Việc các ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất tiền gửi sẽ giúp thu hẹp khoảng cách giữa chênh lệch tăng trưởng tín dụng và tăng trưởng huy động vốn. Thế nhưng lãi suất đầu vào tăng cao cũng tạo áp lực lên lãi suất cho vay. Điều này khiến khách hàng vay tiền là doanh nghiệp, người dân lo lắng.
Đến lượt lãi suất cho vay nhấp nhỏm tăng
Ông Nguyễn Thế Vinh, chủ một cơ sở kinh doanh nông sản ở Đắk Lắk, cho biết hiện ông đang có khoản vay 750 triệu đồng tại một ngân hàng đóng trên địa bàn. Khoản vay của ông được sử dụng để thu mua nông sản và được thế chấp bằng bất động sản.
Khoản vay này đáo hạn một năm một lần nên hằng tháng ông chỉ cần trả lãi mà không phải trả tiền gốc. Với lãi suất cho vay hiện tại 9%/năm nên mỗi tháng tiền lãi ông phải trả dao động khoảng 5,6 triệu đồng.
Nhưng cách đây vài ngày, ông liên hệ với nhân viên ngân hàng để vay thêm thì được thông báo lãi suất cho vay hiện đã tăng lên 10%/năm. “Nhân viên ngân hàng giải thích rằng do lạm phát, chi phí vốn đầu vào tăng… nên ngân hàng buộc phải tăng lãi suất đầu ra, tức lãi cho vay” - anh Vinh nói.
Chị Mai Thanh, nhà quận 9, TP.HCM, chia sẻ đang có nhu cầu vay ngân hàng để mua nhà ở nên rất quan tâm đến lãi suất cho vay. “Nghe lời khuyên của bạn bè, hồi tháng 8, tôi hỏi một ngân hàng nước ngoài thì được thông báo lãi suất cho vay cố định kỳ hạn một năm là 6,89%% và lãi suất sau ưu đãi là 9,75%. Nhưng mới đây, hỏi lại chính ngân hàng này thì được thông báo lãi suất cho vay ưu đãi kỳ hạn một năm đầu tiên đã tăng lên mức 7,15%-7,7% và lãi suất thả nổi sẽ lên khoảng 10%” - chị Thanh kể.
 |
| Gần đây, lãi suất đầu vào tăng cao tạo áp lực lên lãi suất cho vay. Ảnh: TL |
Thấy ngân hàng nước ngoài tăng lãi suất cho vay, chị quay sang hỏi một số ngân hàng trong nước thì được biết lãi suất cho vay còn tăng mạnh hơn. Theo đó, một số ngân hàng trong nước hiện đang niêm yết lãi suất cố định kỳ hạn từ ba tháng đến một năm đầu tiên ở quanh ngưỡng 8,45%-9%/năm và lãi suất cho vay sau ưu đãi có thể lên đến trên 12%/năm, thậm chí cao hơn.
“Nếu lãi suất huy động còn tiếp tục điều chỉnh tăng thêm thì không biết lãi suất cho vay sẽ còn bị đẩy lên bao nhiêu nữa. Những người có nhu cầu đi vay tiền hoặc đang có khoản vay tại ngân hàng đang chịu áp lực lớn trước lãi suất vay tăng” - chị Mai lo lắng.
Ông Dương Anh Vũ, chuyên gia tài chính, cho rằng trong bối cảnh tăng trưởng huy động vốn thấp hơn tăng trưởng tín dụng như hiện nay buộc các ngân hàng phải tăng mạnh lãi suất huy động để thu hút tiền gửi nhàn rỗi từ người dân và các tổ chức. Qua đó vừa giúp giảm bớt áp lực căng thẳng thanh khoản vừa đáp ứng vốn cho nền kinh tế.
Tuy nhiên, việc tăng lãi suất tiền gửi cũng làm chi phí đầu vào của các ngân hàng trở nên đắt đỏ hơn, do đó lãi suất cho vay tăng theo là điều khó tránh khỏi. Điều này tạo áp lực lớn lên mặt bằng lãi suất cho vay, khiến khách hàng là nhà kinh doanh và người dân phải trả lãi vay nhiều hơn.
