Huyền thoại Johan Neeskens của bóng đá Hà Lan vừa qua đời ngày 7-10 tại Algeria ở tuổi 73 khi ông đang thực hiện đề án “FIFA Coaches” tại quốc gia Bắc Phi này.
Trong quá khứ, huyền thoại Johan Neeskens từng dẫn đội nước ngoài đến Việt Nam, cụ thể là Hà Nội năm 2006 tham dự giải giao hữu quốc tế Cúp Mùa xuân.
Lần đó, chúng tôi tìm đến khách sạn nơi ông trú ngụ xin được phỏng vấn. Đặt ra những câu hỏi cho một huyền thoại tên tuổi trong lịch sử bóng đá Hà Lan và thế giới trả lời thì cỡ nào cũng hay và thú vị cả.
Tuy nhiên với phương Tây, cái gì cũng có giá và phải trả công cho cuộc phỏng vấn. Bởi phương Tây báo chí hầu hết là tư nhân mà có nhà nước thì báo chí thực hiện những bài phỏng vấn cũng phải trả công cho người trả lời, đằng này huyền thoại Johan Neeskens lại là bậc huyền thoại của làng túc cầu thế giới.
Khi biết chúng tôi muốn đặt câu hỏi phỏng vấn thì ông hỏi giá ngay - “Cậu trả cho tôi bao nhiêu tiền cho một cuộc phỏng vấn?! Ở châu Âu, tôi trả lời trong 1 giờ đồng hồ là 400 USD” - ông nói.
Lần đến Hà Nội năm 2006 là lúc đó, huyền thoại Hà Lan Johan Neeskens dẫn dắt U-23 Úc.
Lần phỏng vấn đấy chúng tôi dò hỏi thông tin qua các đồng nghiệp Hà Nội và được biết U-23 Úc ở một resort cao cấp. Xác định đúng nơi U-23 Úc đóng quân, chúng tôi tìm đến lúc chập chạng tối, đó là thời điểm các bóng đội trú ngụ ở khách sạn thường hay đã tắm rửa xong sau buổi tập, thói quen họ kéo xuống đại sảnh “tám chuyện”, hóng cảnh và chờ đến giờ ăn tối.
Đúng như cách suy nghĩ đó của chúng tôi. Trước đó chúng tôi chẳng gọi điện, chẳng xin cái hẹn trước và cũng chẳng từng gặp nhau trước đó rồi cũng chẳng có thư xin được gặp và hẹn trước từ đối tượng được phỏng vấn. Johan Neeskens lại là huyền thoại thế giới. Đôi lúc công việc mang tính chất “5 ăn, 5 thua”. Hoàn thành cuộc phỏng vấn thì quá tốt, không được cũng chả sao.
..Và thế rồi chúng tôi bắt taxi đến khách sạn và vào đại sảnh “hóng” và chờ.
Thật và kế hoạch diễn ra đúng sự tưởng tượng của chúng tôi. Lúc đó chừng 18 giờ kém 15. Chúng tôi ngồi đợi dưới đại sảnh khách sạn chừng 10 phút...thì đám đông cầu thủ Úc đi xuống. Nhóm đi đầu là ban huấn luyện U-20 Úc, trong đó có huyền thoại Johan Neeskens.
Chúng tôi lao đến mở những nụ cười tươi xã giao và nêu vấn đề xin gặp ông độ nửa tiếng để có cuộc phỏng vấn. Gương mặt ông rất nghiêm nghị, không có gì thú vị cả...Và hỏi giá cho cuộc trao đổi phải trả ông bao nhiêu tiền rồi ông ra giá cho một giờ trao đổi là 400 USD. Cùng với những gì ông nói là thái độ rất dứt khoát và gương mặt lạnh tanh và ít thú vị.
Từ lối cầu thang đến trung tâm của đại sảnh tầng trệt dài chừng 40m, vừa đi, chúng tôi vừa “năn nỉ” Johan Neeskens và chúng tôi giải thích công việc báo chí ở Việt Nam. Bóng đá Hà Lan luôn nằm trong tim fan hàng triệu người hâm mộ bao đời nay với cái tên “Hà Lan bay”, “bóng đá tổng lực” gắn với ông cùng Johan Cruyff là những đại diện kiệt xuất ấy, fan hâm mộ bóng đá Hà Lan tại Việt Nam rất thú vị khi đọc được những suy nghĩ của ông. Và thế là ông chịu ngồi xuống bộ salon giữa đại sảnh khách sạn, đồng nghĩa với việc chúng tôi đã đạt được mục đích.
Hỏi ông nhiều câu hỏi có góc cạnh. Tuy nhiên tôi nhớ mãi “cái phản ứng gay gắt, đỏ bừng mặt” của ông khi chúng tôi nêu câu hỏi - Ông có hài lòng với biệt danh “Johan Đệ nhị” sau “Johan Đệ nhất” là Johan Cruyff không? Khi vừa dứt câu hỏi thì mặt ông đỏ bừng và giật người lên là phản ứng rất gắt “Tôi không quan tâm ai là đệ nhất, ai là đệ nhị gì cả. Tôi chỉ biết World Cup 1974 và 1978, tôi đã ghi những bàn thắng cực kỳ quan trọng đưa Hà Lan vào chung kết. Tôi chả quan tâm ai là đệ nhất!...”.
Sau này tôi mới hiểu ra “sao” với “sao” dù cùng là đồng đội hay khác đội thì đều rất không ưa nhau theo cách phân hạng “đệ nhất” hay “đệ nhị”.
Tuy nhiên phương châm của chúng tôi là phải nêu ra những câu hỏi gai góc để Johan Neeskens trả lời. Và ông phán tiếp một câu “cuộc đời sự nghiệp của ông, ông chưa bao giờ quan tâm đến cái “nick” “Johan Đệ nhị” đó.
À thì ra thế. “Ngôi sao” mà, huyền thoại mà.
Johan Neeskens có một cuộc đời cầu thủ lừng danh, một trong những huyền thoại tạo nên “Hà Lan bay”, “Bóng đá tổng lực” trong đó đứng đầu là Johan Cruyff.
Johan Neeskens sau này làm công tác huấn luyện không thành công. Có một thời huyền thoại Hà Lan làm trợ lý cho Frank Rijkaard tại Barcelona.
Vừa qua, cụ thể là ngày 7-10, ông đã qua đời ở Algeria khi đang làm nhiệm thực thi đề án FIFA Coaches ở quốc gia này.