Ngày 24-2, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã đưa vụ án ông Nguyễn Văn Đồng (66 tuổi, ngụ xã Đức Liễu, Bù Đăng, Bình Phước) bị cáo buộc giết người ra xét xử phúc thẩm. Tòa đã tuyên hủy bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Bình Phước để điều tra, xét xử lại theo thủ tục chung. Trước đó, TAND tỉnh Bình Phước đã tuyên ông Đồng không phạm tội.
Ông Nguyễn Văn Đồng (trái) tại phiên tòa phúc thẩm. Ảnh: PHƯƠNG LOAN
VKS: Chỉ là điều tra chưa đầy đủ
Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Đồng nói ông và nạn nhân là ông Trần A Ửng (ngụ cùng xã) không mâu thuẫn gì. Ngày đó ông Đồng có đến uống rượu, ăn cháo gà nhưng sau ông Ửng phải dỗ con nên ông về. Khi đó ông Ửng cùng hai con ngồi ở thềm nhà. Chỉ đến khi công an đến nhà mời đi làm việc thì ông mới biết chuyện ông Ửng chết. Ông không thừa nhận đồng hồ mình đeo có vết màu nâu (mà qua giám định là vết máu của nạn nhân). “Tôi khi đó đã 63 tuổi, già hơn ông Ửng 15 tuổi thì sức đâu mà đánh. 20 năm làm cán bộ Chữ thập đỏ, tôi chỉ giúp người và chưa làm điều gì xấu. Nếu tôi làm việc ác thì tôi sẽ bị trừng trị. Mong HĐXX minh xét” - ông Đồng trình bày.
Đại diện VKS Cấp cao cho rằng từ lời khai của các nhân chứng, vật chứng… đã đủ căn cứ kết tội ông Đồng. Về việc thu giữ đồng hồ, VKS cho rằng tuy việc thu giữ không đúng thẩm quyền nhưng đảm bảo được yêu cầu cần thu ngay. Về việc không giám định dấu vân tay trên viên gạch và khúc cây, theo VKS, do hiện trường vụ án bị xáo trộn, viên gạch bị vỡ làm bốn mảnh, khúc cây có bề mặt gồ ghề khó để lại dấu vân tay nên CQĐT không trưng cầu giám định.
Viện cũng bác bỏ quan điểm của tòa sơ thẩm cho rằng CQĐT thực nghiệm hiện trường không đầy đủ bởi “bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội nên không thể thực hiện”. Tuy nhiên, CQĐT đã cho cháu T. thực nghiệm cùng với người đóng thế để xác định vị trí nạn nhân bị đánh, bị đẩy xuống giếng và vị trí nhân chứng T. đứng quan sát.
Về quy định người làm chứng phải trên sáu tuổi thì VKS cấp cao cho rằng quy định này chỉ có trong BLDS, còn trong tố tụng hình sự không có nên chỉ cần biết sự việc là có thể làm chứng…
Tuy nhiên, đại diện VKS cũng đề nghị hủy án vì một số vấn đề CQĐT chưa thực hiện hoặc thực hiện mà chưa đầy đủ như chưa đối chất làm rõ lời khai của ông Đồng, chưa thực nghiệm điều tra đầy đủ hành vi, tình huống của ông Đồng trong việc thực hiện tội phạm…
Hủy án vì chứng cứ buộc tội chưa đầy đủ
Tòa phúc thẩm nhận định: Căn cứ vào hồ sơ vụ án, biên bản khám nghiệm tử thi, khám nghiệm hiện trường ghi nhận các vết máu trên nền nhà, trên tay quay giếng và một số vật chứng cho thấy trước khi nạn nhân rơi xuống giếng đã có xảy ra xô xát.
Đối với vết máu trên đồng hồ, có bút lục ông Đồng khai “trên đồng hồ của tôi có một vết màu nâu…” - lời khai này có luật sư tham gia. Tại tòa sơ thẩm, ông Đồng khai khi công an thu giữ đồng hồ không có vết máu. Các lời khai mâu thuẫn nhưng tòa sơ thẩm không thu thập chiếc hộp cất đồng hồ được niêm phong có chữ ký của bị cáo đem ra đối chứng tại tòa, lại cho rằng việc thu giữ vật chứng không có biên bản niêm phong để từ đó tuyên ông Đồng không phạm tội là chưa đảm bảo tính khách quan, toàn diện. Trong khi đó, VKS xác định khi bàn giao đồng hồ đi giám định có lập biên bản niêm phong, hiện hộp niêm phong còn lưu giữ ở kho vật chứng tại cơ quan thi hành án tỉnh. Đây là chứng cứ quan trọng cần phải được xem xét khi giải quyết vụ án.