Tìm mọi cách ghìm cương lãi suất cho vay
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh TP.HCM, cho biết: Trong điều kiện lãi suất huy động tăng, để giữ ổn định lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, các ngân hàng cần chú trọng thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.
Trước hết, các ngân hàng cần tiếp tục thực hiện chương trình cho vay với năm nhóm ngành lĩnh vực ưu tiên gồm doanh nghiệp nhỏ và vừa, xuất khẩu, nông nghiệp và nông thôn, công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Những đối tượng này được vay với lãi suất cho vay ngắn hạn bằng tiền đồng ở mức thấp, hiện không quá 4,5%/năm. Các chương trình này đều có điểm chung là lãi suất cho vay hợp lý và thấp hơn so với mặt bằng chung trên thị trường.
Ngoài ra, các ngân hàng cần triển khai quyết liệt gói hỗ trợ 2% lãi suất để góp phần trực tiếp hỗ trợ cho doanh nghiệp, giảm bớt tác động về áp lực tăng lãi suất cho vay khi lãi suất huy động vốn tăng. Đồng thời các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động, chi phí quản lý và chủ động điều chỉnh mức lợi nhuận với tinh thần sẻ chia và trách nhiệm trước yêu cầu giữ ổn định lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, với dịch vụ và phương thức giao dịch hiện đại, cùng việc số hóa hoạt động quản lý, các ngân hàng có điều kiện để giảm phí dịch vụ, hỗ trợ trực tiếp cho người vay vốn. Đây là giải pháp khả thi đang được nhiều ngân hàng thực hiện, cần mở rộng và tạo hiệu ứng tích cực chung trên toàn hệ thống trong bối cảnh hiện nay.
Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn cũng cho hay mới đây, cơ quan này đã tăng một số mức lãi suất trần tiền gửi cho các ngân hàng thương mại. Một trong những mục tiêu của việc này là tạo điều kiện cho hệ thống ngân hàng có thể tiếp tục duy trì thu hút tiền gửi và có nguồn tài chính để cho vay, hỗ trợ cho nền kinh tế trong thời gian tới.
Đặc biệt NHNN khi điều chỉnh lãi suất cũng đã tính đến mục tiêu bình ổn lãi suất cho vay. Cụ thể, trong số các trần lãi suất điều chỉnh tăng, NHNN tăng lãi suất điều hành và trần lãi suất tiền gửi, đồng thời giữ nguyên trần lãi suất cho vay, thể hiện việc điều hành đã hướng đến mục tiêu ổn định mặt bằng lãi suất cho vay.
Đồng thời, NHNN cũng vận động các tổ chức tín dụng tiếp tục rà soát để tiết giảm các chi phí hoạt động, qua đó tạo điều kiện về mặt tài chính để giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong thời gian tới.
Cuộc đua lãi suất chưa hạ nhiệt
Sau khi NHNN tăng một loạt lãi suất điều hành từ ngày 23-9, lãi suất tiền gửi tại bốn ngân hàng thương mại lớn gồm Vietcombank, BIDV, Agribank và VietinBank đã tăng 0,7%-1% so với tháng trước tùy kỳ hạn.
Hàng loạt ngân hàng khác cũng đồng loạt tăng lãi suất huy động thêm 0,5%-1,5%/năm. Hiện lãi suất tiền gửi cao nhất trên thị trường đã lên đến 8,4%/năm, thậm chí có ngân hàng áp dụng mức lãi suất tiền gửi tiết kiệm cho kỳ hạn 13 tháng lên tới 8,8%/năm.
Không chỉ tăng lãi suất tiền gửi, một số ngân hàng còn tung ra chương trình chứng chỉ tiền gửi với lãi suất trên 8%/năm để thu hút người gửi tiền.
Công ty chứng khoán SSI dự báo lãi suất huy động có thể sẽ tăng thêm 1%-1,5%/năm từ cuối năm nay và đầu năm tới. Với chi phí vốn ngày một gia tăng sẽ gây áp lực làm tăng lãi suất cho vay.
