Không bỏ Điều 292 BLHS 2015 về xử phạt tội kinh doanh trái phép trên mạng

Liên quan đến dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS 2015, bộ trưởng Bộ Tư pháp đã có tờ trình gửi Chính phủ, trong đó có xin ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung Điều 292 về tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông.

Theo tờ trình của Bộ Tư pháp, hiện có hai quan điểm khác nhau về vấn đề này. Ý kiến thứ nhất cho rằng hiện nay kinh doanh trên mạng đang là một hướng phát triển có tiềm năng và ngày càng có nhiều người tham gia. Vì vậy pháp luật cần có cơ chế thúc đẩy, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển lĩnh vực kinh doanh này.

Bộ Tư pháp lý giải: Việc giữ lại Điều 292 BLHS 2015 là để xử lý nghiêm những người vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, bên cạnh việc tạo điều kiện cho những người làm ăn chân chính, tuân thủ pháp luật thì cũng cần có biện pháp xử lý nghiêm đối với những người tham gia kinh doanh trong lĩnh vực này mà vi phạm pháp luật. Những dịch vụ được nêu trong Điều 292 của BLHS là những ngành nghề kinh doanh có điều kiện và việc kinh doanh này nếu được thực hiện trên mạng máy tính, mạng viễn thông thì sẽ rất khó kiểm soát và dễ xảy ra vi phạm, số người bị hại có thể lên đến hàng trăm, hàng ngàn người...

Dù vậy, “quy định của Điều 292 BLHS 2015 có phạm vi tương đối rộng và các từ ngữ sử dụng trong điều luật chưa thật sự phù hợp với các quy định liên quan của pháp luật chuyên ngành” và “cần phải sửa đổi, bổ sung theo hướng thu hẹp một cách hợp lý phạm vi xử lý hình sự về tội danh này, đồng thời điều chỉnh các quy định cụ thể trong điều luật cho phù hợp”.

Trong khi đó, ý kiến thứ hai lại đề xuất loại bỏ hoàn toàn tội danh quy định tại Điều 292 BLHS 2015. Những người theo quan điểm này cho rằng BLHS đã bỏ tội danh kinh doanh trái phép nhưng Điều 292 lại quy định tội "kinh doanh trái phép trên mạng”  là không phù hợp.

Hơn nữa, trong danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện có đến 267 ngành nghề nhưng Điều 292 chỉ quy định xử lý hình sự đối với một số ngành nghề trong số đó. Thêm vào đó, cũng những lĩnh vực kinh doanh nêu tại Điều 292 nếu thực hiện qua mạng thì bị xử lý hình sự, còn nếu không thực hiện qua mạng thì không bị xử lý hình sự là “bất bình đẳng”.

Trước đó, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) cũng vừa chính thức gửi văn bản kiến nghị hủy bỏ điều này. Trên thực tế, điều luật này thời gian qua đã tạo không ít tâm lý lo lắng cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực CNTT cũng như nhiều doanh nghiệp khác có sử dụng mạng viễn thông, mạng máy tính trong hoạt động kinh doanh của mình.

Dự thảo luật được thể hiện theo loại ý kiến thứ nhất. 

ĐỨC MINH - CHÂN LUẬN