Quá trình điều tra, ông Đồng có nhiều lời khai chưa thống nhất nhưng chưa được điều tra đối chất để làm rõ. Quá trình điều tra chưa xác định vị trí mà hai nhân chứng gặp ông Đồng để xác định khoảng cách giữa họ và ông Đồng để làm rõ tính khách quan. CQĐT cũng chưa giám định cơ chế hình thành vết thương trên đầu nạn nhân…
Tòa phúc thẩm nhận định việc điều tra, thu thập chứng cứ của cấp sơ thẩm chưa đầy đủ, toàn diện mà tòa sơ thẩm đã tuyên không phạm tội là không có căn cứ nên cần hủy toàn bộ để điều tra lại theo thủ tục chung…
| Từng trắng án vì chứng cứ buộc tội mù mờ Ông Đồng bị cáo buộc đã giết người và đẩy xuống giếng vào sáng 28-1-2013. Theo cáo trạng, hôm đó ông Đồng đến nhà ông Trần A Ửng (ngụ cùng xã) uống rượu, đánh bài ăn tiền. Do cháu C. (khi đó hai tuổi, con ông Ửng) khóc nên ông Ửng dừng chơi để dỗ con. Đang thua 36.000 đồng, ông Đồng bắt ông Ửng chơi tiếp. Ông Ửng không đồng ý, dẫn đến cự cãi, xô xát. Ông Đồng đã dùng gạch và khúc gỗ đánh ông Ửng. Ông Ửng bỏ ra ngoài giếng ngồi thì ông Đồng chạy tới xô xuống giếng. Lúc này, hai con của ông Ửng (cháu C. và cháu T., khi đó hơn năm tuổi) khóc và đi ra cổng. Người nhà đi làm về phát hiện ông Ửng chết dưới giếng. Quá trình điều tra và tại các phiên tòa, ông Đồng đều không nhận tội. Trong khi đó, chứng cứ đặc biệt quan trọng trong vụ án là đồng hồ đeo tay của ông Đồng bị công an xã thu giữ tuy có biên bản tạm giữ tang vật nhưng không có biên bản niêm phong (có người chứng kiến, có bị cáo ký). Tuy nhiên, ông Đồng không thừa nhận đồng hồ có vết màu nâu tại dây quai. Ngày 24-8-2015, TAND tỉnh Bình Phước không chấp nhận mức án chung thân mà VKS đề nghị. Tòa tuyên bố ông Đồng không phạm tội vì chứng cứ buộc tội mù mờ. Người giám hộ không đúng theo quy định mà là người hàng xóm. Ngoài ra, CQĐT có rất nhiều vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong việc thu thập chứng cứ để chứng minh tội phạm như không khám xét nhà ở, thu thập cái áo trắng ông Đồng mặc khi về nhà; thu giữ vật chứng là cây gỗ và viên gạch Tàu nhưng không niêm phong và không giám định dấu vân tay ở trên những vật này, chưa làm rõ được vấn đề thời gian liên quan đến vụ án để chứng minh tội phạm. Nhân chứng là cháu T. chưa đủ sáu tuổi theo quy định, lời khai lại không thể hiện nguyên nhân chết, người gây ra cái chết. Việc lấy lời khai vi phạm thủ tục tố tụng, lời khai của cháu T. không đủ độ tin cậy và tính đúng đắn, khách quan để chứng minh tội phạm; còn lời khai của những người làm chứng khác trong vụ án chỉ là những người nghe cháu T. nói lại chứ không có chứng kiến. Quan trọng nữa là việc thực nghiệm hiện trường không được thực hiện đúng quy định tại Điều 153 BLTTHS nên chưa làm rõ được toàn bộ hành vi, diễn được tình huống như đánh thế nào, dùng vật gì đánh, đánh vào đâu, hậu quả, phản ứng của nạn nhân, từ đó mới xác định được động cơ mục đích để xác định tội phạm, qua hành vi khách quan thì mới xác định được ý thức chủ quan của bị cáo. Tiêu điểm Theo kết luận giám định, “nạn nhân có ba vết thương dập, rách da đầu do vật tày có cạnh tác động. Nạn nhân tử vong do ngạt nước và suy hô hấp cấp”; “các dấu vết ghi thu trên đồng hồ, trên nền nhà và trên tay quay giếng đều là máu của nạn nhân”. |
