Chiều 6-6, tại cuộc họp báo thông tin về tình hình kinh tế- xã hội trên địa bàn, Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) vừa có phản hồi chính thức đến báo chí về việc nhà thầu Hitachi (Nhật Bản) khởi kiện đơn vị này.
Theo đó, nhà thầu Hitachi yêu cầu bồi thường gần 4.000 tỉ đồng chi phí phát sinh khi gia hạn hoàn thành Metro số 1.
Ban quản lý cho rằng các hợp đồng triển khai thi công metro số 1 là các hợp đồng áp dụng mẫu của Hợp đồng FIDIC (Hiệp hội tư vấn kỹ sư quốc tế).
Theo các quy định tại hợp đồng, nhà thầu tự cho rằng mình có quyền đòi hỏi các chi phí khi nhận thấy trong quá trình thi công có những điểm khác biệt so với thông tin khảo sát ban đầu. Mặt khác, có thể nhà thầu cho rằng kế hoạch thực hiện hợp đồng của họ bị thay đổi so với kế hoạch ban đầu, gây bất lợi cho họ.
Việc khiếu nại như vậy là rất phổ biến trên thế giới và việc xử lý các khiếu nại luôn được quy định rõ trong các hợp đồng.
Đối với dự án metro số 1, việc khiếu nại xảy ra ở tất cả các gói thầu của dự án trong suốt từ trước đến nay.
Theo trình tự, tư vấn chung (với vai trò đại diện chủ đầu tư và kỹ sư) sẽ đánh giá các khiếu nại của nhà thầu Hitachi về tính hợp lý và chi phí. Hiện nay, đa phần các khiếu nại của nhà thầu đã được tư vấn chung bác bỏ do không có đủ căn cứ pháp lý.
Tuy nhiên, trong trường hợp không hài lòng, nhà thầu có quyền đề nghị thành lập ban xử lý tranh chấp hoặc đề nghị trọng tài thương mại xem xét theo đúng các điều khoản đã ký trong hợp đồng cho các nội dung khiếu nại.
Quá trình thực hiện dự án, đối với các khiếu nại và phát sinh hợp lý, sau khi tư vấn chung đánh giá, chủ đầu tư đã tiến hành giải quyết thanh toán cho các nhà thầu. Với những khiếu nại chưa thống nhất được, các bên vẫn đang giải quyết theo quy định hợp đồng thông qua trung tâm trọng tài để xem xét.
Gần đây, Ban quản lý và nhà thầu đang bàn bạc thêm một giải pháp giải quyết thông qua Ban xử lý tranh chấp.
Thông tin rõ hơn, phía Ban quản lý nói quá trình xử lý tại trung tâm trọng tài là ở dạng mật nên MAUR không thể cung cấp thông tin chi tiết. Tuy nhiên, toàn bộ quá trình thực hiện và tiến độ đều được Ban quản lý báo cáo đầy đủ đến cấp có thẩm quyền để theo dõi, chỉ đạo.
Phía Ban quản lý khẳng định việc gửi các khiếu nại đến chủ đầu tư là quyền của nhà thầu trong quá trình thực hiện dự án. Việc giải quyết các khiếu nại luôn diễn ra song song với quá trình triển khai thực hiện. Do đó, công tác thi công tuyến metro số 1 vẫn được thực hiện theo tiến độ thống nhất với phía các nhà thầu và tư vấn của Nhật Bản.
Trong Công hàm ngày 2 -5-2024 của Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam gửi Chủ tịch UBND TP.HCM có nêu quan điểm của Chính phủ Nhật Bản, JICA và các nhà thầu là sẽ hoàn thành công tác thi công dự án metro 1 trong năm 2024.
Cụ thể: "Phía Nhật Bản tin rằng có thể bắt đầu việc vận hành thương mại của tuyến metro trước khi kết thúc năm, như chúng tôi nhắm tới. Nghĩa là chúng tôi sẽ hoàn thành công tác ITC (thử nghiệm liên động) vào cuối tháng 7, thực hiện công tác đào tạo vào tháng 8 và tháng 9, tổ chức chạy thử tàu trong tháng 10-tháng 11 và nhận chứng nhận an toàn mà không bị chậm trễ.”
