Ngày 15-1, Mỹ và Qatar thông báo các nhà đàm phán đã đạt được một thỏa thuận theo từng giai đoạn nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Gaza giữa Israel và Hamas, sau 15 tháng đổ máu khiến hàng chục nghìn người Palestine thiệt mạng và gây căng thẳng ở Trung Đông, theo hãng tin Reuters.
Mỹ và Qatar thông báo thỏa thuận ngừng bắn
Tại một cuộc họp báo ở Doha, Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman Al Thani cho biết các nhà trung gian hy vọng thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas sẽ có hiệu lực vào ngày 19-1.
Ông Al Thani cho hay các nhà đàm phán đang làm việc với Israel và Hamas về các bước thực hiện thỏa thuận. Những người hòa giải trong các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Israel và Hamas sẽ thành lập một "cơ chế theo dõi" tại Ai Cập, qua đó các hành vi vi phạm thỏa thuận có thể được báo cáo.
"Chúng tôi hy vọng rằng các bên sẽ tuân thủ thỏa thuận và tiếp tục cam kết... nhưng chúng tôi biết rằng những thỏa thuận như thế này rất phức tạp và sẽ có một số vấn đề trong tương lai" - ông Al Thani cho hay.
Tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng tổ chức họp báo để công bố thỏa thuận ngừng bắn Gaza mà Israel-Hamas vừa đạt được.
"Đây là một buổi chiều rất tốt lành, vì cuối cùng tôi cũng có thể tuyên bố lệnh ngừng bắn và một thỏa thuận về con tin đã đạt được giữa Israel và Hamas sau hơn 15 tháng xung đột” - ông Biden cho hay.
Tổng thống Biden cũng lưu ý rằng chính quyền của ông và đội ngũ của Tổng thống đắc cử Trump hợp tác như "một đội” trong quá trình đàm phán thỏa thuận ngừng bắn Gaza.
"Thỏa thuận này đã được phát triển và đàm phán dưới thời chính quyền của tôi, nhưng các điều khoản của nó phần lớn sẽ do chính quyền tiếp theo thực hiện” - ông Biden cho hay.
"Đây là thời điểm thực sự hỗn loạn ở Trung Đông, nhưng khi tôi chuẩn bị rời nhiệm sở, bạn bè của chúng ta mạnh mẽ, kẻ thù của chúng ta yếu đuối, và đó là những cơ hội thực sự cho một tương lai mới" - ông Biden nói thêm.
Nội dung thỏa thuận ngừng bắn Gaza
Thủ tướng Al Thani đã nêu các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas.
Theo đó, giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận ngừng bắn Gaza sẽ kéo dài trong 42 ngày và bao gồm lệnh ngừng bắn, quân đội Israel rút khỏi các khu vực đông dân cư, trao đổi con tin và tù nhân, trao đổi thi thể và đưa người dân Gaza phải di tản trở về nhà.
Hamas sẽ thả 33 con tin Israel trong giai đoạn đầu tiên, bao gồm dân thường và nữ binh lính, trẻ em, người già và người bệnh để đổi lấy một số lượng người Palestine đang bị giam trong các nhà tù Israel. Những người bị thương ở Gaza sẽ được phép rời khỏi vùng đất này để được điều trị, trong khi viện trợ sẽ được phép vào Dải Gaza.
Tờ The Times of Israel đưa tin 3 con tin đầu tiên sẽ được thả vào ngày đầu tiên thoả thuận có hiệu lực, 4 con tin khác sẽ được thả vào ngày thứ bảy của thoả thuận. Sau đó, 3 con tin sẽ được thả sau mỗi 7 ngày, 14 con tin cuối cùng sẽ được thả vào tuần cuối cùng của giai đoạn đầu tiên.
Số con tin còn lại, tổng cộng là 65 người, sẽ chỉ được trả tự do nếu các bên có thể đồng ý về giai đoạn thứ hai của lệnh ngừng bắn.
Ông Al Thani cho biết thêm rằng các chi tiết về giai đoạn thứ hai và thứ ba tiềm năng sẽ được thống nhất trong giai đoạn đầu tiên.
Trong khi đó, Tổng thống Biden nêu chi tiết rằng các cuộc đàm phán sẽ vượt ra ngoài lệnh ngừng bắn tạm thời để tiến tới giai đoạn hai của thỏa thuận có thể bao gồm "một kết thúc vĩnh viễn cho cuộc chiến".
"Trong sáu tuần tới, Israel sẽ đàm phán các thỏa thuận cần thiết để đạt được giai đoạn hai, tức là kết thúc vĩnh viễn cho cuộc chiến. Tôi xin nhắc lại: Một kết thúc vĩnh viễn cho cuộc chiến” - ông Biden nói.
Phản ứng của Israel-Hamas
Nội các Israel cần phải phê chuẩn thỏa thuận này bằng một cuộc bỏ phiếu với đa số đơn giản.
Ngày 15-1, Tổng thống Israel Isaac Herzog nhấn mạnh rằng thỏa thuận đạt được với Hamas là một "bước đi quan trọng" và cần thiết để đưa các con tin trở về.
Ông Herzog đã cảm ơn những người hòa giải và cho biết Israel sẽ "tiếp tục hành động hết sức mình cho đến khi mọi giai đoạn của thỏa thuận được thực hiện và tù nhân cuối cùng được trả tự do. Chúng tôi sẽ không nghỉ ngơi hay nhượng bộ cho đến khi tất cả con trai và con gái của chúng tôi trở về nhà".
Hamas cho biết việc đạt được thỏa thuận về lệnh ngừng bắn ở Gaza và thỏa thuận con tin đánh dấu "một bước ngoặt quan trọng" trong "cuộc đấu tranh chống lại kẻ thù" của nhóm, theo đài CNN.
"Thỏa thuận chấm dứt hành vi gây hấn ở Gaza là thành tựu của nhân dân chúng tôi, lực lượng kháng chiến của chúng tôi, quốc gia của chúng tôi và những người tự do trên thế giới. Nó đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đấu tranh chống lại kẻ thù, trên con đường đạt được mục tiêu giải phóng và trở về của nhân dân chúng tôi" - Hamas cho hay.
Hamas cảm ơn những người hòa giải "đã nỗ lực hết mình để đạt được thỏa thuận này, đặc biệt là Qatar và Ai Cập".
