Ngày 5-6, TAND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu mở lại phiên tòa xét xử bị cáo Phạm Văn Thảo (cựu cán bộ địa chính xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc) về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; các bị cáo Đặng Thanh Minh (cựu Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc), Huỳnh Bách Thắng (cựu trưởng phòng TN&MT), Nguyễn Minh Tứ, Đỗ Đình Tâm (cán bộ Văn phòng Đăng ký QSD đất huyện) về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Trước đây, TAND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã đưa vụ án ra xét xử nhưng sau đó trả hồ sơ để điều tra bổ sung, làm rõ một số vấn đề.
Theo cáo trạng mới, bị cáo Phạm Văn Thảo trong quá trình thi hành công vụ đã có nhiều sai phạm.
Đơn cử, có 4 thửa đất là đất công nằm trong khu vực quy hoạch Khu du lịch và Dân cư Láng Hàng, xã Bình Châu đã được xã đăng ký chủ sử dụng đất vào năm 1997 và 2005.
Thế nhưng, bị cáo Thảo vẫn lập biên bản xác minh năm 2014 và các phiếu lấy ý kiến khu dân cư cũng như xác nhận vào các đơn xin cấp sổ hồng cho 3 hộ dân, xác định nguồn gốc và thời gian sử dụng đất sai sự thật, không đúng với thông tin sổ mục kê. Đáng chú ý, biên bản xác minh nguồn gốc đất không có sự tham dự của các bên liên quan, người dân; sau đó Thảo mang hoặc nhờ người khác đưa đến ký…
Trong tờ trình do Thảo tham mưu trình lãnh đạo xã Bình Châu ký phát hành đều có nội dung xác định nguồn gốc và thời gian sử dụng đất của 3 hộ dân sai sự thật dẫn đến việc giải quyết cấp 6 sổ hồng có tổng diện tích 3.037 m2 đất Nhà nước quản lý cho 3 hộ dân sai quy định.
Hành vi của bị cáo Thảo mang yếu tố lỗi cố ý. Trong các hộ dân được cấp đất sai có một người là mẹ vợ của Thảo. Hành vi của Thảo có động cơ cá nhân và mục đích vụ lợi đã gây thiệt hại 4 thửa đất Nhà nước quản lý không thu hồi được có tổng diện tích 1.702 m2 với tổng giá trị hơn 1 tỉ đồng.
Bị cáo Tâm là nhân viên và Tứ là phó Giám đốc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Xuyên Mộc cùng được giao nhiệm vụ thụ lý, giải quyết hồ sơ cấp sổ hồng cho 3 hộ dân. Cả hai đã không kiểm tra thực địa, không lồng ghép đối chiếu thông tin về nguồn gốc và thời gian sử dụng đất của 3 hộ dân với các sổ mục kê có sẵn tại đơn vị để làm rõ điều kiện, căn cứ pháp lý giải quyết cho chính xác; dẫn đến áp dụng quy định để giải quyết cấp sổ hồng sai quy định.
Bị cáo Huỳnh Bách Thắng là trưởng phòng TN&MT, Đặng Thanh Minh là Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc, quá trình giải quyết hồ sơ cấp sổ đỏ cho các hộ dân, với chức trách, nhiệm vụ là người đứng đầu, 2 bị cáo tin tưởng vào tham mưu của cấp dưới, ký cho phép chỉnh lý bản đồ, hồ sơ địa chính và giải quyết cấp cấp sổ hồng sai quy định.
Về phần bị cáo Minh, cáo trạng mới nêu rõ, sau khi phát hiện việc cấp sổ hồng sai quy định, bị cáo Minh đã chủ động báo cáo sự việc đến huyện ủy Xuyên Mộc và ký văn bản tạm ngừng cấp sổ đỏ tại Khu du lịch và Dân cư Láng Hàng, xã Bình Châu; thanh tra việc cấp sổ đỏ.
Đến tháng 4-2018, bị cáo Minh ký kết luận thanh tra kết luận sai phạm của công chức xã Bình Châu và phòng TN&MT; cung cấp nguồn tin về tội phạm đến các cơ quan tố tụng để điều tra xử lý theo quy định.
Dù vậy, hành vi của bị cáo Minh xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức, lỗi vô ý gây thiệt hại nên có đủ yếu tố cấu thành tội phạm thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Quá trình điều tra, các bị cáo đã nộp số tiền 8,8 tỉ đồng để khắc phục hậu quả thiệt hại của vụ án do 4/6 thửa đất cấp sai nhưng đã được chuyển nhượng trước đó không thu hồi được cho Nhà nước.
Cũng tại phiên tòa, đại diện UBND huyện Xuyên Mộc (bị hại) đã trình bày ý kiến, quan điểm của huyện về vụ án. Theo đó, tháng 3-2024, huyện Xuyên Mộc đã có văn bản gửi Cơ quan CSĐT, đề nghị xem xét, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các bị cáo Thắng, Minh và các bị cáo khác trong vụ án.
Bởi theo huyện Xuyên Mộc, trong số 6 thửa đất cấp sai thì 2 thửa đất chưa được chủ đất chuyển nhượng. Năm 2018 huyện đã thu hồi hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận nên không còn thiệt hại xảy ra.
Đối với 4 thửa đất đã chuyển nhượng cho người khác không có cơ sở thu hồi thì thiệt hại được xác định tính tại thời điểm tháng 12-2015 là hơn 1 tỉ đồng; xác định thiệt hại tại thời điểm tháng 11-2020 là hơn 7,7 tỉ đồng. Các bị cáo đã nộp số tiền tổng 8,8 tỉ đồng để khắc phục hậu quả, nhiều hơn số tiền thiệt hại. Như vậy, thiệt hại đã được khắc phục.
