tuyên truyền phương thức, thủ đoạn của tội phạm cướp, cướp giật còn hạn chế dẫn đến cán bộ, công nhân viên ngân hàng, chủ cơ sở kinh doanh vàng… còn chủ quan, coi nhẹ phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh.
Hệ thống camera giám sát an ninh, hệ thống báo động tại các điểm giao dịch, cơ sở kinh doanh vàng hiện nay còn thiếu, chất lượng thấp, vị trí lắp đặt chưa phù hợp vì vậy chưa thực sự hiệu quả trong công tác phòng ngừa, truy vết đối với các loại tội phạm này.
Một trong các nguyên nhân chủ quan là do lực lượng bảo vệ, nhân viên của một số phòng giao dịch ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng hiện nay chưa nhận thức được đầy đủ, chưa làm tốt công tác phát hiện, phòng ngừa; kỹ năng xử lý tình huống trong tiếp xúc, đối diện thực tế với đối tượng cướp, cướp giật tài sản tại ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng còn thiếu và yếu, đôi khi còn mất bình tĩnh, hoảng sợ, lực lượng mỏng còn kiêm thêm nhiệm vụ trông, giữ xe là điều kiện để các đối tượng lợi dụng gây án và tẩu thoát.
Theo Công an TP.HCM, phương thức thủ đoạn của các đối tượng gây án thường lợi dụng lúc vắng người qua lại, vắng người thực hiện giao dịch, ngân hàng bố trí ít lực lượng bảo vệ, đối tượng sử dụng hung khí nguy hiểm không chế bảo vệ, nhân viên ngân hàng để cướp tài sản và nhanh chóng tẩu thoát.
Thực tế, các vụ việc xảy ra cho thấy trước khi gây án các đối tượng thường khảo sát, theo dõi di biến động, giờ giấc hoạt động và lên phương án gây án và cách tẩu thoát. Đặc biệt, đối tượng thường trang bị hung khí nguy hiểm, manh động có thể sử dụng hung khí để cản trở, gây thương tích cho lực lượng bảo vệ, nhân viên ngân hàng, người dân nếu không làm theo hoặc bị truy đuổi trên đường chạy trốn.
Các đối tượng thường là một đến hai người sử dụng xe gian, biển số giả đến hiện trường để gây án. Đáng chú ý các đối tượng gây án chủ yếu chưa có tiền án, tiền sự, không có việc làm ổn định, nợ nần, khó khăn về kinh tế; sử dụng mạng xã hội liên lạc với nhau để cùng nhau đi cướp tài sản tại các ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng sau đó tẩu thoát, phân tán tài sản gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình điều tra, phá án và thu hồi tài sản cho bị hại.
Công an TP.HCM cũng phát đi khuyến cáo:
Với các ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng, bạc, đá quý:
Thường xuyên cập nhật phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm cướp, cướp giật để tuyên truyền, qua đó nâng cao tinh thần cảnh giác, hạn chế tối đa sơ hở, thiếu sót để các đối tượng lợi dụng gây án. Yêu cầu khách hàng khi thực hiện các giao dịch phải bỏ che mặt, mũ bảo hiểm, bố trí khu vực ngồi chờ riêng với khu vực giao dịch. Dán thông báo để nâng cao cảnh giác cho khách hàng đồng thời răn đe đối tượng.
Tăng cường hệ thống camera giám sát có khả năng theo dõi, giám sát bên ngoài, bên trong và thu được hình ảnh, video có độ phân giải cao, rõ nét. Lắp đặt hệ thống báo động và phát tín hiệu khẩn cấp được kết nối với cơ quan Công an nơi gần nhất và được bố trí tại những nơi nhân viên có thể dễ dàng tiếp cận, bí mật, nhanh chóng kích hoạt trong trường hợp khẩn cấp.
Phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng nhằm tăng cường ổn định trật tự, kịp thời có biện pháp ngăn ngừa tội phạm, phòng vệ và có giải pháp ứng phó, bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản.
Bố trí đội ngũ nhân viên bảo vệ đủ về số lượng, có sức khỏe, nhanh nhẹn, được đào tạo, có kỹ năng xử lý tình huống và được trang bị công cụ hỗ trợ mà pháp luật cho phép sử dụng.
Đối với quần chúng nhân dân:
Luôn cao tinh thần cảnh giác, phòng ngừa cướp, cướp giật tài sản, chủ động bảo vệ tài sản của bản thân, không chọn di chuyển trên đường vắng vẻ khi mang theo tài sản có giá trị lớn.
Khi có tình huống xảy ra, người dân cần bình tĩnh, làm theo yêu cầu của đối tượng để trước mắt bảo vệ sức khỏe, tính mạng....Tuyệt đối không liều lĩnh khống chế, vật lộn với đối tượng trong tay có vũ khí nguy hiểm. Cần ghi nhớ đặc điểm nhận dạng của đối tượng để cung cấp cho lực lượng Công an. Tận dụng tối đa thời cơ mà đối tượng sơ hở, báo tin cho cơ quan Công an nơi gần nhất.
