Mỹ đang bàn với Pháp và Anh về kế hoạch phối hợp tấn công quân sự vào Syria nếu chính phủ nước này sử dụng vũ khí hóa học trong chiến dịch đánh vào cứ điểm cuối cùng của phe nổi dậy - tỉnh Idlib, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton cho biết ngày 10-9.
“Chúng tôi đang trong quá trình tham vấn với Anh và Pháp, các bên đã cùng tham gia trong cuộc tấn công thứ hai, và họ cũng đồng ý một vụ tấn công hóa học nữa sẽ dẫn đến một phản ứng mạnh hơn nhiều” – Wall Street Journal (WSJ) dẫn lời ông Bolton.
Pháp và Anh đã sát cánh cùng Mỹ trong cuộc không kích Syria hồi tháng 4-2018, cùng nã hơn 100 quả tên lửa vào 3 địa điểm nghi ngờ tàng trữ vũ khí hóa học của Syria.
Tấn công lần này sẽ mạnh hơn nhiều 2 lần trước
Ông Bolton cảnh cáo cuộc tấn công lần này của các đồng minh phương Tây sẽ mạnh hơn nhiều so với 2 trận nã tên lửa trước đó vào tháng 4-2017 và tháng 4-2018, sau khi chính phủ Syria bị cáo buộc tấn công hóa học giết chết dân thường.
Trong một cuộc gặp riêng tư gần đây, ông Trump đe dọa sẽ ra lệnh thực hiện một cuộc tấn công quân sự quy mô lớn vào Syria nếu ông Assad gây thảm sát ở tỉnh Idlib, WSJ dẫn nguồn tin có mặt trong cuộc gặp này.
Mọi con mắt thế giới đang đổ về tỉnh Idlib - điểm nóng nhất Syria hiện nay. Ảnh: REUTERS
Ông Bolton bác bỏ các cáo buộc từ phía Nga rằng Mỹ và các đồng minh đang phối hợp với các lực lượng chống đối ở Syria thực hiện tấn công hóa học nhằm tạo cớ để đánh vào Syria. Nhiều quan chức Mỹ dẫn thông tin tình báo nói ông Assad đã bật đèn xanh cho quân đội sử dụng khí chlorine trong lúc thực hiện chiến dịch, nếu cần thiết. Syria trước sau vẫn bác bỏ mình sử dụng vũ khí hóa học.
Đức muốn tham gia
Bộ Ngoại giao Pháp đã đưa ra lời cảnh cáo với Syria, tuyên bố sẽ tấn công nếu chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học: “Pháp sẽ tiếp tục thực thi lằn ranh đỏ đối với việc sử dụng vũ khí hóa học, và sẽ sẵn sàng hành động nếu vũ khí này được sử dụng”.
Về phía Anh, Bộ trưởng về Trung Đông Alistair Burt ngày 10-9 tuyên bố trước Quốc hội Anh rằng nước này cũng sẵn sàng hành động: “Cùng với Mỹ và Pháp, chúng tôi làm rõ chúng tôi sẽ phản ứng nhanh chóng và thích hợp nếu chính phủ ông Assad tiếp tục lặp lại việc sử dụng vũ khí hóa học”.
Mỹ nã tên lửa hành trình Tomahawk vào Syria ngày 7-4-2017. Ảnh: REUTERS
Trong lúc đó Reuters dẫn thông tin từ người phát ngôn chính phủ Đức Steffen Seibert cho biết nước này đang bàn với các đồng minh khả năng triển khai quân sự ở Syria, nếu chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học ở tỉnh Idlib.
“Chúng tôi đang bàn bạc với các đối tác Mỹ và châu Âu về tình hình này”- ông Seibert nói trong cuộc họp báo ngày 10-9.
Trước đó báo Bild (Đức) cho biết Bộ Quốc phòng Đức đang cân nhắc khả năng tham gia vào liên minh Mỹ-Anh-Pháp có hành động quân sự với Syria nếu chính phủ Syria tấn công hóa học.
Trung tâm nghiên cứu và phát triển khoa học Barzah của Syria sau khi trúng tên lửa Mỹ-Anh-Pháp nã vào tháng 4-2018. Ảnh: REUTERS
Thông tin này đến trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh vẫn đang nỗ lực ngăn quân chính phủ Syria tấn công vào tỉnh Idlib - cứ điểm cuối cùng của phe nổi dậy, nơi có khoảng 70.000 tay súng nổi dậy cũng như các nhóm khủng bố, và hơn 3 triệu dân thường.
Hội đồng Bảo an LHQ sắp họp về Idlib
Giữa lúc số phận phe nổi dậy ở tỉnh Idlib chưa biết ra sao thì các nỗ lực ngoại giao vẫn rất khẩn trương. Tại Geneva, các quan chức LHQ cho biết đang vận động thành lập một ủy ban hiến pháp mở đường cho một chính phủ chuyển tiếp Syria. Tuy nhiên theo WSJ, hướng đi này sẽ phải phụ thuộc vào kết quả số phận phe nổi dậy ở tỉnh Idlib sắp tới.
Trong ngày 10-9, đặc phái viên Liên Hiệp Quốc (LHQ) về Syria Staffan de Mistura đối thoại với các đại diện của Iran, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tìm hướng giải quyết hòa bình cho Syria. Ông Mistura có kế hoạch sẽ gặp các thành viên trong liên quân quốc tế Mỹ dẫn đầu trong hôm nay 11-9. Hội đồng Bảo an LHQ sẽ họp về tình hình tỉnh Idlib sáng 11-9 (giờ Mỹ).
Người dân tỉnh Idlib (Syria) sơ tán về biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ ngày 10-9. Thổ Nhĩ Kỳ nói sẽ không cho phép người dân Syria chạy nạn vào nước mình. Ảnh: AFP
LHQ, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và các tổ chức nhân đạo cảnh cáo nếu quân chính phủ Syria tấn công tỉnh Idlib sẽ có một thảm họa nhân đạo lớn xảy ra. Tuy nhiên chính phủ Syria, Nga, Iran chưa thay đổi ý định sẽ tấn công tỉnh Idlib.
Tái chiếm tỉnh Idlib đang là mục tiêu hàng đầu của chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Hiện quân đội Syria đã tập trung quân về xung quanh tỉnh Idlib sẵn sàng triển khai chiến dịch. Hình ảnh chia sẻ trên các trang mạng xã hội của chính phủ Syria cho thấy từng đoàn xe học thép và xe tải quân sự chính phủ Syria tiến về tiền tuyến ở tỉnh Idlib.
Theo các nhóm quan sát xung đột Syria, những ngày gần đây Nga đã thực hiện hơn 70 trận không kích nhắm vào tỉnh Idlib, trong khi quân Syria thả hàng chục quả bom chùm xuống đây.
Theo các tổ chức cứu trợ, những ngày này đã có hàng ngàn dân thường Syria rời bỏ tỉnh Idlib, chủ yếu chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ, dự kiến những ngày tới lượng người bỏ đi sẽ còn nhiều hơn. Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố sẽ không cho phép dân tỉnh Idlib chạy vào nước mình.
