Đó là những vấn đề được đưa ra trong buổi giao lưu do bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, Th.s, B.s Nguyễn Lan Hải chủ trì, diễn ra vào ngày 24-2. Chương trình do Hội quán các bà mẹ tổ chức nhân kỷ niệm Ngày thầy thuốc Việt Nam (27-2).
Phải tôn trọng và thấu cảm lẫn nhau
Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc, nguyên Giám đốc Trung tâm truyền thông - giáo dục sức khỏe TP.HCM, kể một câu chuyện mà ông biết đến. Đó là một bé gái 16 tuổi bị nổi mụn đầy mặt, tới gặp bác sĩ da liễu nhưng vị bác sĩ đó chỉ hỏi vài câu qua loa rồi đưa toa thuốc. Bé gái ra về trong tâm trạng lo âu, bức xúc chất chứa, thậm chí có ý định tự tử.
BS Đỗ Hồng Ngọc và Th.s, B.s Nguyễn Lan Hải cùng giao lưu với mọi người.
Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc phân tích rằng tâm lí bệnh nhân thì luôn trong trạng thái lo âu, căng thẳng, còn ở khía cạnh bác sĩ thì ngày ngày đều tiếp xúc với bệnh nhân, với bệnh tật nên có thái độ thản nhiên, “chai lì”. Chính điều này khiến cho hai bên xung đột. Nếu được bác sĩ cùng chia sẻ thì tâm lí của bệnh nhân sẽ ổn định, bình tĩnh hơn nhiều.
"Việc bác sĩ bị hành hung xảy ra ở nhiều nước trên thế giới, kể cả những nước khá văn minh. Không chỉ bị đe dọa bằng vũ lực mà mà bác sĩ còn bị ảnh hưởng về mặt tinh thần từ sự xúc phạm bởi lời nói, thái độ của người nhà bệnh nhân..." - Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc nói thêm.
Để hạn chế những mâu thuẫn, xung đột như trên, BS Đỗ Hồng Ngọc cho rằng có ba nguyên tắc cần được áp dụng trong quá trình khám chữa bệnh.
Thứ nhất, đó là sự tôn trọng bệnh nhân. “Khi tiếp xúc bệnh nhân là gái mại dâm, mình cũng tôn trọng họ như đối với bệnh nhân là hoa hậu. Nếu không tôn trọng người ta thì sẽ không truyền thông được” - BS Ngọc nói.
Thứ hai, chính là sự chân thành của bác sĩ đối với bệnh nhân của mình. Cuối cùng, đó là sự thấu cảm, đặt mình vào vị trí bệnh nhân để hiểu rõ ngọn ngành nỗi đau khổ của họ.
BS Đỗ Hồng Ngọc cho hay những lúc căng thẳng, ông uống cà phê với bạn bè, đọc sách, xem phim, làm thơ hoặc chuyển âu lo sang một hướng khác tích cực hơn...
Cũng the BS Ngọc, hiện nay có xu hướng sử dụng thiền cho những y, bác sĩ để tâm họ thanh tịnh, ổn định, từ đó giúp giảm bớt những sai lầm do căng thẳng, giảm tỷ lệ xung đột với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân... Ông cũng cho rằng, những trường y nên giảng dạy về thiền học.
“Còn sống, còn yêu, còn phấn đấu là còn stress”
Trong buổi giao lưu, một người đã đặt câu hỏi: “BS Đỗ Hồng Ngọc, BS Nguyễn Lan Hải có hay gặp stress không? Nếu có, các bác sĩ làm gì để xả stress?”.
Theo Th.s, B.s Nguyễn Lan Hải (thành viên ban cố vấn Hội quán các bà mẹ), stress không phải là bệnh mà là tình trạng cơ thể rơi vào trạng thái căng thẳng quá độ, phải tìm đến thầy thuốc. Thống kê của Tổ chức lao động quốc tế (ILO) cho thấy, hiện có khoảng 20% dân số thế giới đang bị căng thẳng quá mức trong công việc. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khẳng định, stress đang là mối đe dọa lớn nhất cho sức khỏe cộng đồng trong thế kỷ 21. Tại Việt Nam, số người bị stress trên cả nước khoảng hơn 52%.
Th.s, B.s Nguyễn Lan Hải nhìn nhận rằng dù là một bác sĩ thì bà vẫn gặp stress. “Stress đến với tôi là từ những người thân yêu hoặc từ bệnh nhân, những người quát nạt hoặc biếu quà cho tôi như một sự đòi hỏi ưu tiên phục vụ”, bà chân thành chia sẻ.
Nhưng bà khẳng định rằng stress cũng có những cái lợi, giúp cho cuộc sống bớt tẻ nhạt nếu như cá nhân mỗi người sau đó tìm được sự cân bằng của riêng mình.
Đông đảo người nghe cùng đến tham gia, đặt câu hỏi trong buổi trò chuyện.
“Stress nhắc nhở mỗi người phải biết chăm sóc sức khỏe, cảm xúc và tinh thần. Chúng ta cần suy nghĩ tích cực rằng còn sống, còn yêu, còn phấn đấu là còn stress. Mình không thể tránh được stress, cho nên tôi chọn cách chấp nhận, đón nhận và vui nhận đối với stress”, bác sĩ Lan Hải nói.
Cho rằng vấn đề xung đột giữa nhân viên y tế với người nhà bệnh nhân là vấn đề thời sự đang rất được dư luận quan tâm, anh Phó Đức Huỳnh (thuộc Câu lạc bộ Quản lý chất lượng và an toàn người bệnh tại TP.HCM) băn khoăn những vụ việc này, truyền thông đưa tin rất nhanh. Trong khi đó, bệnh nhân tri ân bác sĩ thì không được nhắc tới, coi như chuyện bình thường. "Chúng ta cần làm gì để thay đổi thực trạng này?” - anh đặt vấn đề. |