Ngày 17-8, sau hai ngày xét xử, TAND tỉnh Phú Yên tuyên phạt bốn bị cáo tổng cộng 30 năm tù về tội hủy hoại rừng.
Theo đó, Huỳnh Anh Khương (37 tuổi, nguyên cán bộ Phòng TN&MT huyện Đồng Xuân) bị phạt tám năm tù; Phạm Xuân Trình (41 tuổi), La O Kính (39 tuổi, cùng ngụ xã Xuân Quang 1, huyện Đồng Xuân) mỗi bị cáo bảy năm sáu tháng tù; La Lan Thập (32 tuổi, ngụ xã Phú Mỡ) bảy năm tù. Ngoài ra, tòa buộc bốn bị cáo liên đới bồi thường cho UBND xã Phú Mỡ hơn 2 tỉ đồng.
Bốn bị cáo bị phạt tổng cộng 30 năm tù về tội hủy hoại rừng. Ảnh: TẤN LỘC
Bản án sơ thẩm kết luận: Tháng 5-2015, Phạm Xuân Trình tự làm các hồ sơ đứng tên ba người dân tộc thiểu số ở xã Phú Mỡ để đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ba thửa đất rừng ở địa phương này.
Được sự tác động của các ông Đỗ Minh Tân, trưởng Công an huyện Đồng Xuân; Nguyễn Thành Chung, cán bộ điều tra công an huyện, ba hồ sơ trên đã được UBND xã Phú Mỡ xác nhận.
Lãnh đạo, cán bộ Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất, Phòng TN&MT huyện Đồng Xuân không kiểm tra, thẩm định hồ sơ mà ký xác nhận và được UBND huyện cấp các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích hơn 83 ha rừng.
Sau đó, Phạm Xuân Trình lập khống các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ tên các hộ được cấp sang cho mình. Cuối tháng 3-2016, Trình thuê gần 30 người sử dụng cưa máy, rựa phát trắng rừng. Thấy vậy, La O Kính, La Lan Thập cũng thuê người chặt phát rừng để lấy đất canh tác. Chỉ trong một thời gian ngắn, gần 110 ha đã bị phát trắng. Trong đó có 33 ha rừng (gồm 25 ha rừng phòng hộ, còn lại là rừng sản xuất), 77 ha có cây gỗ tái sinh nhưng chưa thành rừng.
Thẩm phán Võ Nguyên Tùng, Chánh Tòa Hình sự TAND tỉnh Phú Yên, chủ tọa phiên tòa, tuyên án. Ảnh: TẤN LỘC
HĐXX nhận định các ông Đỗ Minh Tân, Nguyễn Thành Chung tác động để chủ tịch UBND xã, cán bộ địa chính xã Phú Mỡ xác nhận các hồ sơ đăng ký quyền sử dụng đất đứng tên ba người dân tộc thiểu số không đúng pháp luật. Tuy nhiên, kết quả giám định của Sở NN&PTNT tỉnh Phú Yên cho rằng diện tích đất trong các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên là đất trống, có cây gỗ tái sinh nhưng không phải rừng.
Tòa cũng cho rằng việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với hành vi gây thiệt hại về lâm sản, môi trường trên diện tích này không có mối quan hệ nhân quả. Do đó, không có căn cứ để xử lý trách nhiệm hình sự đối với các ông Đỗ Minh Tân, Nguyễn Thành Chung.
Bản án sơ thẩm cũng nêu ra hành vi sai phạm của hàng loạt cán bộ khác liên quan đến quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái quy định. Đó là ông Phạm Duy Long, cán bộ địa chính xã Xuân Quang 1, giúp Trình lập hồ sơ đăng ký quyền sử dụng đất không đúng thực tế. Các ông So Bếp, nguyên chủ tịch UBND xã; La O Hóa, chủ tịch UBND xã; La O Hoa, cán bộ địa chính xã Phú Mỡ, đã cùng xác nhận hồ sơ, đơn xin phát dọn thực bì cho Trình không đúng quy định. Các ông Mai Xuân Lợi, cán bộ Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện; Nguyễn Phan Hóa, cán bộ Phòng TN&MT huyện, lập biên bản kiểm tra hiện trạng không đúng thực tế, tham mưu lãnh đạo đơn vị xác nhận, hoàn tất các thủ tục hồ sơ trái quy định.
Các ông Nguyễn Hồng Đức, giám đốc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất; Cao Thanh Lương, trưởng phòng TN&MT, thiếu trách nhiệm trong kiểm tra, thẩm định hồ sơ, xác nhận, trình UBND huyện cấp giấy chứng nhận trái quy định.
Tuy nhiên, tòa cho rằng các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng trên do UBND huyện Đồng Xuân cấp không phải là căn cứ để thực hiện việc khai thác, chặt phá rừng. Những vi phạm các quy định trong công tác quản lý nhà nước về đất đai của những người trên đã bị xử lý kỷ luật. Tòa cũng cho rằng không có căn cứ buộc những cán bộ liên quan việc cấp giấy đỏ trái quy định phải liên đới bồi thường thiệt hại như đề nghị của luật sư.
Phiên tòa thu hút nhiều người đến theo dõi. Ảnh: TẤN LỘC
Trước đó, trong quá trình xét hỏi tại phiên tòa, bị cáo Phạm Xuân Trình khai các ông Đỗ Minh Tân, Nguyễn Thành Chung cùng làm chung với Trình trong việc tổ chức thuê người chặt phát tổng cộng hơn 44 ha. Ông Tân và ông Chung cũng đưa tiền cho Trình để trả tiền thuê nhân công chặt phát.
Ngoài ra, Trình còn khai các ông Nguyễn Hồng Đức, Cao Thanh Lương cũng góp tiền tham gia chặt phát hơn 14 ha rừng. Trình nói rằng diện tích rừng đó là của các ông Cao Thanh Lương, Huỳnh Anh Khương, Nguyễn Hồng Đức bỏ tiền ra làm chung với nhau chứ không phải của Trình. Bị cáo này nói mình chỉ là người đứng ra thuê nhân công chặt phát và nhận tiền của các cán bộ trên rồi trả cho những người chặt thuê.