Gần 80% lao động trẻ 'săn' việc qua mạng xã hội

Ngày 21-5, Trung tâm Dịch vụ việc làm Thanh niên TP.HCM đã tổ chức tọa đàm về chủ đề “Lao động trẻ - Khát vọng phát triển Thành phố”.

Đây cũng là dịp để các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp và lao động trẻ đóng góp ý kiến, đề xuất giải pháp, kiến nghị đến lãnh đạo TP nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội của TP trong thời gian tới.

Mạng xã hội là kênh tìm việc phổ biến nhất

Báo cáo tại tọa đàm, TS Nguyễn Thị Thu Trang, Phó Trưởng khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn, Trường ĐH Tôn Đức Thắng, cho biết nhóm nghiên cứu đã khảo sát hơn 5.500 thanh niên tại TP.HCM. Trong đó, 73% là sinh viên, chủ yếu trong độ tuổi từ 18-25. Đây là nhóm lao động trẻ đang chuẩn bị bước vào thị trường việc làm.

Dù không xem lương là yếu tố hàng đầu, nhưng phần lớn những người được khảo sát vẫn kỳ vọng được trả công xứng đáng. Cụ thể, kết quả khảo sát cho thấy 31,6% ưu tiên mức lương và phúc lợi nhưng đến 78,2% mong được trả lương và hưởng chế độ tốt.

Tuy nhiên, họ cũng gặp nhiều thách thức: 79,25% cho biết thị trường việc làm cạnh tranh gay gắt; 63,6% thiếu kinh nghiệm và 50,8% chưa vững chuyên môn. Dù vậy, phần lớn vẫn chủ động học thêm kỹ năng mới và 56,7% sẵn sàng làm trái ngành nếu phù hợp.

Về cách tìm việc, mạng xã hội là kênh phổ biến nhất (78,8%), tiếp theo là các trang tuyển dụng trực tuyến (50,8%). Ngoài mong đợi từ phía doanh nghiệp, nhiều bạn trẻ cũng kỳ vọng TP sẽ tăng thu nhập bình quân (45,6%) và tạo thêm việc làm mới (24,6%).

Dựa vào kết quả khảo sát, TS Trang nhấn mạnh việc hỗ trợ từ doanh nghiệp, chính quyền là yếu tố quan trọng để thanh niên phát huy năng lực và gắn bó lâu dài với công việc.

TP cần hướng đến nhân lực số

Cũng tại tọa đàm, ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM, chia sẻ rằng trong quá trình tư vấn hướng nghiệp, ông thường nhận được ba nhóm câu hỏi lớn từ học sinh, sinh viên và phụ huynh: Liệu có bị AI thay thế không?; Nên học bậc nào, học ngành gì, học trường nào?; Hay là… không học gì cả?.

“Không học gì thì sẽ lạc hậu và gần như bị triệt tiêu trong thời đại số. Song việc học gì, học như thế nào cần phù hợp với từng cá nhân. Lao động trẻ trong tương lai chịu tác động mạnh của chuyển đổi số, đòi hỏi người học phải linh hoạt thích nghi, dù nền tảng lao động truyền thống vẫn còn” - ông Tuấn nhận định.

Theo ông Tuấn, trong thời gian tới, cơ cấu nghề nghiệp sẽ dịch chuyển mạnh mẽ từ lao động giản đơn sang các ngành nghề đòi hỏi kỹ thuật và chuyên môn cao. Người lao động không chỉ cần kỹ năng ứng dụng công nghệ, mà còn phải có kỹ năng mềm và khả năng thích nghi với môi trường làm việc trên nền tảng số.

"Đúng là sẽ có nhiều ngành nghề bị tác động mạnh. Nhưng điều quan trọng không chỉ là chạy theo xu hướng việc làm, mà là hướng đến xây dựng nguồn nhân lực số, nhân lực chất lượng cao" - ông Tuấn nhấn mạnh.

Bà Lượng Thị Tới, Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM, cho biết hiện TP có hơn 2,3 triệu lao động trẻ. Để lao động trẻ có hành trang vững chắc từ khi còn ngồi ghế nhà trường, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, sở ngành trong việc hỗ trợ từ bậc phổ thông đến giáo dục nghề nghiệp, đại học, sau đại học.

Bà Tới nhận định thanh niên và lao động trẻ hiện nay có nhiều lợi thế: Sức sáng tạo, tinh thần khởi nghiệp, khả năng thích ứng nhanh và đặc biệt là biết khai thác công nghệ AI.

Tuy nhiên, theo bà Tới, nếu quá phụ thuộc vào AI, họ có thể đánh mất tư duy sáng tạo cá nhân. Vì vậy, điều quan trọng là mỗi người trẻ cần ý thức rõ năng lực và vị trí của mình để tận dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ.

"Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang tái cấu trúc, tinh gọn bộ máy và nâng cao năng suất, Nghị quyết 68 ra đời đã góp phần giải bài toán việc làm, đồng thời tạo cơ hội khởi nghiệp cho thanh niên, lao động trẻ.

TP.HCM cũng đã ban hành nhiều chính sách thiết thực như Đề án 104 – hỗ trợ chuyển đổi nghề trong giai đoạn tái cấu trúc. Các sở, ngành hiện cũng đang khảo sát, đánh giá và đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực trong tương lai" - bà Tới nói.