Chiều 24-5, sau hai ngày làm việc, phiên tòa xét xử bị cáo Vi Văn Phượng về tội sát hại mẹ ruột của mình kết thúc phần tranh luận. HĐXX TAND tỉnh Bắc Giang tuyên bố nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào sáng 27-5 tới. Nói lời sau cùng, Vi Văn Phượng đồng ý với quan điểm bào chữa của các luật sư (LS) và mong muốn tòa xem xét, minh oan cho mình.
Không có căn cứ bị bức cung, nhục hình
Mở đầu phần tranh luận, đại diện VKSND tỉnh Bắc Giang trình bày quan điểm luận tội. Theo VKS, có đủ cơ sở để kết luận Phượng là người thực hiện hành vi sát hại mẹ ruột là bà Nguyễn Thị Vui. Hành vi của Phượng nhằm trút bỏ gánh nặng gia đình khi phải nuôi mẹ trong điều kiện kinh tế khó khăn, đi ngược lại truyền thống tốt đẹp của dân tộc, cần áp dụng hình phạt nghiêm khắc nhất là tử hình.
VKS cũng giữ nguyên quan điểm khi cho rằng động cơ gây án của bị cáo xuất phát từ việc mâu thuẫn với mẹ xung quanh chuyện đòi vàng. Đáng chú ý, đại diện VKS khẳng định lời khai của Phượng về việc bị tra tấn, nhục hình, cơ quan công tố khẳng định điều này là không có cơ sở.
Đối đáp lại, các LS bào chữa cho Vi Văn Phượng đều có chung quan điểm những cáo buộc đối với thân chủ của mình đều không đủ thuyết phục. Theo LS, bản án giám đốc thẩm khẳng định căn cứ buộc tội đối với Phượng tại hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm là chưa vững chắc, từ đó yêu cầu điều tra lại bảy vấn đề. Tuy nhiên, sau hơn hai năm điều tra, hầu hết các vấn đề đều không được làm rõ hoặc được xác minh nhưng lại không đảm bảo tính khách quan.
Trong đó, LS cho rằng Phượng không có lý do gì để ra tay sát hại mẹ mình. Bởi lời khai của các nhân chứng, hàng xóm cũng như chính Phượng đều cho thấy bị cáo là một người con có hiếu, luôn chăm lo cho mẹ. Việc vay vàng của bà Vui, Phượng đã trả trước khi vụ án xảy ra mấy ngày, do vậy không thể có chuyện bị cáo ra tay.
Cáo trạng của VKS cáo buộc tối 4-10-2012, Phượng và bà Vui có xảy ra cãi nhau vì bà Vui nghi ngờ Phượng mua vàng giả. Tuy nhiên, lời khai của Vi Văn Hồ (con trai Phượng) cho thấy giữa hai người không có việc cãi cọ hay to tiếng gì.
Bị cáo Vi Văn Phượng tại tòa. Ảnh: T.PHAN
Bị cáo có bằng chứng ngoại phạm?
Phần bào chữa cho Phượng, LS Đinh Anh Tuấn (Đoàn LS TP Hà Nội) dẫn lại kết luận điều tra và cáo trạng cho thấy bị cáo tới ăn cơm và rời nhà ông Lê Quang Trường (trú cùng địa phương) vào đúng 11 giờ, về đến nhà là 11 giờ 15 rồi gây án, đến 11 giờ 23 thì gọi điện thoại cho anh trai và mọi người biết mẹ mình bị giết.
Tuy nhiên, LS Tuấn cho rằng có rất nhiều lời khai cho thấy Phượng rời nhà ông Trường sau thời điểm 11 giờ. Trong đó, lời khai của vợ chồng ông Trường khẳng định con trai mình đi học vào lúc 11 giờ, sau đó khoảng 10 phút thì Phượng mới ra về.
LS này còn xuất trình thêm một văn bản làm việc với lãnh đạo Trường THCS Tam Dị. Bởi trong hồ sơ, Phượng có nhiều lời khai cho thấy quá trình từ nhà ông Trường trở về có gặp một số học sinh đang tan học. Văn bản làm việc cho thấy theo lịch học mùa hè (từ ngày 6-4 đến 15-10 hằng năm), học sinh sẽ tan trường vào lúc 11 giờ 15.
Vị LS này giả định sau khi tan học, phải mất 2-3 phút thì học sinh mới ra đến ngoài cổng trường. Như vậy, thời điểm Phượng gặp các học sinh là sau 11 giờ 15, mâu thuẫn với cáo trạng.
Cùng bào chữa cho Phượng, LS Vũ Thị Nga (Đoàn LS TP Hà Nội) phân tích dẫn lời khai của nhân chứng Nguyễn Văn Linh, người cùng ngồi ăn cơm với Phượng. Theo đó, ông Linh nhận được cuộc gọi từ vợ mình, sau khi kết thúc cuộc gọi này, khoảng 5-10 phút sau Phượng mới rời khỏi để về nhà.
Lịch sử liên lạc thuê bao của nhân chứng Linh cho thấy cuộc gọi trên được thực hiện vào lúc 11 giờ 10 phút 39 giây ngày 5-10-2012, với tổng thời gian cuộc gọi là bảy giây. Cũng theo kết quả thực nghiệm hiện trường, thời gian di chuyển từ nhà ông Trường về nhà Phượng nhanh nhất là 13 phút 6 giây, chậm nhất là 16 phút. Nếu cộng thêm khoảng thời gian này, thời điểm Phượng có mặt ở nhà sớm nhất cũng là 11 giờ 29 phút 6 giây.
“Như vậy, với những căn cứ trên, Vi Văn Phượng không thể có mặt tại nhà lúc 11 giờ 15 để thực hiện hành vi giết mẹ đẻ của mình như cáo trạng đã quy kết” - LS Nga khẳng định.
Thấy gì từ kết luận giám định pháp y? Một luận điểm rất đáng chú ý khác được các LS nêu ra nhằm chứng minh Vi Văn Phượng không thể gây án, đó là kết luận giám định liên quan tới thời gian tử vong của bà Vui. Theo LS Vũ Thị Nga, kết luận giám định pháp y của Viện Khoa học hình sự Bộ Công an xác định thời gian nạn nhân chết sau bữa ăn cuối cùng (lúc 6 giờ 30 sáng) là 3-5 tiếng. Tuy nhiên, theo các tài liệu khoa học, thời gian trung bình để dạ dày con người tiêu hóa thức ăn là một tiếng 30 phút đối với thức ăn nhẹ, ba tiếng đối với thức ăn trung bình và bốn tiếng đối với thức ăn nhiều mỡ. Ngày xảy ra vụ án, bà Vui được xác định ăn mì tôm, đây là loại thức ăn nhẹ, do vậy thời gian tiêu hóa không thể lên tới 3-5 tiếng. Sau đó, Viện Khoa học hình sự Bộ Công an giải thích rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng tiêu hóa thức ăn của bà Vui, như răng rụng nhiều, niêm mạc dạ dày chợt loét… Tuy nhiên, mì tôm là loại thức ăn khá mềm nên không cần dùng quá nhiều đến chức năng của răng. Việc cho rằng vì bà Vui rụng nhiều răng dẫn tới tiêu hóa chậm là không thuyết phục. Theo LS Nga, nếu đúng như phân tích ở trên, thời điểm bà Vui chết sẽ sớm hơn rất nhiều so với 11 giờ 15 như kết luận điều tra và cáo trạng nêu, đồng nghĩa với việc Phượng ngoại phạm vì khoảng thời gian này bị cáo không có mặt ở nhà. |